Τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, αποτύπωσαν σε κόμικς μαθητές και μαθήτριες γυμνασίου και λυκείου της Αθήνας, στέλνοντας παράλληλα το μήνυμα της ανάγκης σεβασμού στο περιβάλλον.
Κρατώντας τα μπλοκάκια, τα στυλό και τα μολύβια τους, παιδιά ηλικίας από 12 έως 16 ετών, περιηγήθηκαν σε γειτονιές της Αθήνας και άρχισαν να παρατηρούν τις προκλήσεις της κλιματικής-περιβαλλοντικής κρίσης προσπαθώντας να τις αποτυπώσουν σε χαρτί μπαίνοντας τα ίδια στη θέση των δημοσιογράφων.
«Μα είναι Δεκέμβριος, γιατί έχει έξω 26 βαθμούς Κελσίου; Γιατί κάνει τόση ζέστη; Γιατί υπάρχουν τόσα κλιματιστικά;», ήταν μερικά από τα ερωτήματα που έθεσαν στα δημιουργικά τους κόμικς.
Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε γύρω στον Οκτώβρη και πρόκειται για μία δράση στο πλαίσιο του προγράμματος Youth Climate Action Fund που υλοποιήθηκε από την Athens Comics Library με την υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων.
Σε μία σειρά εργαστηρίων comics και δημοσιογραφίας που πραγματοποιήθηκαν, η Athens Comics Library συνεργάστηκε με ομάδες εφήβων από το 60ο Γυμνάσιο Αθηνών και το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού εξερευνώντας πώς τα κόμικς μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και ενημέρωσης για σημαντικά και επίκαιρα ζητήματα της εποχής.
Στόχος όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, η ιδρύτρια της Athens Comics Library, Λήδα Τσενέ, ήταν να ενεργοποιηθούν και να ευαισθητοποιηθούν νέοι άνθρωποι για την κλιματική αλλαγή.
«Εδώ και πάρα πολλά χρόνια δουλεύουμε με το μέσο των κόμικς και τα τελευταία χρόνια έχουμε λίγο πειραματιστεί περισσότερο με το πώς μπορεί να αποκτήσει και μια πιο δημοσιογραφική προέκταση.
Σκεφτήκαμε λοιπόν να προσεγγίσουμε νέα παιδιά, εφήβους που ζουν στη πόλη της Αθήνας και καθημερινά βλέπουν την αλλαγή, είτε στο σχολείο τους, στη γειτονιά τους, στην πόλη τους και να κάνουν μαζί τους μια σειρά από εργαστήρια τα οποία συνδυάζουν τη δημοσιογραφία με τα κόμικς με στόχο να φτιάξουν τις δικές τους ιστορίες γύρω από τη συγκεκριμένη θεματική.
Συνεργαστήκαμε με το 60ο Γυμνάσιο Αθηνών, με μια ομάδα παιδιών Γυμνασίου και με μια ομάδα παιδιών από το εφηβικό στέκι του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Όλη η δράση ήταν καθοδηγούμενη από τα ίδια τα παιδιά, εμείς απλά δώσαμε λίγο τις κατευθύνσεις, τους είπαμε κάποια πράγματα για το πως μπορεί κάποιος να φτιάξει ένα κόμικ, πως κάνει έρευνα, τους δώσαμε κάποια εργαλεία και μέσα από αυτά τα εργαστήρια έφτιαξαν τις δικές τους ιστορίες αλλά κυρίως προβληματίστηκαν, συζήτησαν, αντάλλαξαν απόψεις σκέφτηκαν λίγο παραπάνω πως θα είναι ο κόσμος σε μερικά χρόνια από τώρα», αναφέρει η κυρία Τσενέ.
Οι επισημάνσεις των παιδιών
Στη βόλτα της σε γειτονιές του κέντρου της Αθήνας η 15χρονη Χάνα και η 16χρονη αδερφή της Χεντ το πρώτο που αμέσως αντιλήφθηκαν ήταν η αυξημένη θερμοκρασία.
«Όταν κάναμε τη βόλτα μας, μας ρώτησαν αν κρυώνουμε, αν φοράμε μπουφάν ή όχι», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χάνα και προσθέτει ότι το ερώτημα αυτό αποτέλεσε έμπνευση για το δικό της κόμικ, συγκρίνοντας μάλιστα πώς ήταν η κατάσταση πριν κάποια χρόνια και πώς είναι φέτος.
