Πρόσφατα δημοσιεύτηκε μια συγκλονιστική αποκάλυψη σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό: ο εσωτερικός πυρήνας της Γης άρχισε να περιστρέφεται αντίστροφα. Τι να σημαίνει αυτό για τους κατοίκους του πλανήτη μας;
Φανταστείτε τον εσωτερικό πυρήνα της Γης, σαν μια καυτή σιδερένια μπάλα στο μέγεθος του πλανήτη Πλούτωνα (περίπου το 1/6 της μάζας της Σελήνης και το 1/3 του όγκου της), που έχει σταματήσει να περιστρέφεται προς την ίδια κατεύθυνση με τον υπόλοιπο πλανήτη μας και είναι πολύ πιθανό ακόμη και να περιστρέφεται αντίστροφα, δείχνει έρευνα που δημοσιεύτηκε την περασμένη Δευτέρα.
Περίπου 5.000 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, αυτός ο «πλανήτης μέσα στον πλανήτη» μπορεί να περιστρέφεται ανεξάρτητα, επειδή επιπλέει στον εξωτερικό πυρήνα υγροποιημένου μετάλλου.
Το πώς ακριβώς περιστρέφεται ο εσωτερικός πυρήνας της Γης ήταν θέμα συζήτησης μεταξύ των επιστημόνων – και η τελευταία έρευνα έχει προκαλέσει αντιδράσεις και αμφιλεγόμενες κριτικές.
Όσα λίγα είναι γνωστά για τον εσωτερικό πυρήνα προέρχονται από τη μέτρηση των μικροσκοπικών διαφορών στα σεισμικά κύματα – που δημιουργούνται από σεισμούς ή μερικές φορές από πυρηνικές εκρήξεις – καθώς διαπερνούν τη μέση της Γης.
Προσπαθώντας να παρακολουθήσει τις κινήσεις του εσωτερικού πυρήνα της Γης, η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Geoscience» ανέλυσε σεισμικά κύματα από επαναλαμβανόμενους σεισμούς τις τελευταίες έξι δεκαετίες.
Οι συγγραφείς της μελέτης, ο Xiaodong Song και ο Yi Yang από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, δήλωσαν ότι διαπίστωσαν ότι η περιστροφή του εσωτερικού πυρήνα «σχεδόν σταμάτησε το 2009 και στη συνέχεια επανεκκίνησε, όμως προς την αντίθετη κατεύθυνση».
Σαν μια κούνια
«Πιστεύουμε ότι ο εσωτερικός πυρήνας περιστρέφεται, σε σχέση με την επιφάνεια της Γης, μπρος – πίσω, σαν μια κούνια», είπαν οι ερευνητές στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Ένας κύκλος αιώρησης αντιστοιχεί σε περίπου επτά δεκαετίες», που σημαίνει ότι αλλάζει κατεύθυνση περίπου κάθε 35 χρόνια, πρόσθεσαν.
Είπαν ακόμα ότι προηγουμένως είχε αλλάξει κατεύθυνση στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 και προέβλεψαν ότι η επόμενη φάση θα ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 2040.
Οι ερευνητές είπαν επίσης ότι αυτή η περιστροφή ευθυγραμμίζεται κατά προσέγγιση με αλλαγές σε αυτό που ονομάζεται «διάρκεια της ημέρας» – με μικρές διακυμάνσεις στον ακριβή χρόνο που χρειάζεται η Γη για να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της. Μέχρι στιγμής, υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία που να δείχνουν ότι αυτό που συντελείται στον εσωτερικό πυρήνα, έχει ή θα έχει στο μέλλον έντονη επίδραση στους κατοίκους της Γης.
Αλλά οι ερευνητές διατείνονται ότι υπάρχουν φυσικοί δεσμοί μεταξύ όλων των στρωμάτων της Γης, από τον εσωτερικό πυρήνα μέχρι την επιφάνεια.
«Ελπίζουμε ότι η μελέτη μας μπορεί να παρακινήσει ορισμένους ερευνητές να κατασκευάσουν και να δοκιμάσουν μοντέλα που αντιμετωπίζουν ολόκληρη τη Γη ως ένα ολοκληρωμένο δυναμικό σύστημα», είπαν.
Οι ειδικοί που δεν συμμετείχαν στην έρευνα εξέφρασαν επιφυλάξεις σχετικά με τα ευρήματά της, επισημαίνοντας πολλές άλλες θεωρίες και προειδοποιώντας ότι πολλά μυστήρια παραμένουν άλυτα για το κέντρο της Γης.
«Πρόκειται για μια πολύ προσεκτική μελέτη από εξαιρετικούς επιστήμονες που θέτει πολλά νέα δεδομένα», δήλωσε ο John Vidale, σεισμολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια. «Αλλά κανένα από τα μοντέλα δεν εξηγεί πολύ καλά όλα τα δεδομένα κατά τη γνώμη μου», πρόσθεσε.
