Τα χταπόδια διαθέτουν εγκεφαλικό κύμα που δεν έχει καταγραφεί ποτέ σε ζώα και είναι παρόμοιο με εκείνο που τους παρουσιάζουν ανθρώπους, αποκαλύπτει το πρώτο στο είδος του ηλεκτροεγκεφαλογράφημα σε κεφαλόποδα.
Στη ρηξικέλευθη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell , καταγράφεται για πρώτη φορά η εγκεφαλική δραστηριότητα σε χταπόδια μέσω της εμφύτευσης ηλεκτροδίων στους εγκεφάλους τους και τις σύνδεσής τους με υποδόριους καταγραφείς δεδομένων.
Οι καταγραφές αυτές έδωσαν στους επιστήμονες τα πρώτα δεδομένα για τη λειτουργία των εγκεφάλων των κεφαλόποδων, σε μια ευρύτερη προσπάθεια να «διαβάσουν» το μυαλό τους.
«Κάποια από αυτά τα μοτίβα δραστηριότητας έχουν ομοιότητες με εκείνα που έχουν παρατηρηθεί σε ιππόκαμπους εγκεφάλους των θηλαστικών », σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ταμάρ Γκούτνικ, επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου της Νάπολης. «Ομως, παρατηρήσαμε επίσης μοναδικά μοτίβα, δραστηριότητα 2Hz, που δεν έχει καταγραφεί ποτέ σε άλλα ζώα», προσθέτει.
Τα χταπόδια, καθώς και άλλα κεφαλόποδα, μελετώνται σταθερά λόγω της ιδιαίτερης ευφυίας τους . Τα μαλάκια διαθέτουν αξιοπρόσεκτη μνήμη και διακρίνονται στην τέχνη του καμουφλάζ . Εκδηλώνουν περιέργεια για ό,τι τα περιβάλλει, έχουν καταγραφεί τα εργαλεία για να λύσουν προβλήματα, αλλά και να αλλάξουν χρώμα ενώ κοιμούνται, κάτι που υποδεικνύει πως ίσως ονειρεύονται.
Ωστόσο, το μυαλό τους είναι δύσκολο να μελετηθεί . Τα πλοκάμια τους δεν μπορούν να φτάσουν σε κάποιο σημείο του σώματός τους, με αποτέλεσμα να μην πιάσουν και να αποσυνδέσουν το εξωτερικό εργαλείο που έχει στόχο την ανίχνευση και την καταγραφή εγκεφαλικών κυμάτων.
Σημειώνεται ότι τα εγκεφαλικά κύματα είναι το αποτέλεσμα της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου που καταγράφεται με το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα.
Εντυπωσιακά ευρήματα
Για να ξεπεράσουν αυτό τον σκόπελο, οι ερευνητές εμφύτευσαν χειρουργικά ιατρικά παρακολούθηση στα κεφάλια τριών υπό αιχμαλωσία χταποδιών, τοποθετώντας ελαφριούς καταγραφείς δεδομένων -που συχνά γράφουν στα πτηνά- μεταξύ των ματιών τους, προτού τα συνδέσουν με ηλεκτρόδια τοποθετημένα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη μάθηση και τη μνήμη. Στη συνέχεια κατέγραψαν τα χταπόδια για δώδεκα ώρες ενώ αυτά κοιμούνταν, «καλλωπίζονταν», ή εξερευνούσαν το ενυδρείο τους.
Τα μοτίβα εγκεφαλικού κύματος των χταποδιών κατέπληξαν τους επιστήμονες με πολλαπλούς τρόπους.
Αρχικά, οι ερευνητές ανακάλυψαν εγκεφαλικά κύματα όμοια με αυτά που παρουσιάζει ο ανθρώπινος ιππόκαμπος (σ.σ.: εγκεφαλική δομή που εμπλέκεται στη μεταφορά από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη και την πλοήγηση στον χώρο). Αυτό παραπέμπει σε συγκλίνουσα λογική εξέλιξη -μια κατάσταση όπου δύο ξεχωριστά πλάσματα αναπτύσσουν νευρικά, ανεξάρτητα από το ένα από το άλλο, το ίδιο χαρακτηριστικό- καθώς ο τελευταίος κοινός πρόγονος ανθρώπων και χταποδιών ήταν ένα σκουλήκι που ζούσε στον βυθό της θάλασσας πριν από περίπου 750 εκατομμύρια χρόνια και δεν διέθετε παρά έναν υποτυπώδη εγκέφαλο.
Εκτός, όμως, από τα πιο συνήθη εγκεφαλικά κύματα, οι ερευνητές κατέγραψαν και άλλα που δεν είχαν δει ποτέ πριν, μακράς διάρκειας και αργόσυρτα, επαναλαμβανόμενα δύο φορές το δευτερόλεπτο .
Οι ίδιοι δεν έχουν καταλήξει στον λόγο για τον οποίο εκδηλώνονται τα μυστηριώδη αυτά εγκεφαλικά κύματα. Ως εκ τούτου, για να χαρτογραφήσουν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους θα χρειαστούν περαιτέρω καταγραφές ενώ τα χταπόδια πραγματοποιούν διαφορετικές δραστηριότητες.
