Τρία βασικά ζητήματα εντοπίζει το ενεργειακό ινστιτούτο της Οξφόρδης για τον ανασχεδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, ώστε να συμβαδίζει με τις νέες ανάγκες και την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε νέα του έκθεση, θεωρεί ότι είναι απαραίτητα τα εξής:
α) Ένας σχεδιασμός αγοράς που θα εξασφαλίζει την ασφάλεια της παραγωγής ΑΠΕ,
β) Η αποφυγή κρατικών παρεμβάσεων στον κλάδο του ηλεκτρισμού που θα επιβραδύνουν τη μετάβαση και θα αυξήσουν το κόστος της και
γ) Η προώθηση ενεργής στήριξης και συμμετοχής των καταναλωτών στις αγορές.
Όπως επισημαίνεται, είναι απαραίτητο να αναγνωριστεί ότι αντικαθίσταται η ασφάλεια της συμβατικής παραγωγής με μια ενεργειακή ασφάλεια που θα στηρίζεται στις ΑΠΕ. Αυτό σημαίνει τεράστιες επενδύσεις στις ΑΠΕ, όπως και σε ευέλικτες πηγές ηλεκτροπαραγωγής ώστε να καλύπτονται τα κενά των ΑΠΕ, να είναι διαχειρίσιμη η λειτουργία του συστήματος και να αποθηκεύεται ενέργεια.
Ο σχεδιασμός αγορών που θα επιτρέψουν επαρκείς επενδύσεις και λειτουργία σε αυτό το νέο σύστημα είναι κρίσιμος και περίπλοκος. Εντούτοις, ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο, ότι ο τωρινός σχεδιασμός της αγοράς χονδρικής είναι ανεπαρκής.
Κατ’ ελάχιστον θα χρειαστεί οριακές μεταρρυθμίσεις και πιθανότατα σημαντικές αλλαγές για να αντιμετωπιστούν οι ακόλουθες προκλήσεις:
– Ανάκτηση του επενδυτικού κόστους των ΑΠΕ όταν το οριακό κόστος μειώνεται κοντά στο μηδέν.
– Κίνητρα για νέες επενδύσεις σε ευέλικτη παραγωγή.
– Τιμολογιακά σήματα που θα αντανακλούν τα διαφορετικά κόστη με βάση την τοποθεσία της παραγωγής και κατανάλωσης.
– Στήριξη της συμμετοχής των καταναλωτών και των εκπροσώπων τους ώστε να παρέχουν ενέργεια και ευελιξία.
Μάλιστα, η αναμόρφωση της αγοράς πρέπει να γίνει σύντομα διότι θα καθορίσει τα έσοδα των επενδυτών για τα επόμενα 15-25 χρόνια. Οι διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. είναι ορατές, τη στιγμή που πολλές χώρες του νότου τάσσονται υπέρ της κρατικής παρέμβασης και του τέλους του υφιστάμενου μοντέλου με βάση το οριακό κόστος. Την ίδια στιγμή, χώρες του βορρά και ο ACER είναι υπέρ μιας πιο σταδιακής μεταρρύθμισης.
