Κι ενώ ακόμη καλά, καλά, δεν έχουν καταλαγιάσει οι αυξήσεις στις τιμές ρεύματος που πυροδότησε η ενεργειακή κρίση, μία νέα απειλή κάνει την εμφάνιση της.
Μοιάζει με «νάρκη» έτοιμη να σκάσει… αν το κράτος δεν λάβει τα αναγκαία μέτρα, και να προκαλέσει νέες αυξήσεις στις χρεώσεις που πληρώνουν οι καταναλωτές. Και συγκεκριμένα στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Και για την ακρίβεια τη χρέωση ΥΚΩ.
Οι χρεώσεις ΥΚΩ
Πρόκειται για το κόστος που επωμίζονται, μέσω των λογαριασμών ρεύματος, όλοι οι καταναλωτές προκειμένου το κράτος να ασκεί κοινωνική πολιτική με χαμηλότερα τιμολόγια για τις χαμηλές εισοδηματικά και ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Η χρέωση ΥΚΩ έχει επίσης επιβληθεί ώστε οι κάτοικοι των νησιών να απολαμβάνουν ίδιες τιμές ρεύματος με αυτές εκείνων στην ηπειρωτική Ελλάδα. Κι αυτό επειδή το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στις περιοχές που δεν είναι διασυνδεδεμένες με το σύστημα μεταφοράς είναι υψηλότερο.
Ο Ειδικός Λογαριασμός Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας
Τα προαναφερόμενα έσοδα από τη χρέωση ΥΚΩ συγκεντρώνονται στον Ειδικό Λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ). Αρμόδιος για τη διαχείριση του είναι ο ΔΕΔΔΗΕ.
Το κόστος της ειδικής τιμολογιακής πολιτικής αναλαμβάνουν οι πάροχοι και στη συνέχεια αποζημιώνονται μέσα από τον ΕΛΥΚΩ.
Ο ΕΛΥΚΩ, λοιπόν, όπως αποκαλύπτει με επιστολή του ο Ελληνός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) είναι ελλειμματικός. Και αυτό τους έγινε γνωστό από τον ΔΕΔΔΗΕ. Σύμφωνα με τον ΕΣΠΕΝ ο ΔΕΔΔΗΕ απέστειλε στους παρόχους ενημέρωση και όπως υποστηρίζει ο Σύνδεσμος «οι προμηθευτές πρόκειται να λάβουν απομειωμένο αντάλλαγμα για την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) έναντι του συνολικού οφειλόμενου ποσού για τον μήνα Απρίλιο, καθώς ο Ειδικός Λογαριασμός Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ) έχει καταστεί ελλειμματικός».
Με βάση τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής και απόφασης του 2021 της ΡΑΕ «για όσο διάστημα ο Λογαριασμός παραμένει ελλειμματικός, τα οφειλόμενα ανταλλάγματα αποδίδονται στους Προμηθευτές μόνο μερικώς, ενώ τα υπολειπόμενα ποσά εξοφλούνται σύμφωνα με συγκεκριμένη μεθοδολογία όταν διαπιστώνεται πλεόνασμα στον Λογαριασμό».
Ο ΕΣΠΕΝ, όμως, τονίζει στην επιστολή του ότι «δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την κάλυψη του χρηματοοικονομικού κόστους – σε όρους ρευστότητας – που συνεπάγεται η καθυστερημένη καταβολή τους για τους προμηθευτές: «Συνεπώς οι προμηθευτές καλούνται να αναλάβουν το κόστος χρηματοδότησης των μηνιαίων ελλειμάτων του Λογαριασμού, εξασφαλίζοντας με ίδια μέσα το απαιτούμενο κεφάλαιο κίνησης και δεσμεύοντας το έως ότου καταστεί εφικτή η εξόφληση των υπολειπόμενων ποσών από τον Λογαριασμό», εξηγεί ο ΕΣΠΕΝ.
