«Πριν από μία εβδομάδα, κυκλοφόρησε ένα νέο μεσοπρόθεσμο προϊόν στο πλαίσιο του AggregateEU, σύμφωνα με το οποίο οι εταιρείες που αγοράζουν φυσικό αέριο μπορούν πλέον να υποβάλλουν τη ζήτησή τους για έως και πέντε χρόνια , δηλαδή μέχρι τον Οκτώβριο του 2029» αναφέρει σε σημερινή ανακοίνωσή του ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Šefčovič.
Ο κ. Šefčovič υπογράμμισε ότι η νέα υπηρεσία έτυχε εξαιρετικής ανταπόκρισης, προσθέτοντας ότι ήδη συνολικά 19 εταιρείες – συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών καταναλωτών – έχουν υποβάλει αιτήματα για συνολική ποσότητα σχεδόν 34 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου.
Η ζήτηση LNG αντιπροσωπεύει πάνω από 15,3 bcm , ενώ περισσότερα από 18,3 bcm ζητούνται για παράδοση μέσω αγωγού.
Σύμφωνα με τον Šefčovič ή μεγάλη ανταπόκριση καταδεικνύει ότι η κοινή αγορά φυσικού αερίου στην ΕΕ ενισχύεται σημαντικά: «Πράγματι, το AggregateEU πρόκειται τώρα να γίνει ένα μόνιμο εργαλείο σύμφωνα με τους πρόσφατα συμφωνημένους κανονισμούς μας για την αγορά φυσικού αερίου, με βάση την επιτυχία του ως εργαλείο διαχείρισης κρίσεων πέρυσι. Απλώς για να θυμηθούμε τι πετύχαμε πέρυσι , στο πλαίσιο των τεσσάρων βραχυπρόθεσμων διαγωνισμών. Αντιστοιχίσαμε περίπου 42 bcm συνολικής ευρωπαϊκής ζήτησης φυσικού αερίου με αξιόπιστους προμηθευτές. Αυτό βοήθησε να ηρεμήσουν οι αγορές και να διαφοροποιηθούν οι επιλογές αγοράς για τους ευρωπαίους καταναλωτές, αξιοποιώντας το συλλογικό μας οικονομικό βάρος» επεσήμανε.
Σύμφωνα με τον ίδιον, η διαφαινόμενη επιτυχία του νέου εργαλείου, αποδεικνύει ότι η απόφαση για ένα μεσοπρόθεσμο προϊόν ήταν σωστή, προκειμένου να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα στις παραδόσεις αερίου.
«Τώρα καλώ όλους τους αξιόπιστους διεθνείς προμηθευτές να συμμετάσχουν στον πρώτο μας διαγωνισμό για αυτό το μεσοπρόθεσμο προϊόν, υποβάλλοντας τις προσφορές τους» τόνισε.
Το χρονοδιάγραμμα
Ο διαγωνισμός αυτός θα ανοίξει στις 26 Φεβρουαρίου , δηλαδή την ερχόμενη Δευτέρα, και οι προμηθευτές θα έχουν στη διάθεσή τους δύο ημέρες για να υποβάλουν τις προσφορές τους.
Ο κ. Šefčovič είπε επίσης, ότι σήμερα, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο ίδιος συναντήθηκαν με περισσότερους από 20 εκπροσώπους βασικών τομέων καθαρής τεχνολογίας – στο πλαίσιο μιας σειράς διαλόγων καθαρής μετάβασης για την ενίσχυση της βιομηχανικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Οι καινοτόμες καθαρές τεχνολογίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της πράσινης μετάβασης και θα διαδραματίσουν αυξανόμενο ρόλο στην οικονομία της ΕΕ.
«Ως εκ τούτου, εστιάσαμε σε πολύ πρακτικά ζητήματα, όπως το απαραίτητο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγικής ικανότητας, η γρήγορη πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τη μόχλευση των ιδιωτικών επενδύσεων και οι τρόποι εξασφάλισης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού .Πρέπει επίσης να ανεβάσουμε το παιχνίδι μας στον τομέα των κρίσιμων πρώτων υλών και αύριο θα συναντήσω τους εκπροσώπους ολόκληρης της αλυσίδας αξίας» αποκάλυψε.
