Τις αλλαγές στο μέγεθος, τις συνήθειες και τη μορφολογία των πτηνών της ευρωπαϊκής ηπείρου αποτυπώνει το Infographic του Act for Earth, την ώρα που καταγράφονται σημαντικές μειώσεις στους πληθυσμούς τους.
Φαίνεται πως κύρια αιτία των αλλαγών αυτών είναι η κλιματική κρίση και οι συνέπειές της: Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι Δεντροφυλλοσκόποι, για παράδειγμα, γεννούν τα αυγά τους 12 ημέρες νωρίτερα, ενώ ο Κηποτσιροβάκος, ένα ωδικό πουλί με μέγεθος από 13 έως 14 εκατοστά και βάρος περίπου 16 με 22 γραμμάρια, γεννά κατά ένα τέταρτο λιγότερους νεοσσούς, κάτι που έχει τεράστιες επιπτώσεις για το είδος.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα που συλλέχθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 στη Βρετανία και την Ολλανδία για 60 διαφορετικά είδη.
Παράλληλα, μεγάλη μελέτη της οργάνωσης BirdLife International με αντικείμενο τα πουλιά σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1980 έως το 2017, είχε ως κύριο συμπέρασμά της ότι το 2017, ο αριθμός των αναπαραγόμενων πουλιών είχε μειωθεί κατά περίπου 600 εκατομμύρια άτομα! Η μείωση αυτή ανάγεται σε ποσοστό περίπου 17-19%, που σημαίνει ότι περίπου ένα στα έξι πουλιά της Ευρώπης έχει χαθεί, τα τελευταία 40 χρόνια.
Μάλιστα, τη μεγαλύτερη μείωση στον πληθυσμό τους αντιμετωπίζουν τα πιο κοινά πουλιά: Την «πρωτιά» έχει ο κοινός σπιτοσπουργίτης, που καταγράφει απώλειες της τάξης του 50%, έχοντας μειωθεί, από το 1980, κατά 247 εκατομμύρια άτομα. Η πτώση παρατηρείται τόσο στους αγροτικούς όσο και στους αστικούς πληθυσμούς του σπουργιτιού και, παρόλο που τα αίτια αυτής της δραματικής μείωσης δεν είναι απολύτως ξεκάθαρα, κύριοι παράγοντες θεωρούνται η έλλειψη τροφής εξαιτίας της απώλειας κατάλληλων ενδιαιτημάτων, η ατμοσφαιρική ρύπανση αλλά και ορισμένες ασθένειες των πουλιών.
Συνολικά, στη συγκεκριμένη μελέτη καταγράφονται 175 είδη με μείωση στον πληθυσμό τους, ενώ οκτώ από αυτά έχουν ανακηρυχθεί ως οι μεγάλοι «χαμένοι». Πρόκειται για:
- Τον σπιτοσπουργίτη,
- Την κιτρινοσουσουράδα,
- Το ψαρόνι,
- Τη σιταρήθρα,
- Τον θαμνοφυλλοσκόπο,
- Το σκαρθάκι,
- Το φανέτο και
- Τον δεντροσπουργίτη.
Τα οκτώ αυτά είδη αντιπροσωπεύουν το 69% της συνολικής καταγραφόμενης μείωσης.
Τα ορνιθολογικά δεδομένα της έρευνας αντλήθηκαν από τις αναφορές που τα κράτη-μέλη υποχρεούνται να υποβάλουν στην ΕΕ στο πλαίσιο της εφαρμογής της Οδηγίας για τα Πουλιά, καθώς και από το Πανευρωπαϊκό Πρόγραμμα Παρακολούθησης των Κοινών Ειδών Πουλιών, που στην Ελλάδα συντονίζει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.
