Ο παρατεταμένος θερμός χειμώνας χωρίς χιόνια και κρύο κρατά φέτος τις αρκούδες στα βόρεια της χώρας ξύπνιες, παρ’ όλο που βρισκόμαστε ήδη στα μέσα Ιανουαρίου.
Οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες που σημειώθηκαν τους τρεις προηγούμενους μήνες κάνουν τους επιστήμονες να μιλούν για έναν ιδιαίτερα θερμό χειμώνα, με τον Δεκέμβριο, πιο συγκεκριμένα, να κατατάσσεται, σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις, στη λίστα με τους πιο ζεστούς των τελευταίων δεκαετιών.
Αυτές οι καιρικές συνθήκες δεν επηρεάζουν μόνο την ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και τις βιολογικές λειτουργίες των ζώων, σημάδι της κλιματικής αλλαγής.
Έτσι, λόγω της καλοκαιρίας οι αρκούδες δεν έχουν πέσει σε χειμέριο λήθαργο, με το βιολογικό τους ρολόι να έχει απορρυθμιστεί.
Τις τελευταίες ημέρες μια φωτογραφία με ίχνη αρκούδας στο χιόνι κάνει τον γύρο του Διαδικτύου. Σύμφωνα με πληροφορίες, μια καφέ αρκούδα που φαίνεται πως ζει στον ορεινό όγκο των Γρεβενών, έκανε… βόλτες στο χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας.
Αναπαραγωγή
Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο υπεύθυνος επικοινωνίας του Αρκτούρου, Πάνος Στεφάνου, οι αρκούδες δεν έχουν ρίξει τους ρυθμούς, όπως είναι το σύνηθες γι’ αυτή την περίοδο. «Πιο συχνά, στα τέλη Δεκεμβρίου, οι πρώτες αρκούδες στο Κέντρο Προστασίας Αρκούδας του Αρκτούρου, συνήθως οι γηραιότερες πέφτουν σε χειμέριο λήθαργο. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως τα μικρότερα ζώα, όπως είναι τα φίδια, πέφτουν σε χειμερία νάρκη, η θερμοκρασία του σώματός τους εξισώνεται με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Αντίθετα, οι αρκούδες πέφτουν σε χειμέριο λήθαργο, ρίχνοντας τη θερμοκρασία τους 2-3 βαθμούς και τους ρυθμούς κίνησης. Δεν έχουν ανάγκη να φάνε, αφού από το φθινόπωρο τρώνε περισσότερο και έχουν αποθέματα, οπότε δεν έχουν λόγο να βγουν και μένουν στις φωλιές τους. Αυτό φέτος, βλέπουμε να αργεί».
Μάλιστα, όπως προσθέτει, η περίοδος του χειμέριου λήθαργου είναι αυτή κατά την οποία οι θηλυκές αρκούδες γεννούν τα μικρά τους. «Η αναπαραγωγή γίνεται μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου και εάν ο οργανισμός των θηλυκών έχει αποθέματα για να αντέξει τον χειμέριο λήθαργο, η εγκυμοσύνη προχωρά και η γέννα πραγματοποιείται πάντα μέσα στη φωλιά».
Φέτος δεν είναι η πρώτη χρονιά που το βιολογικό ρολόι των αρκούδων…. μπερδεύεται. Το 2016, σύμφωνα με τον Π. Στεφάνου, ο «ύπνος» των άγριων ζώων είχε κρατήσει πολύ λίγο, αφού έπεσαν σε χειμέριο λήθαργο στα μέσα Φεβρουαρίου και στα τέλη του μήνα είχαν ξυπνήσει. «Φαίνεται πως σε μια τέτοια κατάσταση θα οδηγηθούμε και φέτος. Συνήθως, πάντως, η μειωμένη κινητικότητα και ενέργεια των αρκούδων διαρκεί το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, γι’ αυτό και μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων κλείνει το Κέντρο, ώστε να μην ενοχλούνται οι αρκούδες στις φωλιές τους και ανοίγει στις αρχές Μαρτίου. Πέρυσι, είχαμε την εξαίρεση και «ξύπνησαν» μετά τα μέσα Μαρτίου, οπότε το Κέντρο άνοιξε προς το τέλος του μήνα».
Πληθυσμός
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός της καφέ αρκούδας έχει αυξηθεί σημαντικά. Υπολογίζεται πως οι αρκούδες στη χώρα μας ξεπερνούν τις 500, ενώ στις εγκαταστάσεις του Αρκτούρου φιλοξενούνται συνολικά 22 – οι 21 βρίσκονται στο Κέντρο Προστασίας και μία είναι σε ξεχωριστό σημείο, καθώς προετοιμάζεται για την επανένταξή της. «Οι προηγούμενες έρευνες έκαναν λόγο για 300 αρκούδες στη χώρα μας. Στην αριθμητική αύξηση, πάντως, του είδους έχει συμβάλει η καλύτερη διαχείριση που έχουμε του πληθυσμού της αρκούδας, καθώς και η αλλαγή στάσης τόσο από την πολιτεία όσο και από τον κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό πως απαγορεύονται διά νόμου η κατοχή αρκούδας (αρκουδιάρηδες) ή η παρουσία σε τσίρκο».
Σταδιακά άρχισε να… κλείνει και η μεγάλη «πληγή» της Εγνατίας, καθώς έχει περιφραχτεί το προβληματικό σημείο. «Είχαμε 15-16 τροχαία ατυχήματα με θύματα αρκούδες κάθε χρόνο. Αριθμός που προβλημάτιζε αν αναλογιστεί κανείς πως ο ρυθμός αναπαραγωγής της αρκούδας είναι μικρός, καθώς γεννά 2-3 μικρά κάθε περίπου τρία χρόνια. Ακόμη, βέβαια, υπάρχουν απώλειες, αλλά όχι σε αυτόν τον βαθμό», καταλήγει ο Π. Στεφάνου.
