Η διαδικασία της κτηματογράφησης έχει αναδείξει ένα σοβαρό πρόβλημα με τα περισσότερα κληροτεμάχια, οι δηλώσεις των οποίων στην πλειοψηφία τους απορρίφθηκαν κατά το στάδιο της προανάρτησης στο Κτηματολόγιο σε ορισμένους δήμους που έγινε και θα γίνει ακόμη εντονότερο όταν η διαδικασία προχωρήσει σε όλους. Το υπαρκτό αυτό πρόβλημα, που ενέχει τον κίνδυνο απώλειας περιουσιών, η Κυβέρνηση αρνείται να το επιλύσει, είτε επειδή δεν το έχει αντιληφθεί και κατανοήσει, είτε επειδή εξυπηρετεί συντεχνίες και σκοπιμότητες.
Ας αναφερθούμε όμως στα προβληματικά σημεία της ισχύουσας εποικιστικής νομοθεσίας, η οποία αποτελεί ιδιαίτερο κλάδο δικαίου, που συνδυάζει διατάξεις του αστικού και δημοσίου δικαίου και ρύθμισε τα θέματα της αποκατάστασης τόσο των Μικρασιατών προσφύγων, όσο και των γηγενών ακτημόνων.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την αγροτική νομοθεσία (άρθρο 1, παρ. 1 του α.ν. 431/1968), όπως ίσχυε μέχρι το 2012, επιτρεπόταν στους κληρούχους η εκποίηση ή διάθεση των πάσης φύσεως κλήρων τους, υπό τον αυστηρό περιορισμό της μη κατατμήσεως των τεμαχίων της οριστικής διανομής.
Η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αντιλαμβανόμενη ότι η δικαιολογητική βάση του περιορισμού αυτού εξέλιπε και δεν εξυπηρετούσε πλέον καμία κοινωνική σκοπιμότητα, αποδέχθηκε τροπολογία μου και νομοθέτησε το άρθρο 37 του ν. 4061/2012 με το οποίο καταργήθηκε ο περιορισμός του α.ν. 431/1968.
Δεδομένης ωστόσο της πρακτικής που ακολουθείται σ την Κρήτη από τον προηγούμενο αιώνα, ήτοι της μεταβίβασης της ιδιοκτησίας από γενιά σε γενιά με άτυπη γονική παροχή-χρησικτησία ή άτυπη αγοροπωλησία, οι αρχικές δηλώσεις ιδιοκτησίας κατά το στάδιο της κτηματογράφησης για τα κατατμηθέντα αγροτικά κληροτεμάχια που έχουν αποκτηθεί με χρησικτησία απορρίφθηκαν αυτομάτως, αφού δεν υπήρχε η τυπική προϋπόθεση της 20ετίας από την ημερομηνία (2012) άρσης της απαγόρευσης κατάτμησης.
Όπως αντιλαμβάνεται εύκολα ο αναγνώστης, η νομοθετική πρόβλεψη του α.ν. 431/1968 περί απαγόρευσης κατάτμησης των κληροτεμαχίων όπως ίσχυε πριν το ν. 4061/2012 καταλήγει σε σοβαρά άτοπα: γεννά πολλαπλές και σοβαρές αντιδικίες, επιφέρει απώλεια περιουσίας για τους πολίτες και τους επιβαρύνει με επιπλέον έξοδα προσφυγής στα δικαστήρια τα οποία με τη σειρά τους φορτώνονται έτι περαιτέρω με περίπλοκη δικαστηριακή ύλη.
Οι μέχρι σήμερα νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης δεν έχουν αντιμετωπίσει ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά το πρόβλημα.
Με το άρθρο 39 του ν.4673/2020 παρατείνεται μέχρι τις 22 Μαρτίου 2024 η προθεσμία για την επικύρωση ανώμαλων δικαιοπραξιών (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν στην ως ανωτέρω κατάτμηση των κληροτεμαχίων) και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καταθέσουν τις αιτήσεις αναγνώρισης στα ειρηνοδικεία και να κάνουν όλες τις απαιτούμενες εκ του νόμου ενέργειες προς τις αρμόδιες ΔΟΥ για τα κληροτεμάχια που έχουν στην κατοχή τους. Τις θετικές αποφάσεις των δικαστηρίων επί των αναγνωριστικών αγωγών θα τις κάνει δεκτές το Κτηματολόγιο χωρίς προθεσμία, όπως τουλάχιστον δεσμεύτηκε ο Υπουργός Ψηφιακής διακυβέρνησης κατά τη συζήτηση επίκαιρης ερώτησής μου στην Ολομέλεια της Βουλής στις 24 Μαΐου 2021.
