Το «τοπίο» του αριθμού των αντιρετροϊκών θεραπειών που χορηγούνται και των προφυλακτικών αγωγών μετά από πιθανή έκθεση στον ιό HIV ξεκαθαρίζει, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με HIV λοίμωξη που λειτουργεί από τις αρχές Απριλίου για πρώτη φορά στη χώρα μας. Η καταγραφή του συνόλου των ασθενών, των συνταγών και των θεραπειών προσφέρει στο Υπουργείο Υγείας και στον ΕΟΔΥ μια πολύ καλή εικόνα για τα ακριβή στοιχεία του HIV/AIDS και διευκολύνει την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία.
Το Εθνικό Μητρώο είναι σε λειτουργία εδώ και ενάμιση μήνα και εισάγονται σε αυτό όλοι οι ασθενείς που παρακολουθούνται σε Μονάδες. Η στιγμή ένταξής τους είναι η παραλαβή των φαρμάκων που γίνεται ανά δύο μήνες. Για αυτό και η ενσωμάτωση των ενεργών θεραπειών των ασθενών πραγματοποιείται σταδιακά. Υπενθυμίζεται ότι με τις πρωτοβουλίες που έχει υπογράψει ο απερχόμενος υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, για την ποιοτικότερη περίθαλψη των ασθενών με HIV λοίμωξη, τα αντιρετροϊκά φάρμακα και τα παραπεμπτικά των εργαστηριακών εξετάσεων είναι στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκαλύπτει το ygeiamou.gr, το σύνολο των ασθενών στο Εθνικό Μητρώο ανέρχεται σε 20148. Πρόκειται για όλους τους ασθενείς με HIV στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες. Εξ αυτών οι θάνατοι είναι 3331. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις πληροφορίες, ο αριθμός που προκύπτει εάν αφαιρεθούν οι θάνατοι δεν είναι ακριβώς ο αριθμός των ασθενών σήμερα – υπολογίζονται σε περίπου 12.500. Υπάρχουν πιθανές εξηγήσεις για τη διαφορά: Τα πρώτα χρόνια εμφάνισης του ιού στην Ελλάδα υπήρχαν αρκετές διπλοεγγραφές. Επιπλέον, ένας αριθμός ασθενών πιθανόν έχει αποβιώσει και δεν έχουν ενημερωθεί τα στοιχεία, ενώ θεωρείται σίγουρο ότι αρκετοί ασθενείς έχουν φύγει από την Ελλάδα και ζουν στο εξωτερικό.
55 προφυλακτικές αγωγές από την έναρξη του Μητρώου
Οσον αφορά στις προφυλακτικές θεραπείες, το πλήθος τους στις 8 Μαΐου ανερχόταν σε 55. Ο αριθμός, σύμφωνα με τους αρμόδιους, ερμηνεύεται με προσοχή, καθώς αντανακλά ένα μόνο μέρος των προφυλακτικών θεραπειών που δίνονται μετά την έκθεση στον ιό (Post-Exposure Prophylaxis -PEP). Κατά βάση είναι θεραπείες που έχουν χορηγηθεί από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας του Μητρώου και όσες έχουν συνταγογραφηθεί ηλεκτρονικά. Προς το παρόν η δυνατότητα ηλεκτρονικής χορήγησης δίνεται στους γιατρούς των νοσοκομείων με Μονάδες Λοιμώξεων. Γιατροί άλλων υγειονομικών δομών χορηγούν προφυλακτικές θεραπείες χειρόγραφα.
Η θεραπεία PEP ήταν πάντα διαθέσιμη στην Ελλάδα. Εκτός από την προφυλακτική αγωγή μετά την έκθεση, υπάρχει και η προφυλακτική αγωγή πριν από την έκθεση στον ιό HIV, η Pre-Exposure Prophylaxis (PrEP). Η σχετική δυνατότητα έχει θεσμοθετηθεί από το φθινόπωρο του 2022, ωστόσο δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή καθώς εκκρεμεί μια Υπουργική Απόφαση.
Με την ενεργοποίηση του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με HIV λοίμωξη, είναι εφικτή και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση αντιρετροϊκών θεραπειών. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το ygeiamou.gr, στις 8 Μαΐου είχαν εκδοθεί 3055 αντιρετροϊκές συνταγές και είχαν εκτελεστεί 2711.
Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει δοθεί παράταση στην εκτέλεση χειρόγραφων συνταγών έως και τις 30 Ιουλίου.
«Η HIV λοίμωξη από την αρχή της εμφάνισής της παρακολουθείται στενά επειδή είναι συνδεδεμένη με την αντιρετροϊκή αγωγή. Επομένως σε ό,τι αφορά τη δήλωση των περιστατικών την είχαμε πάντα. Το αρχείο δηλαδή υπήρχε. Έγινε μετάπτωση και ονομάστηκε Μητρώο, ενώ παράλληλα μπορούν να συνταγογραφηθούν ηλεκτρονικά τα φάρμακα. Αυτό που επιτυγχάνεται τώρα είναι να μπορούμε να παρακολουθούμε συνολικά την κίνηση των ασθενών . Ο ΕΟΔΥ δεν είχε πάντα την πλήρη εικόνα που είχε το ΙΦΕΤ. Επομένως, γίνεται ενιαία διαχείριση των θεραπειών και οι γιατροί έχουν πιο εύκολα πρόσβαση», δηλώνει στο ygeiamou.gr η προϊσταμένη του Τμήματος Επιδημιολογικής Επιτήρησης HIV/AIDS, Χρύσα Τσιάρα.
Όπως είναι λογικό, λόγω του μεγαλύτερου αριθμού νοσοκομείων με Μονάδες Λοιμώξεων, ο μεγαλύτερος όγκος αντιρετροϊκών συνταγών συγκεντρώνεται στην Αττική. Τα νοσοκομεία «Αττικόν» και «Ευαγγελισμός» μετρούν εκατοντάδες αντιρετροϊκές συνταγές, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό χορηγείται και στο νοσοκομείο Αθηνών «Γ.Γεννηματάς». Το Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας και το ΓΝ Δυτικής Αττικής «Η Αγία Βαρβάρα» … συμμετέχουν στην ηλεκτρονική εκτέλεση αντιρετροϊκών θεραπειών, τη στιγμή που το «βάρος» της βόρειας Ελλάδας «σηκώνει» το ΑΧΕΠΑ και από την υπόλοιπη Περιφέρεια το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, μέσω της Μονάδας Ειδικών Λοιμώξεων που διαθέτει.