Με ένα τεράστιο όγκο εκκρεμοτήτων και συμβολαίων για μεταγραφή που υπολογίζονται σε 150.000 και αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με το κλείσιμο των υποθηκοφυλακείων έως τα τέλη του χρόνου, βρίσκεται αντιμέτωπη η Ελληνικό Κτηματολόγιο.
«Ξέρουμε ότι θα κληρονομήσουμε πολύ μεγάλες εκκρεμότητες» δήλωσε χθες ο υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης, δίνοντας το στίγμα της πολιτικής της επόμενης μέρας που περιλαμβάνει ένα πλήρως ψηφιοποιημένο περιβάλλον για το κτηματολόγιο και στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα συνεργασίας με τους πολίτες. «Το κτηματολόγιο δεν έρχεται με τιμωρητική διάθεση να αρπάξει την περιουσία των Ελλήνων αλλά να διευκολύνει τον κόσμο να την κατοχυρώσει».
Όπως είπε, σε ενημερωτική συνάντηση για τις αρμοδιότητες του κτηματολογίου, ο ψηφιακός μεταρρυθμιστικός χαρακτήρας δεν θα μπορεί στο εξής να λειτουργεί σε μη κτηματογραφημένο περιβάλλον είτε πρόκειται για ακίνητα είτε για μια αγροτική επιδότηση.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας θα επιστρατευτούν οι δικηγόροι, οι οποίοι θα αναλάβουν τον νομικό έλεγχο των πράξεων. Για τον σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί ένα νέο σχήμα, μέσα από προγραμματικές συμβάσεις που θα γίνουν με τους δικηγορικούς συλλόγους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά. Το μέτρο θα μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες μεγάλες πόλεις με την συνδρομή και της ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων ώστε να ενταχθούν υπό μια ενιαία ομπρέλα όσοι δικηγόροι το επιθυμούν και να προχωρήσουν οι εισηγήσεις για το νομικό έλεγχο των πράξεων και να μηδενιστούν οι μεταγραφές.
Ο δικηγορικός σύλλογος Αθηνών αριθμεί σήμερα 1.200 μέλη πιστοποιημένα. Όπως αναφέρθηκε χθες από κ. Κυρανάκη όσο περισσότεροι ανταποκριθούν τόσο καλύτερα θα είναι για τον φορέα. Όμως αν ένας δικηγόρος έχει έναν ποσοστό λαθών ή αιτήσεων που αφήνει στη μέση, θα φεύγει από το σύστημα καθώς η Ελληνικό Κτηματολόγιο δεν θα επιτρέψει φαινόμενα πειραματισμών και προχειρότητας. Σήμερα, ο νομικός αυτός έλεγχος γίνεται από δικηγόρους που πηγαίνουν στα κτηματολογικά γραφεία και τους δίνονται σε χαρτί με χειρόγραφες σημειώσεις, οι εισηγήσεις. Αυτό στο εξής θα καταργηθεί και θα γίνεται ψηφιακά.
Τελικός στόχος είναι όταν θα έχουμε τον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης ακινήτου, η μεταγραφή (εφόσον από το φάκελο θα διαπιστώνεται η πληρότητα των εγγράφων) να απαιτεί ένα νομικό έλεγχο από έναν δικηγόρο και εφόσον υπογράφει ο προϊστάμενος, να έχουμε ολοκλήρωση της διαδικασίας (μεταγραφής) μέσα σε μια μέρα!
Οι δικηγόροι θα πιστοποιηθούν από το κτηματολόγιο αφού περάσουν από σεμινάρια, σε σχέση με τα ακίνητα και με την φύση του νομικού ελέγχου που πρέπει να διεξάγουν ενώ θα αυξηθεί και το τίμημα ανά πράξη ώστε να έχουν μεγαλύτερο κίνητρο για να απασχοληθούν από το σπίτι ή το γραφείο τους. Για το σκοπό αυτό ο φορέας του Ελληνικού Κτηματολογίου ετοιμάζει ειδική ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία θα είναι έτοιμη να λειτουργήσει στις 15 Οκτωβρίου. Πόσες όμως πράξεις θα διεκπεραιώνει για αρχή το σύστημα, εξαρτάται από την διαθεσιμότητα των δικηγόρων και από την εκπαίδευσή τους. «Εμείς θεωρούμε εφικτό και εφόσον τρέξουν και οι σύλλογοι και για αυτό είναι προγραμματισμένη συνάντηση την Παρασκευή με την ολομέλεια, όπου θα ανακοινωθεί και η αύξηση του τιμήματος ανά πράξη, οι χρόνοι αυτοί να επιταχυνθούν» σημείωσε ο υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής.
Τέλος οι φυσικές ουρές
Η πολιτική ηγεσία μίλησε χθες και για την εξομάλυνση των πολύωρων αναμονών στα κτηματολογικά γραφεία της Αθήνας, του Πειραιά και του Κορωπίου μέσω του προγράμματος ψηφιακού αριθμού προτεραιότητας που ξεκινά και στην Θεσσαλονίκη, την επόμενη Δευτέρα.
