Οι πλημμύρες, οι καύσωνες, οι κυκλώνες και η πίεση του νερού θα πλήττουν όλο και περισσότερο μισές από τις μεγαλύτερες πόλεις του πλανήτη έως το 2050, εκτός αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τεθούν υπό έλεγχο.
Η έκθεση “Net Zero Atlas” της London Stock Exchange Group (LSEG) καθορίζει το επίπεδο μείωσης των εκπομπών που θα πρέπει να επιδιώξουν οι χώρες για να αποφύγουν τέτοιες κλιματικές καταστροφές, ενόψει του επόμενου γύρου των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDC ) που αναμένεται στις αρχές του επόμενου έτους.
“Οι πόλεις της μελέτης μας – νευραλγικά κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας που συνεισφέρουν σχεδόν το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ και φιλοξενούν 440 εκατομμύρια ανθρώπους – είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στον κλιματικό κίνδυνο”, αναφέρει ο Jaakko Kooroshy, παγκόσμιος επικεφαλής της LSEG για την έρευνα βιώσιμων επενδύσεων.
“Οι επιπτώσεις αρχίζουν ήδη να υλοποιούνται σε μόλις 1,3°C αύξησης της θερμοκρασίας”.
Αυτές οι κλιματικές επιπτώσεις έγιναν αισθητές σε σοκαριστική κλίμακα στην ισπανική πόλη Βαλένθια την προηγούμενη εβδομάδα, όπου έπεσε βροχή ενός έτους μέσα σε οκτώ ώρες – προκαλώντας θανατηφόρες πλημμύρες που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 200 ανθρώπους.
Οι μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις θα αντιμετωπίσουν αυξανόμενους κλιματικούς κινδύνους
Η LSEG προβλέπει ότι η παγκόσμια θέρμανση θα φθάσει τους 2,6°C με τις τρέχουσες πολιτικές. Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ εκτιμά ότι θα είναι 2,6°C έως 2,8°C μέχρι το τέλος του αιώνα, εάν τηρηθούν οι τρέχουσες δεσμεύσεις.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο υψηλών εκπομπών, το ποσοστό των 49 μεγαλύτερων πόλεων του κόσμου με υψηλή έκθεση σε κινδύνους θα αυξηθεί από λιγότερο από μία στις πέντε (18%) σε σχεδόν μία στις δύο (47%).
Οι μεγάλες πόλεις στη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοανατολική Ασία θα υποστούν το μεγαλύτερο βάρος αυτής της κρίσης, σύμφωνα με την έκθεση της LSEG. Έξι πόλεις σε αυτές τις περιοχές – Σιγκαπούρη, Σουραμπάγια, Ντουμπάι, Ριάντ, Τζέντα και Τζακάρτα – αναμένεται να βιώσουν περισσότερες από 50 ημέρες ακραίας ζέστης ετησίως μέχρι το 2050.
Στην ΕΕ, οι αναλυτές υπογραμμίζουν την ολοένα και πιο επισφαλή θέση του Άμστερνταμ και της Μαδρίτης.
Η ολλανδική πρωτεύουσα με χαμηλό υψόμετρο αντιμετωπίζει υψηλού επιπέδου κίνδυνο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις πλημμύρες, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 60%, παρά τις άμυνές της.
Στη Μαδρίτη, οι ημέρες καύσωνα θα μπορούσαν να εκτοξευθούν κατά 135 τοις εκατό σε έναν αριθμό 41 ημερών “μεσαίου κινδύνου” έως το 2050. Η πίεση του νερού στην ισπανική πρωτεύουσα προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω κατά 65%, με αποτέλεσμα να καταστεί υψηλού κινδύνου το 2050.
Όσον αφορά στη μείωση των εκπομπών, η ΕΕ δεν κάνει αρκετά για να προστατεύσει τις πόλεις της. Η LSEG εκτιμά ότι το μπλοκ θα υπερβεί τον εναρμονισμένο προϋπολογισμό εκπομπών 1,5°C μέχρι το 2035.
Η αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού της Ευρώπης προσδιορίζεται ως ένας ισχυρός τρόπος για τη βελτίωση των ενεργειακών προοπτικών της.
Εν τω μεταξύ, το Λονδίνο και το Μάντσεστερ βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η πρωτεύουσα θεωρείται επί του παρόντος χαμηλού κινδύνου για μεγάλους φυσικούς κινδύνους, αλλά πρόκειται να αντιμετωπίσει αύξηση κατά 22% στην πίεση του νερού μέχρι τα μέσα του αιώνα. Η ακραία ζέστη στο Λονδίνο θα υπερδιπλασιαστεί από 11 σε 25 ημέρες κάθε χρόνο.
Παραμένοντας συνολικά χαμηλού κινδύνου, το Μάντσεστερ θα αντιμετωπίσει ωστόσο την κλιματική αλλαγή με 93% αύξηση των κυμάτων καύσωνα και 45% αύξηση της υδατικής πίεσης, σύμφωνα με τη μελέτη.
Πώς μπορούν οι μεγάλες πόλεις να αυξήσουν την ανθεκτικότητά τους στο κλίμα;
“Καθώς πλησιάζουμε στην COP29, οι χώρες της G20 πρέπει να μειώσουν επειγόντως τις εκπομπές για να αποτρέψουν την ταχεία κλιμάκωση των κλιματικών κινδύνων”, λέει ο Kooroshy.
“Το επόμενο κύμα εθνικών δεσμεύσεων για το κλίμα θα είναι κρίσιμο για αυτό. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και αν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μπορούν να αποτραπούν, θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις για την προσαρμογή των πόλεων στα νέα ακραία κλιματικά φαινόμενα”.
Η LSEG έχει περιγράψει μια σειρά από στρατηγικές προσαρμογής που μπορούν να αναπτύξουν οι πόλεις, από συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και οχύρωσης που σώζουν ζωές και φτάνουν μέχρι “λύσεις που βασίζονται στη φύση”.
Για παράδειγμα, δομές όπως θαλάσσια τείχη, φράγματα πλημμύρας και συστήματα αποστράγγισης μπορούν να αμβλύνουν τα κύματα καταιγίδων, επιτρέποντας σε πόλεις όπως το Άμστερνταμ να ευημερούν για αιώνες παρά τον ακραίο κίνδυνο πλημμύρας.
Ομοίως, οι πόλεις συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την αξία των πράσινων υποδομών σε πράσινα πάρκα, πράσινους διαδρόμους και υγροτόπους, καθώς αυτά συμβάλλουν στη διαχείριση των πλημμυρών και στη μείωση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας. Η έκθεση του LSEG επισημαίνει επιτυχημένα πειράματα, όπως η δημιουργία μιας “σφουγγαρόπολης” στη Σαγκάη και “δροσερών νησιών” στο Παρίσι.