Η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης της πανδημίας δέχθηκε τα εγκωμιαστικά σχόλια όχι μόνο της επιστημονικής κοινότητας, την οποία και προέταξε η κυβέρνηση, αλλά και των χωρών του εξωτερικού. Ωστόσο λίγους μήνες μετά, Ηλίας Μόσιαλος και Μανόλης Δερμιτζάκης, «αδειάζουν» τη στρατηγική της κυβέρνησης τόσο σε ότι αφορά τόσο στη διαχείριση της πανδημίας μετά την άρση του lockdown, όσο και στη στήριξη της έρευνας στη χώρα.
Μ. Δερμιτζάκης: «Αδιέξοδη η πολιτική της χώρας»
Μόλις 9 μήνες έμεινε στην άμισθη θέση του Προέδρου του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας, ο Ηρακλειώτης Καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, Μανόλης Δερμιτζάκης.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» ο κ. Δερμιτζάκης δε δίστασε να χαρακτηρίσει διακοσμητικό το ρόλο του στο ΕΣΕΤΕΚ, αδιέξοδη την πολιτική της χώρας καθώς εστιάζει σε επιφανειακή στήριξη της επιχειρηματικότητας κι «ετοιμόρροπο οικοδόμημα» την έρευνα στην Ελλάδα.
Σε συνέχεια της συνέντευξης, δημοσίευσε στην προσωπική του σελίδα στο facebook το εξής:
«1. Ευχαριστώ πολύ όλα τα μέλη του ΕΣΕΤΕΚ, τα οποία εκτιμώ και θεωρώ φίλους, όλους μαζί και τον καθένα ξεχωριστά. Κάναμε πολύ καλή δουλειά και ήμασταν πολύ δημιουργικοί στην περίοδο αυτή.
Προφανώς μπορούμε να διαφωνούμε στη σημασία που έδινε η κυβέρνηση στο έργο μας, αλλά αυτό δεν αλλάζει την αξία του έργου μας. Ελπίζω ότι κάποια στιγμή με το νέο πρόεδρο θα δημοσιοποιηθεί.
2. Όπως έχω γράψει και παλιότερα, εκτιμώ και σέβομαι ιδιαίτερα το νέο πρόεδρο και του ευχομαι τα καλύτερα, και φυσικά θα είμαι στη διάθεσή του για ο,τι χρειαστεί.
3. Ευχαριστώ τον Πρωθυπουργό και τον Υφυπουργό για την εμπιστοσύνη τους. Μπορει να είχαμε διαφορετική προσέγγιση στην έρευνα, αλλά σε τέτοιο υψηλό επίπεδο, πικρίες δεν χωρούν.»
Μεταξύ άλλων, στη γραπτή του συνέντευξη ο κ. Δερμιτζάκης δίχως να «μασήσει» τα λόγια του, σημείωσε:
«Δημιουργήθηκε μια αδιέξοδη κατάσταση, καθώς οι απόψεις μου για την έρευνα και την καινοτομία, δεν ταυτίζονταν με αυτές της κυβέρνησης. Όπως αντιλαμβάνεστε, ήταν πια θέμα αξιοπρέπειας να πάψω να επενδύω χρόνο και ενέργεια σε μια θέση στην οποία ο ρόλος μου ήταν τελικά διακοσμητικός. (…) Στην πραγματικότητα, σε καμία περίπτωση δε ζητήθηκε η γνώμη μου από τον Υφυπουργό ή τον Πρωθυπουργό για θέματα έρευνας! Σύντομα λοιπόν έγινε ξεκάθαρο ότι η πολιτική ήταν προδιαγεγραμμένη και εστιασμένη μόνο στην επιφανειακή υποστήριξη της επιχειρηματικότητας, χωρίς σοβαρές μεταρρυθμίσεις στην έρευνα, παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου. (…) Δεν μπορείς να βασίζεις την ερευνητική πολιτική σου σε προγράμματα ΕΣΠΑ ή Horizon, ούτε μπορεί η έρευνα να είναι ακέφαλη και χωρίς εθνική στρατηγική. (…) Είχα ελπίσει ότι με την παρούσα κυβέρνηση θα μπορούσαμε να το επιλύσουμε. Η έρευνα στην Ελλάδα μοιάζει να είναι ένα παλιό ετοιμόρροπο κτίριο, με λαμπρές εξαιρέσεις επιστημόνων φυσικά, κι εμείς αντί να προβούμε σε ανακαίνιση, αποφασίζουμε μόνο να το βάψουμε εξωτερικά! Δεν αρκεί αυτό, το οικοδόμημα δεν θα μπορέσει να σταθεί.»
Τα «καρφιά» του Ηλία Μόσιαλου
Ο Ηλίας Μόσιαλος, ο οποίος είναι εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης στους διεθνείς οργανισμούς για ζητήματα που αφορούν στον κορωνοϊό, σε ανάρτησή του στο facebook, τονίζει επίσης την ανάγκη άμεσης χάραξης εθνικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
«Χρειαζόμαστε άμεσα μια εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Μια στρατηγική που δεν θα είναι ένα σύνολο αντανακλαστικών κινήσεων, ούτε η αλλαγή πολιτικής χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση (μη χρήση της μάσκας στα πολυκαταστήματα με απόφαση συγκεκριμένου υπουργείου).
Η εθνική στρατηγική προϋποθέτει τις συντονισμένες δράσεις της πολιτείας, των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων και των πολιτών.
Η στρατηγική πρέπει να βασίζεται στη διεπιστημονική προσέγγιση. Η αντιμετώπιση της πανδημίας δεν είναι μόνο ιατρικό θέμα. Θα ήταν αν είχαμε αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλια. Δεν έχουμε όμως ακόμη και δεν είναι σαφές το πότε θα έχουμε.»