Το έλλειμμα
Σύμφωνα με τον ΕΣΠΕΝ το έλλειμμα προέκυψε μετά από αποφάσεις της κυβέρνησης να αντλήσει πόρους από τον Ειδικό Λογαριασμό για την κάλυψη μέρους των επιδοτήσεων που δίνει στους καταναλωτές.
Και πρόκειται για:
· Τρεις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, από τον Αύγουστο του 2022 έως και τον Απρίλιο του 2023, με τις οποίες ο ΕΛΥΚΩ έχει χρηματοδοτήσει το «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης» με συνολικά κονδύλια ύψους 460 εκ. ευρώ, για τη χορήγηση των κρατικών επιδοτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας, έχουν -προφανώς- συντελέσει καθοριστικά στο γεγονός ότι ο ΕΛΥΚΩ καθίσταται σήμερα ελλειμματικός.
· Η νομοθετική διάταξη της 28.03.2023 με την οποία οι ενεργοβόρες επιχειρήσεις Μέσης και Χαμηλής Τάσης, προκειμένου να στηριχθούν κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων ΥΚΩ για διάστημα πέντε μηνών (01.11.2021 – 31.03.2022), εκτιμάται ότι επέφερε συνολική απομείωση των εισροών του ΕΛΥΚΩ ύψους 65 εκ. ευρώ, συντελώντας περαιτέρω στη διαμόρφωση του σημερινού ελλείματος του Λογαριασμού.
Αυξήσεις
Ο ΕΣΠΕΝ θυμίζει επίσης διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής, στις οποίες περιλαμβάνονται ρητές αναφορές στην ανάγκη μέριμνας για την «έγκαιρη λήψη μέτρων αντιμετώπισης τυχόν αρνητικού οικονομικού αποτελέσματος ΕΛΥΚΩ» καθώς και για την «τήρηση ενός αποθέματος ασφαλείας» αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τους παρόχους, «περιλαμβάνονται επίσης σαφείς προβλέψεις τόσο για τη διαδικασία με την οποία ο Διαχειριστής οφείλει να εισηγείται προς τον Ρυθμιστή και τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας τις αναγκαίες αναπροσαρμογές των μοναδιαίων χρεώσεων, όσο και για τη δυνατότητα κάλυψης από τον κρατικό προϋπολογισμό, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, του κόστους παροχής των ΥΚΩ με αντίστοιχη πίστωση ως εισροή του Ειδικού Λογαριασμού».
Οι πάροχοι καλούν την πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς να προχωρήσουν χωρίς άλλη καθυστέρηση «στην αναπροσαρμογή των μοναδιαίων χρεώσεων ΥΚΩ, εάν αυτό απαιτείται, καθώς και για την αναπλήρωση του αποθεματικού του Λογαριασμού, ώστε να καταστεί εφικτή τόσο η άμεση κάλυψη του υπολειπομένου ανταλλάγματος που αφορά την εκκαθάριση του μηνός Απριλίου, όσο και η αντιμετώπιση τυχόν εκτιμώμενου μηνιαίου ελλείματος εισροών-εκροών του Ειδικού Λογαριασμού για το επόμενο διάστημα»
Αντικίνητρα
Οι προμηθευτές προειδοποιούν: «Σε αντίθετη περίπτωση, καθίσταται σαφές ότι ανακύπτουν προφανή αντικίνητρα ως προς την εκπροσώπηση των δικαιούχων καταναλωτών από τους προμηθευτές, καθώς και επιβάρυνση του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το σύνολο των καταναλωτών».
Τέλος ζητούν τροποποίηση των διατάξεων ώστε «να παρέχεται αποζημίωση στους εμπλεκόμενους προμηθευτές έναντι του χρηματοοικονομικού κόστους που αναλαμβάνουν για όσο διάστημα η διευθέτηση των υπολειπόμενων ποσών παραμένει σε εκκρεμότητα».
