Με τις τιμές των κρυπτονομισμάτων να υποχωρούν κατακόρυφα, τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά των ψηφιακών νομισμάτων να απολύουν μαζικά προσωπικό και μεγάλα ονόματα να χρεοκοπούν, το άμεσο μέλλον παραμένει ταραγμένο για τα crypto.
Οι επενδυτές έχουν τρομάξει, καθώς μέσα σε λίγους μήνες εξαϋλώθηκε αξία που ξεπέρασε τα 2 τρισ. δολάρια, εξανεμίζοντας τις οικονομίες των μικρών παικτών που είχαν επενδύσει σε έργα κρυπτογράφησης,τα οποία είχαν χαρακτηριστεί ασφαλείς επενδυτικές επιλογές. Το κραχ στην αγορά των κρυπτονομισμάτων έχει καλλιεργήσει το φόβο ότι μπορεί να οδηγήσει σε μια ευρύτερη ύφεση.
Μπορεί το κραχ των crypto να οδηγήσει σε ύφεση την οικονομία;
Η κεφαλαιοποίηση της αγοράς crypto δεν ξεπερνά το 1 τρισ. δολάρια (χαμηλότερη δηλαδή από τη μισή χρηματιστηριακή αξία της Apple) είναι μικρή σε σύγκριση με το ΑΕΠ ύψους 21 τρισ. δολαρίων των ΗΠΑ ή με την αγορά κατοικιών ύψους 43 τρισ. δολαρίων.
Αλλά τα νοικοκυριά των ΗΠΑ κατέχουν το ένα τρίτο της παγκόσμιας αγοράς ψηφιακών νομισμάτων, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Goldman Sachs, ενώ έρευνα του Pew Research Center διαπίστωσε επίσης ότι το 16% των Αμερικανών ενηλίκων δήλωσε ότι είχε επενδύσει, διαπραγματευτεί ή χρησιμοποιήσει ένα κρυπτονόμισμα. Έτσι, υπάρχει κάποιος βαθμός εθνικής έκθεσης στο sell off της αγοράς.
Επιπλέον ο εκκολαπτόμενος τομέας των crypto έχει κερδίσει τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς η πολυσυζητημένη βιομηχανία συγκεντρώνει την προσοχή της λαϊκής κουλτούρας, με διαφημίσεις σε μεγάλα αθλητικά πρωταθλήματα και χορηγίες σταδίων.
Σε αυτό το πλαίσιο οικονομολόγοι και τραπεζίτες στους οποίους απευθύνθηκε το CNBC εξήγησαν ότι δεν ανησυχούν για μια πολλαπλή επίδραση της κρυπτογράφησης στην ευρύτερη οικονομία των ΗΠΑ για έναν σημαντικό λόγο: Δεν συνδέεται με το χρέος.
«Οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν crypto ως εγγύηση για χρέη στην πραγματική οικονομία. Οπότε πρόκειται απλώς για πολλές απώλειες σε χαρτί και τοποθετείται χαμηλά στη λίστα των προβλημάτων για την οικονομία», δήλωσε ο Τζόσουα Γκάνς, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και προσθέτει ότι η αγορά κρυπτογράφησης εξακολουθεί να είναι περισσότερο μια «παράσταση» για την οικονομία.
Κανένα χρέος, κανένα πρόβλημα
Η σχέση μεταξύ κρυπτονομισμάτων και χρέους είναι το κλειδί. Για τις περισσότερες παραδοσιακές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, η αξία τους αναμένεται να παραμένει μέτρια σταθερή για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτά τα περιουσιακά στοιχεία μπορούν και να χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση για δανεισμό.
«Οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει κρυπτονομίσματα για να δανειστούν για άλλα κρυπτονομίσματα, αλλά αυτό περιορίζεται κατά κάποιο τρόπο στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων».
Υπάρχουν εξαιρέσεις – η MicroStrategy σύναψε δάνειο ύψους 205 εκατομμυρίων δολαρίων με αντίκρισμα bitcoin τον Μάρτιο με την τράπεζα Silvergate που επικεντρώνεται στην κρυπτοκεντρική αγορά – αλλά ως επί το πλείστον, τα δάνεια με αντίκρισμα κρυπτονομισμάτων υπάρχουν μέσα σε έναν ειδικό χώρο για τον κλάδο.
Πόσο εκτεθειμένο είναι το τραπεζικό σύστημα
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, οι δανειστές κρυπτογράφησης δανείζουν κυρίως σε επενδυτές και εταιρείες κρυπτογράφησης. Επομένως, οι κίνδυνοι από τη διάχυση της πτώσης των τιμών κρυπτογράφησης στο ευρύτερο τραπεζικό σύστημα του δολαρίου των ΗΠΑ «μπορεί να είναι περιορισμένοι».
Παρ’ όλο τον ενθουσιασμό για το bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα, ο venture capitalist και διάσημος επενδυτής Κέβιν Ο Λήρυ επισημαίνει ότι οι περισσότερες συμμετοχές σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία δεν είναι θεσμικές. Ο Γκανς συμφωνεί, λέγοντας στο CNBC ότι αμφιβάλλει αν οι τράπεζες είναι τόσο εκτεθειμένες στο sell off των κρυπτονομισμάτων.
Περιορισμένη έκθεση των νοικοκυριών
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η έκθεση των νοικοκυριών στις ΗΠΑ δεν είναι τόσο υψηλή, καθώς οι συνολικές απώλειες στην αγορά κρυπτογράφησης είναι μικρές σε σχέση με την καθαρή αξία των νοικοκυριών των ΗΠΑ που ανέρχεται σε 150 τρισ. δολάρια.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs τον Μάιο, οι επενδύσεις σε crypto αποτελούν μόνο το 0,3% της αξίας των νοικοκυριών στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με το 33% που είναι τοποθετημένο σε μετοχές.
Ο Λήρυ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι το 20% του χαρτοφυλακίου του είναι σε crypto, επισημαίνει επίσης ότι οι απώλειες αυτές κατανέμονται παγκοσμίως.
«Τα σπουδαία νέα σχετικά με την οικονομία της κρυπτογράφησης είναι ότι ακόμα τοποθετήσεις σε bitcoin ή σε ethereum, είναι αποκεντρωμένες συμμετοχές. Δεν είναι μόνο ο Αμερικανός επενδυτής εκτεθειμένος», δήλωσε. «Αν το bitcoin έπεφτε άλλο 20%, δεν θα είχε πραγματικά σημασία, επειδή είναι παντού διασκορπισμένο».
«Και είναι μόνο 88ο δισ. δολάρια πριν από τη διόρθωση, το οποίο είναι ένα μεγάλο τίποτα», συνεχίζει ο Λήρυ. Για να γίνει πιο κατανοητό η BlackRock έχει υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ύψους 10 τρισ. δολαρίων και η χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων Big Tech -ακόμη και μετά τη φετινή διόρθωση- εξακολουθεί να υπερβαίνει τα 5 τρισ. δολάρια, καταλήγει.