Ωστόσο, η διαδικασία αυτή του ν. 4673/2020 είναι ιδιαιτέρως κοστοβόρα και αυτονοήτως για τους ιδιοκτήτες και επιβαρυντική χωρίς λόγο για το Δημόσιο αφού στις περισσότερες περιπτώσεις (πλην των αστικοποιημένων ακινήτων) το κόστος είναι απαγορευτικό και μεγαλύτερο από την αξία του ίδιου του ακινήτου! Γεγονός που αποτρέπει την αξιοποίηση του συγκεκριμένου νόμου.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αρμόδιο για την νομοθεσία των κληροτεμαχίων, έχει ήδη αναγνωρίσει το πρόβλημα και το έχει λύσει νομοθετικά αλλά αποσπασματικά και μόνο για την περίπτωση, των απαλλοτριουμένων για την κατασκευή του νέου Αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου κληροτεμαχίων (άρθρο 19 του ν. 4711/2020) προκειμένου να αναγνωρισθούν οι σημερινοί πραγματικοί δικαιούχοι και να καταβληθούν οι αποζημιώσεις.
Είναι προφανές ότι απαιτείται μια ανάλογη ρύθμιση για τα κληροτεμάχια που θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες του Κτηματολογίου και το οποίο θα δώσει οριστική λύση.
Με επίκαιρες ερωτήσεις μου προς τα συναρμόδια Υπουργεία αλλά και με ανοικτή επιστολή μου προς όλους τους συναδέλφους βουλευτές προτείνω να αρθεί η δυσμενής μεταχείριση των αγροτεμαχίων που προέρχονται από κληροτεμάχια αγροτικής αποκατάστασης προσφύγων Μικρασιατών. Και τούτο διότι, η διαφορετική αντιμετώπιση των ιδιοκτητών αγροτεμαχίων από την κείμενη νομοθεσία είναι μείζον ζήτημα δικαιοσύνης και προκαλεί ανυπέρβλητα προβλήματα στους ιδιόκτητες κατατμημένων κληροτεμαχίων, προκειμένου να τα δηλώσουν στο κτηματολόγιο. Στην κατεύθυνση αυτή μάλιστα, οι Δήμοι Ηρακλείου Κρήτης, η Π.Ε.Δ αλλά και η Περιφέρεια Κρήτης με επιστολή τους έχουν αναδείξει το πρόβλημα και ζητούν άμεσες λύσεις.
Η έλλειψη ανταπόκρισης από την Κυβέρνηση επέβαλε την κατάθεση νέας επίκαιρης που θα συζητηθεί την προσεχή Δευτέρα 26-07-21 στην Ολομέλεια της Βουλής με την οποία ζητώ ανάλογη λύση με αναδρομική κατάργηση της απαγόρευσης κατάτμησης του α. ν. 431/1968 για όλα τα κληροτεμάχια. Ειδικότερα, προτείνω την από την 1/1/2000 αναδρομική ισχύ της περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 4061/2012, ώστε από σήμερα να έχουν τα τμήματα κληροτεμαχίων, την ίδια αντιμετώπιση με τα αγροτεμάχια που δεν προέρχονται από κλήρο ως προς την δυνατότητα δήλωσης στο κτηματολόγιο.
Το Κίνημα Αλλαγής επιμένει ότι αυτή είναι η βέλτιστη λύση και καλούμε την Κυβέρνηση να την υιοθετήσει προκειμένου να εναρμονίσει την απαρχαιωμένη εποικιστική νομοθεσία με αυτή του εμπράγματου δικαίου που ισχύει στα λοιπά αγροτεμάχια όλης της χώρας.
Μόνο έτσι δεν θα υποστούν μια τεράστια ταλαιπωρία χιλιάδες πολίτες και θα αποφευχθεί ο κίνδυνος απώλειας της περιουσίας τους.