H εποχή που τα ηλιακά πάνελ ήταν απλώς μια πολυτέλεια στον τελευταίο όροφο, ενός σπιτιού ή μιας πολυκατοικίας είναι πλέον παρελθόν.
Ωστόσο, η κατακόρυφη πτώση στις τιμές τους έχει αλλάξει σημαντικά την εικόνα, με τους Ευρωπαίους πλέον να εξοπλίζουν ακόμα και τους φράχτες του κήπου τους με ηλιακούς συλλέκτες.
Δεν είναι απλώς μία ιδιόρρυθμη τάση για τη βελτίωση της εξωτερικής όψης ενός σπιτιού. Είναι ένας σημαντικός δείκτης για το πώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας γίνονται πιο προσιτές από ποτέ.
Η εγκατεστημένη φωτοβολταϊκή ισχύς στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπερδιπλασιάστηκε σε 263 GW μεταξύ 2019 και 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της SolarPower Europe. Μόνο το 2023, αυτό ισοδυναμεί με την εγκατάσταση 306.000 επιπλέον φωτοβολταϊκών πάνελ κάθε μέρα, δήλωσε ο όμιλος.
Η ηλιακή ενέργεια γνώρισε άνθηση εν μέρει επειδή δεν απαιτούσε πλέον επιδοτήσεις, καθώς οι κατασκευαστές σύνηψαν συμφωνίες αγοράς ενέργειας (PPA) με τους αγοραστές με σταθερούς όρους που συνδέονται με τις τιμές της χονδρικής αγοράς ενέργειας.
Τα φωτοβολταϊκά κυριάρχησαν τον Ιούλιο στην Ευρώπη
Σύμφωνα με ανάρτηση της Eurelectric, στο LinkedIn, τον Ιούλιο τα φωτοβολταϊκά κατέλαβαν την πρώτη θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όσον αφορά το μερίδιό τους στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο οργανισμός, τον Ιούλιο, η ηλιακή ενέργεια ήταν η μεγαλύτερη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, ξεπερνώντας την υδροηλεκτρική ενέργεια για πρώτη φορά φέτος .
Επιπλέον, η ΕΕ παρήγαγε 12% περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σε σύγκριση με το 2023, διατηρώντας μια σχεδόν σταθερή μηνιαία παραγωγή περίπου 114 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.
Μια ηλιακή έκρηξη στην αυλή
Η ηλιακή αυτή επανάσταση αποδίδεται στην υπερπαραγωγή ηλιακών συλλεκτών, κυρίως στην Κίνα. Αυτή η άνοδος έχει ωθήσει το κόστος παραγωγής σε λίγο πάνω από 100 ευρώ ανά kW, καθιστώντας την ηλιακή ενέργεια μια απίστευτα ελκυστική επιλογή για πολλούς.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η παγκόσμια παραγωγή ηλιακών συλλεκτών πρόκειται να φτάσει τα 1.100 γιγαβάτ—τριπλάσια από τη ζήτηση που προβλέπει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
“Γιατί να φτιάξεις έναν φράχτη από οτιδήποτε άλλο, όταν μπορείς να χρησιμοποιήσεις ηλιακούς συλλέκτες, ακόμα κι αν δεν είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένοι με τον ήλιο;” παρατηρεί ο Martin Brough, επικεφαλής της κλιματικής έρευνας στην BNP Paribas Exane, σε μια συνομιλία με τους FT .
Αν και είναι αλήθεια ότι τα ηλιακά πάνελ συλλαμβάνουν λιγότερο ηλιακό φως όταν είναι τοποθετημένα κάθετα, όπως σε φράχτη, από ό,τι όταν είναι κεκλιμένα σε μία στέγη, το κόστος εγκατάστασης είναι χαμηλότερο και η απόδοσή τους αυξάνεται το χειμώνα, όταν ο ήλιος είναι χαμηλότερα στον ουρανό του βόρειου ημισφαιρίου .
Τα Οικονομικά του ηλιακού φωτός
Η Jenny Chase, κύρια αναλύτρια ηλιακής ενέργειας στο BloombergNEF, επισημαίνει ότι το κόστος εγκατάστασης ηλιακού φωτός στον τελευταίο όροφο —εργασία, σκαλωσιά— αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών για τα νοικοκυριά.
«Τα ηλιακά πάνελ γίνονται τόσο φθηνά που αρχίζουμε να τα βάζουμε παντού», λέει η Chase.
Αυτή η στροφή προς πιο αντισυμβατικές εγκαταστάσεις όπως οι φράχτες κήπου αντικατοπτρίζει τόσο την αυξανόμενη προσιτή τιμή όσο και την καινοτόμο εφαρμογή της ηλιακής τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή.