Με τον ψηφιακό αυτό αριθμό, οι πολίτες λαμβάνουν στο κινητό τους τον αριθμό προτεραιότητας και δεν περιμένουν να εξυπηρετηθούν από τις χειρόγραφες λίστες. Εξακολουθούν να υπάρχουν αναμονές χωρίς όμως ο κόσμος να ξεροσταλιάζει έξω από τα κτηματολογικά γραφεία αφού παρακολουθεί μέσω πλατφόρμας την εξέλιξη της εξυπηρέτησης ώστε να προγραμματίσει την δική του μετάβαση. Όπως είπε χθες, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο ίδιο πρόγραμμα, θα εντάσσεται και όποιο άλλο κτηματολογικό γραφείο το ζητήσει ώστε να πάψουν να ισχύουν οι τριτοκοσμικές ουρές.
Το πρόβλημα όμως θα μεταφερθεί μέσα στα κτηματολογικά γραφεία καθώς έρχεται μεγάλος όγκος νέων πράξεων λόγω και της τεράστιας ανάπτυξης της κτηματαγοράς που είναι ο βασικός λόγος καθυστέρησης για το νομικό έλεγχο και τις εισηγήσεις προς τους προϊσταμένους (πληρότητα εγγράφων, ακυρότητες ενός συμβολαίου, ελλείψεις κ.α).
Σήμερα, αυτή η διαδικασία της μεταγραφής για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης ενός ακινήτου μπορεί να πάρει και μια τριετία, με εκκρεμότητες να έρχονται από το 2020 σε κάποια γραφεία, μια κατάσταση που η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής δηλώνει αποφασισμένη να μηδενίσει καταλαβαίνοντας όμως ότι ο δρόμος δεν θα είναι εύκολος.
Ψηφιακός φάκελος
Από 1 Νοεμβρίου θα ξεκινήσει και ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης και μαζί με τους συμβολαιογράφους θα γίνουν οι απαιτούμενες βελτιώσεις δήλωσαν χθες οι εκπρόσωποι του κτηματολογίου. Μέσω του ψηφιακού φακέλου ο συμβολαιογράφος θα απευθύνει πρόκληση σε αγοραστή και πωλητή μέσω της ιστοσελίδας gov.gr. Όταν γίνει αποδεκτή η πρόσκληση, ο πωλητής σε συνεργασία με τον συμβολαιογράφο θα μπορεί να διαλειτουργεί ή να συλλέγει τα πιστοποιητικά που είναι απαραίτητα (σ.σ η πλατφόρμα του δείχνει την πληρότητα των εγγράφων που πρόκειται να συλλέξει) για μια ολοκληρωμένη μεταβίβαση. Σε δεύτερο στάδιο, όπως αναφέρθηκε χθες θα γίνει προσπάθεια να εξαλειφθούν πιστοποιητικά και έγγραφα.
To ψηφιακό συμβόλαιο
Παράλληλα το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής εισάγει και ένα νέο θεσμό για τα ακίνητα, που είναι το ψηφιακό συμβόλαιο. Πρόκειται για ένα αρχείο το οποίο παράγεται με την ίδια μορφή που έχει σήμερα το συμβόλαιο και δίνει την δυνατότητα να συλλέγονται διαλειτουργικά τα στοιχεία των συμβαλλομένων (αγοραστή-πωλητή, στοιχεία ακινήτου).
Στο κοινό ψηφιακό περιβάλλον θα διαλειτουργεί για παράδειγμα η φορολογική ενημερότητα, η ασφαλιστική ενημερότητα, μια σειρά από άλλα δικαιολογητικά, τα οποία διαθέτει σήμερα το ελληνικό κράτος, αλλά δεν θα χρειάζεται ο πολίτης να πάει να τα πάρει από κάπου και να τα δώσει στον συμβολαιογράφο.
Θα υπάρχει ψηφιακό συμβόλαιο, άρα ο τίτλος κτήσης θα είναι ένα ψηφιακό έγγραφο, του οποίου το περιεχόμενο, αυτά τα οποία γράφονται στο συμβόλαιο, δεν θα χρειάζεται να επαναλαμβάνονται σε χιλιάδες χαρτιά, όπως γίνεται σήμερα.
Τα ποσοστά κτηματογράφησης
Σύμφωνα με τον κ. Κυρανάκη, σήμερα η κτηματογράφηση της χώρας έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 39%, 35% είναι σε στάδιο ανάρτησης, 25% σε συλλογή και το υπόλοιπο είναι σε νέα έργα που τρέχουν με καθυστέρηση. Μεγάλα προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν στην Κρήτη καθώς η κτηματογράφηση στο Βόρειο Ηράκλειο είναι στο 28,34% στο Ρέθυμνο στο 33,82% και στα Χανιά στο 38,97%.
Ο υφυπουργός μίλησε χθες για δομικό κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί και για αυτό επίκεινται επίσκεψη στο νησί. Μένει επίσης να αποσαφηνιστεί το επόμενο διάστημα επικείμενη ρύθμιση που θα φέρει το υπουργείου για τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη που έχουν οριστικές εγγραφές, για τα οποία χθες ο κ. Κυρανάκης δήλωσε ότι μελετώνται λύσεις για όσους επιθυμούν να τα δηλώσουν.