Ακλόνητα στοιχεία, που υποστηρίζουν ότι μια υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εξέλιξης του πρώιμου καρκίνου του προστάτη παρουσιάζει μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής το Johns Hopkins Medicine. Τα ευρήματα της έρευνας, που δημοσιεύονται στο JAMA Oncology, υποστηρίζουν συγκεκριμένα ότι ένα κατάλληλα επιλεγμένο διατροφολόγιο μπορεί να αποτρέψει την εξέλιξη των πρώτων σταδίων καρκίνου του προστάτη σε πιο επιθετικές μορφές. Η προσέγγιση αυτή, που συνδυάζει μη παρεμβατικά μέτρα διαχείρισης και τακτική παρακολούθηση μπορεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, να έχει παρόμοια προστατευτικά αποτελέσματα με τις πιο παρεμβατικές θεραπευτικές μεθόδους, χωρίς τις ανεπιθύμητες παρενέργειες ή επιπλοκές.
«Πολλοί ασθενείς ενδιαφέρονται να μάθουν τι μπορούν να κάνουν για να μειώσουν τον κίνδυνο ο καρκίνος τους να γίνει πιο επιθετικός», λέει ο δρ. Bruce Trock, καθηγητής ουρολογίας, επιδημιολογίας και ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. «Η δίαιτα και η διατροφή βρίσκονται συχνά στην κορυφή της λίστας των αλλαγών που πρέπει να κάνουν».
Σύμφωνα με τον ίδιο, το αυξανόμενο ενδιαφέρον των ασθενών για το τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι για να φροντίσουν την υγεία τους ενέπνευσε την ερευνητική ομάδα να συλλέξει δεδομένα σχετικά με τη διατροφή, τον τρόπο ζωής και άλλους παράγοντες, με στόχο να εντοπίσουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εξέλιξης του καρκίνου.
Η σοβαρότητα της ασθένειας βαθμολογείται με βάση μια κλίμακα από το 1 έως το 5, ανάλογα με το πώς φαίνονται τα καρκινικά κύτταρα σε σύγκριση με τον φυσιολογικό ιστό του προστάτη. Η ομάδα 1 θεωρείται η λιγότερο επιθετική, ενώ η ομάδα 5 είναι αυτή που αντιμετωπίζει τον πιο επιθετικό καρκίνο.
Η μελέτη αξιολόγησε το ιστορικό 886 ανδρών εντεταγμένων στο πρόγραμμα ενεργητικής επιτήρησης του Johns Hopkins που διαγνώστηκαν με καρκίνο του προστάτη της ομάδας 1 (του λιγότερο επιθετικού καρκίνου) από το 2005 έως το 2017. Κατά την εγγραφή τους, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων, επιτρέποντας στους ερευνητές να υπολογίσουν μια βαθμολογία δείκτη υγιεινής διατροφής (HEI) για κάθε συμμετέχοντα. Κατά τη διάρκεια της τακτικής παρακολούθησης, οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε επαναλαμβανόμενες βιοψίες, για την ανίχνευση τυχόν αλλαγών που σηματοδοτούν μια πιο επιθετική εξέλιξη του καρκίνου.
Η βαθμολογία HEI, που κυμαίνεται από 0 έως 100, μετρά πόσο στενά ευθυγραμμίζεται η διατροφή ενός ατόμου με τις διατροφικές οδηγίες του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ. Η ερευνητική ομάδα εξέτασε επίσης μια βαθμολογία HEI προσαρμοσμένη στην ενέργεια (E-HEI), λαμβάνοντας υπόψη την ημερήσια θερμιδική πρόσληψη. «Αξιολογήσαμε αν οι άνδρες με υψηλότερης ποιότητας διατροφή είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν επιθετική εξέλιξη της νόσου με την πάροδο του χρόνου», εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης δρ. Zhuo Tony Su.
Μετά την ολοκλήρωση των 6,5 ετών παρακολούθησης, το 21% των συμμετεχόντων είχαν παρουσιάσει επιθετική εξέλιξη του καρκίνου. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι υψηλότερες βαθμολογίες HEI και E-HEI συνδέονταν με μειωμένο κίνδυνο εξέλιξης του καρκίνου. Συγκεκριμένα, κάθε αύξηση της βαθμολογίας HEI κατά 12,5 μονάδες σχετιζόταν με 15% μείωση του κινδύνου επιθετικής εξέλιξης σε ομάδα βαθμού 2 ή μεγαλύτερη και 30% μείωση της εξέλιξης σε ομάδα βαθμού 3 ή μεγαλύτερη.
Οι ερευνητές μελέτησαν, επιπλέον, τον πιθανό ρόλο της φλεγμονής που προκαλείται από τη διατροφή, χρησιμοποιώντας τον Διαιτητικό Φλεγμονώδη Δείκτη (Dietary Inflammatory Index – DII), χωρίς ωστόσο να εντοπίσουν κάποια συσχέτιση. Αυτό υποδηλώνει ότι ενώ η φλεγμονή μπορεί να συμβάλλει στην αρχική ανάπτυξη του καρκίνου, άλλοι διατροφικοί παράγοντες μπορεί να διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο στην πρόληψη της εξέλιξής του, όταν αυτός έχει ήδη αναπτυχθεί.
Ο δρ. Christian Pavlovich, διευθυντής του προγράμματος ενεργητικής επιτήρησης του Ουρολογικού Ινστιτούτου Brady, επισημαίνει ότι ενώ προηγούμενες μελέτες έχουν εξετάσει την επίδραση της διατροφής στον καρκίνο του προστάτη, η παρούσα έρευνα είναι από τις πρώτες που παρέχουν στατιστικά σημαντικές αποδείξεις ότι μια υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου. «Χρειάζονται μελλοντικές μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς για να επικυρωθούν αυτά τα αποτελέσματα. Αλλά τα ευρήματά μας χρησιμεύουν στις κατευθυντήριες οδηγίες προς τους ασθενείς που προσπαθούν να αποτρέψουν την εξέλιξη του καρκίνου», καταλήγει ο ειδικός.