Επίσης, προανήγγειλε ότι την επόμενη Δευτέρα, θα συναντηθεί με περισσότερους βιομηχανικούς εκπροσώπους για να συζητήσουν τις ενέργειες που απαιτούνται για την ανάπτυξη της διασυνδεδεμένης, κλιμακούμενης, έξυπνης υποδομής που αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση και την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα της οικονομίας μας.
Το νέο εργαλείο
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα η ΕΕ προκήρυξε τον πρώτο ενδιάμεσο διαγωνισμό, στον οποίο οι αγοραστές θα μπορούν να υποβάλλουν τη ζήτηση αερίου τους για πολλαπλές περιόδους 6 μηνών από τον Απρίλιο του 2024 έως τον Οκτώβριο του 2029, στο πλαίσιο της πλατφόρμας AggregateEU για κοινή αγορά φυσικού αερίου.
Ο ενδιάμεσος διαγωνισμός είναι μια νέα υπηρεσία που προσφέρει η Επιτροπή για την αντιστοίχιση αγοραστών και πωλητών πέρα από τη βραχυπρόθεσμη κρίση που αντιμετωπίστηκε τους τελευταίους 2 χειμώνες. Το AggregateEU θα συλλέγει τη ζήτηση από πελάτες ενέργειας της ΕΕ για έως και 5 χρόνια και θα θέσει αυτές τις απαιτήσεις σε διαγωνισμό.
Διασφάλιση του εφοδιασμού
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, αυτός ο ενδιάμεσος διαγωνισμός στοχεύει στη διασφάλιση της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας των προμηθειών στις συμμετέχουσες εταιρείες τα επόμενα χρόνια, βασιζόμενος στα θεμέλια του μηχανισμού κρίσης που τέθηκε σε εφαρμογή το 2023. Και διενεργήθηκε ως απάντηση στην εκτεταμένη επικοινωνία με βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς.
«Για να αντιμετωπίσουμε την κρίση του ενεργειακού εφοδιασμού και των τιμών μετά την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, συγκεντρώσαμε τη ζήτηση φυσικού αερίου, για να προσελκύσουμε καλύτερες προσφορές για τους ευρωπαίους χρήστες ενέργειας από τη διεθνή αγορά» σχολίασε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Maroš Šefčovič, προσθέτοντας: «Το νέο μεσοπρόθεσμο προϊόν που λανσάρουμε σήμερα θα συνεχίσει να προσφέρει σταθερότητα τα επόμενα χρόνια. Τα χειρότερα πρέπει να είναι πίσω μας, αλλά οι αγορές παραμένουν σφιχτές και πρέπει να δημιουργήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη ασφάλεια».
Το νέο εργαλείο
Ο νέος ενδιάμεσος διαγωνισμός θα συνεχίσει το έργο της AggregateEU για την εξασφάλιση και τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου ως απάντηση στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Ακολουθεί την επιτυχία που είχαν οι 4 βραχυπρόθεσμοι διαγωνισμοί για την κοινή αγορά φυσικού αερίου που πραγματοποιήθηκαν από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο του 2023 στο πλαίσιο της Ενεργειακής Πλατφόρμας της ΕΕ και οι οποίοι είχαν ως αποτέλεσμα να αντιστοιχηθούν περισσότερα από 42 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα συνολικής ευρωπαϊκής ζήτησης με αξιόπιστους προμηθευτές . Οι βραχυπρόθεσμοι διαγωνισμοί θα συνεχιστούν επίσης εντός του έτους.
Σημειώνεται ότι έχει ήδη επιτευχθεί προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με τη δέσμη μέτρων για το υδρογόνο, η οποία θα μετατρέψει την κοινή αγορά φυσικού αερίου σε μόνιμο μέσο.
Διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού
Σύμφωνα με την Κομισιόν η ενεργειακή κρίση έδωσε στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας ένα δύσκολο μάθημα. Το μεγάλο μερίδιο των ρωσικών εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης είχε δημιουργήσει μια υπερβολική εξάρτηση από έναν μόνο, αναξιόπιστο προμηθευτή.
Η διασφάλιση μεγαλύτερης ποικιλομορφίας στις πηγές των εισαγωγών ενέργειας, σημαίνει ότι εάν μια πηγή διακοπεί ξαφνικά, για οποιονδήποτε λόγο, οι επιπτώσεις γίνονται λιγότερο αισθητές. Οι συναλλαγές με πιο προβλέψιμους και σταθερούς ενεργειακούς εταίρους ελαχιστοποιούν σημαντικά τον κίνδυνο κακόβουλων διαταραχών στον ενεργειακό εφοδιασμό.
