Με μεγάλη ταχύτητα οι Έλληνες στρέφονται στη χρήση πλαστικού χρήματος. Μετά τα capital controls του 2015, αλλά κυρίως μετά την περίοδο της πανδημίας, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές με κάρτες έχουν την τιμητική τους.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2022 σημειώθηκε νέο άλμα 14% στην αξία των πληρωμών με πλαστικό χρήμα το 2022.
Με τους Έλληνες να πληρώνουν πλέον το κάθε προϊόν κάρτα, η αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών άγγιξε πέρυσι τα 94 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία δείχνουν αύξηση 14% σε σχέση με τα 82,7 δισ. ευρώ του 2021 ενώ το 2020 η αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ήταν 66 δισ. ευρώ.
Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε κατά 12% σε 94 συναλλαγές από 84 το 2021, αλλά η μέση αξία ανά συναλλαγή συνέχισε την πτωτική της πορεία και διαμορφώθηκε πέρυσι στα 48 ευρώ, όταν το 2020 ήταν στα 58 ευρώ. Πρακτικά, το πλαστικό χρήμα χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο ακόμα και για αγορές μικρής αξίας.
Κυριαρχούν οι χρεωστικές
Μάλιστα τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν απόλυτη κυριαρχία των χρεωστικών καρτών έναντι των πιστωτικών. Από εκεί και πέρα, ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες πληρωμών το 2022 ανήλθε σε 1,93 δισ. από 1, 658 δισ. το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 16% σε σχέση με το 2021. Ο αριθμός των συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες ανήλθε σε 1,775 δισεκατομμύρια από 1, 523 το προηγούμενο έτος, αυξημένος κατά 17%.
Οι χρεωστικές κάρτες συνέχισαν να αποτελούν το κύριο υποκατάστατο της χρήσης μετρητών, με ποσοστιαία συμμετοχή 92% στο συνολικό αριθμό συναλλαγών με όλα τα είδη καρτών πληρωμών. Ο αριθμός των συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες ανήλθε σε 154 εκατ., από 135 εκατ. το 2021, αυξημένος κατά 14%. Οι πιστωτικές κάρτες συμμετείχαν κατά 8% στο συνολικό αριθμό συναλλαγών. Μέση αξία συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα πέρυσι στα 4.898 ευρώ (από 4.546 ευρώ το 2021) έναντι μέσης αξίας συναλλαγών ανά πιστωτική στα 2.501 ευρώ (από 2.117 ευρώ).
Ο συνολικός αριθμός
Ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία στο τέλος του 2022 ανήλθε σε 20,6 εκατ., αυξημένος κατά 4% σε σχέση με το 2021. Στις επιμέρους κατηγορίες καρτών, ο αριθμός των χρεωστικών καρτών αυξήθηκε κατά 5% και ανήλθε σε 17,6 εκατ. κάρτες. Σημαντική αύξηση κατά 20% καταγράφηκε στην έκδοση προπληρωμένων καρτών, οι οποίες ανήλθαν σε 2,3 εκατ. Ο αριθμός των πιστωτικών καρτών δεν παρουσίασε μεταβολή και ανήλθε σε 2,9 εκατ. κάρτες. Οι εικονικές 128 κάρτες αυξήθηκαν κατά 17% και ανήλθαν στις 126.000 κάρτες. Η διαρκώς αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου για τη διενέργεια συναλλαγών φαίνεται να αποτελεί κύριο λόγο της συνεχιζόμενης αύξησης της έκδοσης προπληρωμένων και εικονικών καρτών πληρωμών.
Καθολική επέκταση των POS
Την ίδια στιγμή, νέα φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής είναι πιθανό να αναζητήσει η ΑΑΔΕ.
Την ώρα που τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν περαιτέρω άνοδο στην αξία των συναλλαγών με κάρτες το 2022, στο υπουργείο Οικονομικών διαπιστώνουν ότι οι «χρυσές» αποδείξεις από 20 επαγγελματικούς κλάδους, οι οποίες δίνουν έκπτωση φόρου έως 2.200 ευρώ στους φορολογούμενους, δεν απέδωσαν στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής.
Η αιτία της αποτυχίας είναι ότι η μείωση του φόρου εισοδήματος που κερδίζει ο φορολογούμενος που ζητά και λαμβάνει απόδειξη από συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών είναι πολύ μικρότερη από την έκπτωση που του κάνει ο επαγγελματίας στην τελική τιμή μη απαιτώντας τον ΦΠΑ 24% εφόσον ο φορολογούμενος δεχτεί να μην λάβει απόδειξη.
Με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής η επανεξέταση του φορο-μπόνους για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών αλλά και η επέκταση των POS σε όλους τους κλάδους της οικονομίας θα βρεθούν ψηλά στη ατζέντα της ΑΑΔΕ.