Υπό επανεξέταση έχει μπει από το ΥΠΕΝ η επανεκκίνηση του υφιστάμενου σχήματος στήριξης νέων έργων ΑΠΕ – το οποίο βρίσκεται υπό ανασχεδιασμό, ώστε να λειτουργήσει ως «όχημα» για τη διεύρυνση του ηλεκτρικού «χώρου». Αιτία είναι οι ολοένα αυξανόμενες περικοπές ΑΠΕ, η συγκράτηση των οποίων έχει αναδειχθεί σε βασική προτεραιότητα για το υπουργείο.
Επομένως, το γεγονός ότι ήδη «πυκνώνουν» οι περιπτώσεις όπου η παραγωγή ΑΠΕ πλεονάζει έναντι της ζήτησης (δηλαδή της εγχώριας κατανάλωσης και των τυχόν εξαγωγών) θέτει σε δεύτερη μοίρα την απελευθέρωση δυναμικότητας στο σύστημα, για τη χορήγηση όρων σύνδεσης σε ακόμη περισσότερες ΑΠΕ. Στον αντίποδα, για τις απορρίψεις «πράσινης» παραγωγής εκτιμάται πως θα πρέπει να υπάρξουν άμεσα αντίδοτα. Μία από αυτές τις λύσεις που σχεδιάζει το ΥΠΕΝ, είναι να «ανοίξει» σε επενδυτές και καταναλωτές τη δυνατότητα εγκατάστασης μπαταριών, οι οποίες θα συμμετέχουν απευθείας στην αγορά.
Κατά συνέπεια, το υπουργείο προσανατολίζεται να ενισχύσει με αυτό τον τρόπο τη διείσδυση της αποθήκευσης στο σύστημα, αξιολογώντας στην πορεία αν θα χρειαστεί όντως να «ενεργοποιηθεί» (στη νέα εκδοχή του) το διαγωνιστικό σχήμα στήριξης. Εξάλλου, καθώς στο πλαίσιο του σχεδίου του ΥΠΕΝ θα αποκτήσουν τη δυνατότητα να προσθέσουν μπαταρία behind the meter και παραγωγοί με εν λειτουργία έργα ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκά), το μέτρο μπορεί να συμβάλει και στην εξοικονόμηση ηλεκτρικού «χώρου».
Ανεξάρτητα πάντως από το «τοπίο» που θα διαμορφωθεί από την προώθηση της αποθήκευσης, γνώμονας του υπουργείου είναι να περιοριστούν εφεξής δραστικά οι νέες μονάδες ΑΠΕ που εντάσσονται σε λειτουργική ενίσχυση. Κι αυτό γιατί, όπως υποστηρίζει, πλέον οι βασικές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών έχουν φτάσει σε τέτοιο βαθμό εμπορικής ωριμότητας, που οι παραγωγοί μπορούν να αναλάβουν ρίσκο για την επένδυσή τους, χωρίς πλέον την ασφάλεια του εγγυημένου εσόδου μέσω της «ταρίφας» και, κατά συνέπεια, χωρίς επιβάρυνση για τον καταναλωτή.
Έτσι, καθίσταται βάσιμη η υπόθεση ότι το υφιστάμενο σχήμα στήριξης, αν τελικά κριθεί πως πρέπει να επανεκκινήσει, θα είναι σημαντικά «ψαλιδισμένο» ως προς τη δημοπρατούμενη ισχύ. Υπόθεση που κινείται στο πνεύμα της ομιλίας στο Balkan Energy Forum στην Κοζάνη του υπουργού ΠΕΝ, Θόδωρου Σκυλακάκη, ο οποίος ουσιαστικά προανήγγειλε το «τέλος εποχής» των λειτουργικών ενισχύσεων για τη «μεγάλη μάζα» των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές. «Η περίοδος των επιδοτήσεων στις ΑΠΕ έχει τελειώσει. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως αυτή της Δυτικής Μακεδονίας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται ότι η προσθήκη μπαταριών behind the meter σε εν λειτουργία μονάδες, θα αφορά παραγωγούς που είναι διατεθειμένοι να πωλούν την αποθηκευμένη ηλεκτρική ενέργεια στην εκάστοτε τρέχουσα τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς. Στο ίδιο πνεύμα θα προωθηθούν και οι standalone μπαταρίες – με την προτεραιοποίηση στη χορήγηση όρων σύνδεσης σε έργα επενδυτών, οι οποίοι προορίζουν τις μπαταρίες για απευθείας συμμετοχή στις αγορές, δηλαδή χωρίς λειτουργική ενίσχυση.
Παράλληλα, εξετάζεται να επιτραπεί να εγκαταστήσουν μπαταρίες και καταναλωτές, ώστε να αξιοποιούν σε δεύτερο χρόνο την ενέργεια που θα αποθηκεύουν στη μονάδα, τις ώρες χαμηλών χονδρεμπορικών τιμών. Το επικρατέστερο σενάριο είναι, και για τις τρεις εφαρμογές, το μέτρο να «τρέξει» για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, εντός της οποίας οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να λάβουν όρους σύνδεσης, για την εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης.
Η ενίσχυση της αποθήκευσης θα επιτρέψει να περιοριστούν οι περικοπές, καθώς χάρις στις μπαταρίες θα μπορεί να αποθηκευτεί μία σημαντική ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας -η οποία σε αντίθετη περίπτωση απλώς θα απορριπτόταν καθώς δεν υπάρχει ζήτηση για να καλύψουν- ώστε να εγχυθεί στο σύστημα κάποια μεταγενέστερη ώρα. Για να μετριαστούν οι ώρες όπου η παραγωγή υπερβαίνει τη ζήτηση, το ΥΠΕΝ προωθεί επίσης μέτρα για τη «μεταφορά» κατανάλωσης στις ώρες που κορυφώνεται η παραγωγή ΑΠΕ, με τη διάθεση πορτοκαλί τιμολογίων και την αλλαγή στο «νυχτερινό» τιμολόγιο των ωρών μειωμένων χρεώσεων.
Ήδη από τα τέλη Απριλίου οι περικοπές το 2024 έχουν ξεπεράσει τις απορρίψεις του 2023, με τις εκτιμήσεις να συγκλίνουν στο ότι φέτος θα διαμορφωθούν στη 1 Τεραβατώρα, από 228 Γιγαβατώρες πέρυσι. Όπως επισημαίνουν στελέχη του κλάδου, το νούμερο αυτό θα είναι εκθετικά αυξημένο το επόμενο έτος, με δεδομένο ότι βρίσκονται υπό κατασκευή έργα 2 Γιγαβάτ με συμβάσεις Feed-in-Premium και 2 Γιγαβάτ με συμβάσεις Feed-in-Tariff.