Η άνθιση στον βορρά
Μπορεί ο ήλιος να θεωρείται αποκλειστικό προνόμιο των χωρών του Νότου, ωστόσο η εκμετάλλευσή του είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στον βορρά. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, ότι τα τελευταία χρόνια η Γερμανία καταγράφει μεγάλη άνοδο στους ηλιακούς συλλέκτες στα μπαλκόνια.
Το δεύτερο τρίμηνο του 2024 σημειώθηκε αύξηση άνω του 50% στην καταχώρηση τέτοιων συστημάτων.
Η κατακόρυφη αύξηση ξεκίνησε από την αγωνία των πολιτών να βρουν φθηνότερες πηγές ενέργειας εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, ο οποίος οδήγησε το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη.
Στα μπαλκόνια
Περισσότερα από 500.000 βυσματικά ηλιακά συστήματα έχουν εγκατασταθεί στη Γερμανία, τα περισσότερα από τα οποία καταλαμβάνουν μια απρόσκοπτη θέση στα μπαλκόνια των ανθρώπων.
Νέα δεδομένα δείχνουν ότι άλλες 220.000 φωτοβολταϊκές συσκευές εγκαταστάθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2024. Μια έκρηξη γεννήθηκε από την «πολύ ισχυρή ηλιακή κουλτούρα» της Γερμανίας, σύμφωνα με τα λόγια ενός ειδικού.
Τα ηλιακά μπαλκόνια αποτελούν ένα κομμάτι της ευρύτερης ενεργειακής μετάβασης σε όλη την Ευρώπη, εξηγεί ο Jan Osenberg, σύμβουλος πολιτικής στην ένωση SolarPower Europe.
Προκλήσεις δικτύου και απαντήσεις πολιτικής
Ωστόσο, η κίνηση προς την ευρεία υιοθέτηση της ηλιακής ενέργειας δεν είναι χωρίς εμπόδια. Η ικανότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας να χειρίζονται πρόσθετη, μεταβλητή παραγωγή αποτελεί ανησυχία σε πολλές χώρες. Οι επενδύσεις σε υποδομές είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η αναμονή για τη σύνδεση των πάνελ στα ηλεκτρικά δίκτυα δοκιμάζει την υπομονή τόσο του κλάδου όσο και των νοικοκυριών.
Ως απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των φθηνών ηλιακών συλλεκτών από την Κίνα και να επιδοτήσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία, η οποία κινδυνεύει να υποτιμηθεί από αυτές τις τιμές. Το Bloomberg αναφέρει ότι η τιμή ενός ηλιακού πάνελ έχει πέσει στα μόλις 11 σεντς ανά watt (102 ευρώ/kW), με προσδοκίες για περαιτέρω μειώσεις. Ωστόσο, κάτω από 15 σεντς ανά watt, πολλές εταιρείες ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να στηρίξουν τις επενδύσεις στην ευρωπαϊκή παραγωγική ικανότητα.
Ένα πράσινο φως για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Αυτή η τάση για ενσωμάτωση ηλιακών συλλεκτών σε κάθε διαθέσιμο χώρο, από στέγες έως φράχτες κήπου, σηματοδοτεί μια ευρύτερη στροφή προς την υιοθέτηση της ανανεώσιμης ενέργειας. Καθώς η ηλιακή τεχνολογία γίνεται ολοένα και πιο προσιτή και οι πολιτικές προσαρμόζονται στην υποστήριξη των υποδομών και της βιομηχανίας, το όραμα ενός πιο πράσινου, πιο βιώσιμου μέλλοντος γίνεται όχι μόνο εύλογο αλλά και πρακτικό.
Ταυτόχρονα, οι εγκαταστάσεις έχουν γίνει πιο ακριβές, κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους εργασίας, και η αναμονή για τη σύνδεση των πάνελ στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας δοκιμάζει την υπομονή της βιομηχανίας και των ιδιοκτητών. Τα ζητήματα χωρητικότητας δικτύου επηρεάζουν τις περισσότερες χώρες και δεν μπορούν να επιλυθούν εύκολα και γρήγορα.
Η Longi Green Energy Technology, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πάνελ στον κόσμο, δήλωσε πρόσφατα ότι απέλυσε χιλιάδες εργάτες εργοστασίων καθώς η υπερπροσφορά έχει οδηγήσει τους Κινέζους κατασκευαστές σε υποχώρηση.
Στην Ευρώπη, στελέχη του κλάδου προειδοποιούν για επικείμενα προβλήματα σε έναν τομέα που μαστίζεται από απώλειες θέσεων εργασίας, χρεοκοπίες και κλείσιμο τους τελευταίους μήνες.
Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου οι κατασκευαστές ανταλλακτικών ηλιακής ενέργειας έχουν πρόσβαση σε επιδοτήσεις βάσει του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού 369 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η εγχώρια βιομηχανία αντιμετωπίζει προβλήματα.