Από την πλευρά της η Χεντ παρατηρούσε ότι η έλλειψη πρασίνου στη γειτονιά της είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
«Βγαίνοντας μία βόλτα εδώ στην περιοχή του Ψυρρή αυτό που παρατήρησαν τα παιδιά ήταν ότι έχει πάρα πολλά κλιματιστικά. Αυτό από μόνο του τους έκανε τρομερή εντύπωση και από εκεί ξεκίνησε μία κουβέντα για το γιατί χρειάζονται τόσο πολλά κλιματιστικά, πόσο έχει ανέβει η θερμοκρασία τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, μία ιστορία είναι με πρωταγωνιστή ένα κλιματιστικό.
Θα έλεγα ότι είναι κάτι που τούς απασχολεί γιατί το βιώνουν στην καθημερινότητά τους.
Παρά το γεγονός ότι όταν μιλάμε για κλιματική αλλαγή πάντα μιλάμε με όρους οι οποίοι είναι δυσνόητοι και έχουν και μία αρνητική ας πούμε διάσταση είτε συναισθηματική είτε οτιδήποτε άλλο, στις ιστορίες αποτυπώνουν και μία αισιοδοξία που αυτό σημαίνει ότι πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα και βλέπουν και τον εαυτό τους σαν μέρος αυτής της αλλαγής που είναι σημαντικό. Άρα, λοιπόν, έχουμε μία αισιοδοξία μέσα στην αρνητικότητα του θέματος», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Τσενέ.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Athens Comics Library Βασιλεία Βαξεβάνη, τα παιδιά στην αρχή της δράσης δεν είχαν αναρωτηθεί ποτέ τις επιπτώσεις της έλλειψης πρασίνου στην πόλη τους, ωστόσο όταν περιηγήθηκαν στις γειτονιές τους συνειδητοποιούσαν σιγά -σιγά ότι πραγματικά επηρεάζονται 100%.
«Παρατήρησαν όλα αυτά τα περίεργα, απλά περίεργα που συμβαίνουν από το ό,τι πλημμυρίζει η περιοχή τους, από το ό,τι ζεσταίνονται πολύ το και ό,τι αυτή τη στιγμή που είναι Δεκέμβριος, φοράμε κοντομάνικο.
Άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για μία καθημερινότητα», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Βαξεβάνη και προσθέτει ότι ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο στο όλο εγχείρημα ήταν η χρήση των κόμικς σαν δημοσιογραφικό εργαλείο. «Καλέσαμε τα παιδιά να παρατηρήσουν λίγο τις γειτονιές τους και να καταγράψουν μέσα από κόμικς τις εμπειρίες τους, τι βιώνουν, πώς το βιώνουν, πώς βιώνουν την κλιματική αλλαγή τα ίδια στη ζωή τους.
Η τέχνη των κόμικς είναι πολύ κοντά στη γλώσσα τους. Η οπτική επικοινωνία. Οπότε πολύ εύκολα μπήκανε μέσα στο πώς θα το φτιάξουν αυτό. Το να μπουν στο ρόλο του δημοσιογράφου ήταν ένα δεύτερο επίπεδο δυσκολίας. Αυτό που προσπαθούσαμε να τους ενσταλάξουμε είναι ότι έχεις φωνή, έχει αξία αυτό που έχεις να πεις και μόνο το να κάνεις ερωτήσεις προκειμένου. Οπότε μπήκανε πολύ γρήγορα σε αυτό το ρόλο», επισημαίνει η κυρία Βαξεβάνη και συμπληρώνει ότι με την τριβή ξεκίνησαν να παρατηρούν όλο και περισσότερο χρησιμοποιώντας ακόμη και τις αισθήσεις τους όπως την όσφρηση.
Όπως εξηγεί η κυρία Τσενέ η έλλειψη πρασίνου και οι αυξημένες θερμοκρασίες ήταν από τα συχνότερα ερωτήματα των παιδιών κατά τη διάρκεια του πρότζεκτ. «Είναι κάτι που τους απασχολεί γιατί και το προαύλιό τους είναι περιστοιχισμένο από τσιμέντο», αναφέρει και τονίζει ότι ταυτόχρονα επεσήμαναν την ανάγκη για περισσότερα δέντρα, ανοιχτούς χώρους αλλά και δράσεις για τις υψηλές θερμοκρασίες.
Από την πλευρά τους η Χάνα και η Χεντ στέλνουν το δικό τους μήνυμα για την κλιματική – περιβαλλοντική κρίση.
«Είμαστε επισκέπτες σε αυτήν τη Γη. Όπως γεννηθήκαμε και είδαμε ότι η Γη είναι ωραία, να βοηθήσουμε και άλλη μία γενιά να το δει. Μην τη χαλάμε με τις δράσεις μας», λέει η Χάνα, ενώ η Χεντ συμπληρώνει: «Μην χαλάσετε το περιβάλλον. Πρέπει να το σεβόμαστε».