Ένας συνδυασμός πιο αξιόπιστων εισαγωγών αγωγών και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ήταν ζωτικής σημασίας για να ξεπεραστεί η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα, η Νορβηγία και οι ΗΠΑ έγιναν οι κύριοι προμηθευτές φυσικού αερίου το 2023, αντιπροσωπεύοντας το 30% και το 19% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου, αντίστοιχα.
Ενίσχυση της θέσης της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά ενέργειας
Η Κομισιόν τονίζει ότι η κατάσταση απαιτούσε επανεξέταση του status quo στην αγορά ενέργειας της ΕΕ. Παρά την αδιαμφισβήτητη όρεξη και την ανάγκη για αλληλεγγύη της ΕΕ σε αυτό το θέμα, στις πρώτες μέρες της κρίσης, παρατηρήθηκε ότι οι παίκτες της ΕΕ υπερέβαιναν κατά λάθος ο ένας τον άλλον στην παγκόσμια αγορά ενέργειας σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσουν τον εφοδιασμό.
Ως απάντηση στην ασύνδετη απάντηση στην ενεργειακή κρίση στην ΕΕ, η Ενεργειακή Πλατφόρμα της ΕΕ ιδρύθηκε στις 7 Απριλίου 2022 για να συμβάλει στη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ και στη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο με συντονισμένο τρόπο μέσω της συγκέντρωσης της ζήτησης και της κοινής αγοράς φυσικό αέριο.
Το AggregateEU ξεκίνησε το 2023, για να συμβάλει στη διασφάλιση επαρκούς ενεργειακού εφοδιασμού για το χειμώνα 2023-2024. Παρείχε ένα δίαυλο για τη συγκέντρωση της ζήτησης για φυσικό αέριο από όλες τις εταιρείες φυσικού αερίου που είναι εγκατεστημένες στην ΕΕ – ή στις χώρες της Ενεργειακής Κοινότητας – και προσέλκυση προμηθειών από διεθνείς προμηθευτές.
Διοργανώθηκαν 4 γύροι διαγωνισμών από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο του 2023. Αυτό περιελάμβανε αγοραστές που επιβεβαίωναν πόση ποσότητα φυσικού αερίου ήθελαν να αγοράσουν και, χωριστά, προμηθευτές που προσφέρουν αέριο προς πώληση. Ακολούθησε μια μορφή αντιστοίχισης μέσω της Πλατφόρμας προκειμένου να διευκολυνθούν οι συμφωνίες. Πράγματι, κατά τη διάρκεια αυτών των γύρων, αφού αναζήτησε τις πιο ανταγωνιστικές προσφορές διεθνών προμηθευτών, το AggregateEU αντιστοίχησε σε περισσότερα από 42 bcm αερίου για να καλύψει την ευρωπαϊκή ζήτηση.
Συνολικά, η Ενεργειακή Πλατφόρμα της ΕΕ έδωσε εξαιρετικά αποτελέσματα στη συγκέντρωση της ζήτησης και στο συντονισμό της αγοράς φυσικού αερίου και προσέλκυσε έντονο ενδιαφέρον από τους παράγοντες της αγοράς. Και επειδή η ενεργειακή κρίση δεν έχει ακόμη τελειώσει, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συμφώνησαν στις 19 Δεκεμβρίου 2023 να παρατείνουν το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει στο AggregateEU να λειτουργήσει για έναν ακόμη χρόνο.
Το 2024, η AggregateEU εισάγει τη νέα ιδέα ενός ενδιάμεσου διαγωνισμού στον οποίο οι αγοραστές θα μπορούν να υποβάλουν το αίτημά τους για εποχιακές περιόδους 6 μηνών. Αυτοί οι διαγωνισμοί προορίζονται να υποστηρίξουν τους βιομηχανικούς καταναλωτές και τους πωλητές στον εντοπισμό αγοραστών που ενδέχεται να ενδιαφέρονται για μια μεγαλύτερη εμπορική συνεργασία – δηλαδή έως 5 χρόνια – και ο πρώτος διαγωνισμός θα ξεκινήσει στις 15 Φεβρουαρίου 2024.
