Του Κώστα Α.Μπογδανίδη
Η εικόνα ήταν σχεδόν πάντα ίδια. Καθισμένος στην παρασιά , δίπλα στην ζέστη της φωτιάς, τότε που έκανε χειμώνες…Στην άλλη άκρη ο σύζυγος της γιαγιάς μου, να σκαλίζει τα κάρβουνα και να διηγείται ιστορίες. Δεν ήταν ο δικός μου παππούς, αλλά ως τέτοιο τον γνώρισα, δεν ήμουν δικός του εγγονός , αλλά ως τέτοιο με μεγάλωνε. Μπορεί και να μου είχε αδυναμία , δεν έμαθα ποτέ, αλλά είναι αλήθεια ότι πάντα με αναζητούσε, με ήθελε κοντά του, ίσως γιατί μου άρεσε να ακούω διηγήσεις από τον πόλεμο και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που τον είχαν πάει…ρουφούσα αυτές τις ιστορίες που διηγούνταν με απίστευτες λεπτομέρειες.
Ο δικός μου παππούς, του οποίου το ονοματεπώνυμο φέρω με ακρίβεια (Κωσταϊνος Μπόντανας του Αντωνίου και της Θαμάμας ο παππούς, του Αντωνίου και της Άννας η αφεντιά μου!) έφυγε νωρίς. Δεν τον γνώρισα ούτε εγώ , ούτε και ο δικός μου πατέρας. Ήταν μόλις 2 ετών ο μικρός Αντώνης όταν ο Κωνσταντίνος Μπ. πήγε το 1940 εθελοντής στον πόλεμο.
Λίγους μήνες μετά χάθηκε σε ένα από τα υψώματα των ηρώων. Χάθηκε πραγματικά. Γιατί ποτέ δεν βρέθηκε σορός, η οικογένειά του τον έψαχνε μέχρι και τα όψιμα χρόνια , με αναζητήσεις στον Ερυθρό Σταυρό. Ο Στρατός τον κατέταξε επισήμως πάντως μεταξύ των πεσόντων ηρών. Η μία κόρη του, η θεία Ελένη-βράχος της οικογένειας, δεν παντρεύτηκε ποτέ, πάντα αναζητούσε τον πατέρα της…Ο Κωνσταντίνος Μπ. άφησε τρία μωρά πίσω με την 19χρονη χήρα να προσπαθεί μέσα στην κατοχή να τα μεγαλώσει. Πώς όμως; Η Θαμάμα, η χαροκαμένη πεθερά της, ήταν που την πάντρεψε αμέσως μετά τον πόλεμο. Και η γιαγιά απέκτησε άλλα τρία υπέροχα παιδιά…Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να επιβιώσουν…Το πνεύμα του παππού Κώστα ήταν πάντα μέσα στο σπίτι…
Πόσο δύσκολος είναι ο πόλεμος. Τι φρίκη είναι για τον άνθρωπο. Οι ιστορίες που άκουγα, από μικρός, αφορούσαν πάντα πολέμους και κακουχίες. Είτε για την Καταστροφή του ΄22 και τις τραγικές μέρες του ξεριζωμού. Περπάτημα από την Αξό της Καππαδοκίας για να φτάσουν στα νησιά, τον Πειραιά, την Πρέβεζα και την Ηγουμενίτσα, μετά πίσω και τέλος στην Κρήτη. Οπου έφτιαξαν το νέο σπιτικό. Δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι ο παππούς αφού πέρασε τόσα και τόσα, ριζωσε στη νέα πατρίδα, έφτιαξε τη δική του οικογένεια, θα χανόταν στα παγωμένα βουνά της Αλβανίας…Μαζί του χάθηκε ένας ολόκληρος κόσμος για την οικογένεια. Που έζησε με αυτό το μαράζι όλες τις επόμενες δεκαετίες. Σημάδεψε το είναι των παιδιών του, χαράκτηκε για πάντα στην ψυχή των απογόνων του.
Τι κι αν οι Έλληνες κέρδιζαν στο μέτωπο, έριξαν τον εχθρό στη θάλασσα; Για την οικογένεια ήταν μεγάλη ήττα, ήταν συντριβή. Για να παραφράσω ένα στρατάρχη : «Ένας πόλεμος, ακόμα και ο πιο θριαμβευτικός, είναι εθνική αλλά και οικογενειακή συμφορά»
Έτσι είναι όμως ο πόλεμος. Δεν αλλάζει χιλιάδες χρόνια τώρα…και κάθε δάκρυ μετατρέπεται σε σταγόνα δύναμης και περηφάνιας.
Δεν σε γνώρισα παππού Κωνσταντίνε. Δεν άκουσα από σένα ιστορίες,-πόσο θα ήθελα!- αλλά έμαθα τα πάντα για σένα. Και είμαι περήφανος που ήμουν εγγονός σου. Είμαστε περήφανοι ως οικογένεια, που δώσαμε ,αυτό που μας αναλογεί , στην Ελλάδα. Είμαστε περήφανοι για όλους τους Έλληνες που έπεσαν όρθιοι και ετάφησαν στις κρύες βουνοκορφές , όπως τους διέταξε η πατρίδα. Μακάρι να τους μοιάζαμε και στο ελάχιστο…
Χρόνια πολλά σε όλους τους Έλληνες!