Ο Vidale δημοσίευσε έρευνα πέρυσι που αποκάλυπτε ότι ο εσωτερικός πυρήνας ταλαντώνεται πολύ πιο γρήγορα, αλλάζοντας κατεύθυνση περίπου κάθε έξι χρόνια. Το έργο του βασίστηκε σε σεισμικά κύματα από δύο πυρηνικές εκρήξεις στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι και το σημείο που η τελευταία έρευνα επικεντρώνεται στο ότι ο εσωτερικός πυρήνας άλλαξε κατεύθυνση, την οποία ο Vidale αποκάλεσε «σύμπτωση».
Χωρίς… αξονικό τομογράφο
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι ο εσωτερικός πυρήνας της Γης μετακινήθηκε σημαντικά μόνο μεταξύ 2001 και 2013 και έκτοτε έχει μείνει σταθερός. Ο Hrvoje Tkalcic, γεωφυσικός στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, δημοσίευσε έρευνα που υποδηλώνει ότι ο κύκλος του εσωτερικού πυρήνα είναι κάθε 20 έως 30 χρόνια, αντί για τα 70 που προτείνονται στην τελευταία μελέτη.
«Αυτά τα μαθηματικά μοντέλα είναι πιθανότατα όλα λανθασμένα επειδή εξηγούν τα παρατηρούμενα δεδομένα αλλά δεν επαληθεύονται», είπε ο Tkalcic. «Ως εκ τούτου, η γεωφυσική κοινότητα θα διχαστεί σχετικά με αυτό το εύρημα και το θέμα θα παραμείνει αμφιλεγόμενο».
Συνέκρινε μάλιστα τους σεισμολόγους με τους γιατρούς «που μελετούν τα εσωτερικά όργανα του σώματος των ασθενών χρησιμοποιώντας ατελές ή περιορισμένο εξοπλισμό».
Επειδή λείπει κάτι σαν τον αξονικό τομογράφο, «η εικόνα μας για την εσωτερική Γη είναι ακόμα θολή», είπε, προβλέποντας περισσότερες εκπλήξεις στο μέλλον. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει περισσότερα για μια θεωρία ότι ο εσωτερικός πυρήνας μπορεί να έχει μια ακόμη σιδερένια μπάλα μέσα του, κάτι σαν τις ρώσικες κούκλες, τις Μπάμπουσκες. «Πάντως κάτι συμβαίνει και νομίζω ότι θα το καταλάβουμε, αλλά μπορεί να μας πάρει ακόμα μια δεκαετία», είπε ο Vidale.
Η θεωρία της κοίλης Γης
To «Ταξίδι στο κέντρο της Γης» μπορεί να γράφτηκε από τον Ιούλιο Βερν το 1864, αλλά ενάμιση αιώνα μετά οι άνθρωποι δεν μπορούν να εντοπίσουν με βεβαιότητα τα μυστικά που κρύβει το εσωτερικό του πλανήτη μας.
Άσε που υπάρχει και η θεωρία της κοίλης Γης, σύμφωνα με την οποία ο πλανήτης που κατοικούμε είναι κούφιος – κοίλος και περιέχει στο κέντρο του ένα κενό, το οποίο είναι διαμπερές και συγκοινωνεί με την επιφάνεια από τους δύο πόλους και φιλοξενεί υπόγεια ατμόσφαιρα και θάλασσες, ενώ διαμορφώνει υπόγεια βουνά και ηπείρους που κατοικούνται από μη ανθρώπινα όντα, ο πυρήνας της Γης δεν υπάρχει και ο μανδύας περιορίζεται ανάμεσα στην πάνω και κάτω επιφάνεια.
Να επισημάνουμε ότι πολλοί λαοί στο παρελθόν πίστευαν σε μια κοίλη Γη, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες οριοθετούσαν εκεί τον Άδη, το βασίλειο των νεκρών…
Κι απ’ το βασίλειο των νεκρών, ο θρύλος και οι θεωρίες συνωμοσίας θέριεψαν και έχουν ακουστεί πολλά για τους Ναζί που εκμεταλλεύτηκαν την κοίλη Γη… (για να διαλυθούν στο τέλος;), για το διαδίκτυο όπου υποστηρίζεται ότι αυτό που θεωρούμε ουρανό είναι μια αέρια μάζα που γεμίζει το εσωτερικό μιας σφαίρας με περιοχές λαμπρού φωτός, ενώ ο ήλιος, η σελήνη και τα αστέρια δεν είναι ουράνια σώματα αλλά οφθαλμαπάτες… Κι όσο ζούμε μαθαίνουμε ή ξεχνάμε κι αυτά που ξέραμε!
