Στο μισό τρισεκατομμύριο δολάρια, στα 560 δις. για την ακρίβεια, ανέρχονται το 2022 οι επενδύσεις διεθνώς για τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης.
Πρόκειται για κεφάλαια που διατέθηκαν σε δράσεις όπως οι ανακαινίσεις κτιρίων (προγράμματα «Εξοικονομώ»), υποδομές για την ηλεκτροκίνηση και τις δημόσιες συγκοινωνίες.
Σύμφωνα με ειδική έκδοση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) οι φετινές επενδύσεις ύψους 560 δις. δολαρίων ήταν αυξημένες κατά 16% σε σχέση με το 2021. Όπως αναφέρει ο ΙΕΑ: «Οι δράσεις ενεργειακής απόδοσης επιταχύνθηκαν παγκοσμίως το 2022, καθώς οι κυβερνήσεις και οι καταναλωτές στράφηκαν όλο και περισσότερο σε μέτρα απόδοσης επιδιώκοντας να αντιμετωπίσουν διαταραχές του εφοδιασμού με καύσιμα και πρωτοφανείς υψηλές τιμές ενέργειας. Οι κινήσεις αυτές δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε ένα πιθανό σημείο καμπής μετά από αρκετά χρόνια αργής προόδου».
Μείωση λογαριασμών
Τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ότι το 2022 η παγκόσμια οικονομία χρησιμοποίησε ενέργεια 2% πιο αποτελεσματικά από ό,τι το 2021, ποσοστό βελτίωσης σχεδόν τετραπλάσιο από αυτό των τελευταίων δύο ετών και σχεδόν διπλάσιο από το ποσοστό των τελευταίων πέντε ετών. Εάν ο σημερινός ρυθμός προόδου μπορεί να αξιοποιηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, τότε το 2022 θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ένα ζωτικό σημείο καμπής για την αποδοτικότητα, η οποία είναι ένας από τους βασικούς τομείς για τις διεθνείς προσπάθειες επίτευξης καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Η ανάλυση του ΙΕΑ διαπίστωσε ότι, χάρη στις δράσεις ενεργειακής απόδοσης που έχουν αναληφθεί από το 2000, οι συνολικοί λογαριασμοί ενέργειας στις χώρες του Οργανισμού το 2022 αναμένεται να είναι 680 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ χαμηλότεροι σε σχέση με το πραγματικό συνολικό κόστος – ή περίπου το 15% της συνολικής ενεργειακής τους δαπάνης φέτος – με τις επενδύσεις στη μόνωση κτιρίων και τα αποδοτικά αυτοκίνητα να εξοικονομούν χιλιάδες δολάρια σε πολλούς καταναλωτές κάθε χρόνο.
Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση που πυροδότησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κλιμακώσει δραματικά τις ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια και τον πληθωριστικό αντίκτυπο των υψηλότερων τιμών ενέργειας στις οικονομίες και τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Η έκθεση του ΙΕΑ τονίζει ότι η αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας είναι η πρώτη και καλύτερη απάντηση.
Προτεραιότητα
«Οι πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970 οδήγησαν σε μαζική ώθηση από τις κυβερνήσεις για την ενεργειακή απόδοση, με αποτέλεσμα να γίνουν ουσιαστικές βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση των αυτοκινήτων, των συσκευών και των κτιρίων», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΑ Φατίχ Μπιρόλ. «Εν μέσω της σημερινής ενεργειακής κρίσης, βλέπουμε σημάδια ότι η ενεργειακή απόδοση αποτελεί και πάλι προτεραιότητα. Η ενεργειακή απόδοση είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης, με τις τεράστιες δυνατότητές της να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της οικονομικής προσιτότητας της ενέργειας, της ενεργειακής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής.»
Η φετινή βελτίωση έρχεται αφού ο Covid-19 οδήγησε σε δύο από τις χειρότερες χρονιές για την παγκόσμια πρόοδο της ενεργειακής απόδοσης, με τα ετήσια κέρδη να μειώνονται σε περίπου 0,5% το 2020 και το 2021. Οι βασικοί παράγοντες περιελάμβαναν υψηλότερο μερίδιο της ενεργοβόρου βιομηχανίας στη ζήτηση ενέργειας, καθώς άλλοι τομείς συρρικνώθηκαν και επιβράδυνση του ρυθμού μετασκευών και αναβαθμίσεων σε κτίρια και εργοστάσια. Η πρόοδος της ενεργειακής απόδοσης είχε ήδη επιβραδυνθεί πριν από την έναρξη της πανδημίας, με τον παγκόσμιο ρυθμό βελτίωσης να μειώνεται από 2% το πρώτο εξάμηνο της τελευταίας δεκαετίας σε 1,3% το δεύτερο εξάμηνο.
Εξηλεκτρισμός
Οι βελτιώσεις της αποδοτικότητας πρέπει να είναι κατά μέσο όρο περίπου 4% ετησίως αυτή τη δεκαετία για να ευθυγραμμιστούν με το στόχο των μηδενικών εκπομπών αέριων ρύπων το 2050. Υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια προόδου, αναφέρει ο ΙΕΑ. Ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών και της θέρμανσης επιταχύνεται, με ένα στα οκτώ αυτοκίνητα που πωλείται παγκοσμίως να είναι πλέον ηλεκτρικά και σχεδόν 3 εκατομμύρια αντλίες θερμότητας να πρόκειται να πωληθούν το 2022 μόνο στην Ευρώπη – από 1,5 εκατομμύριο το 2019 – καθώς καθίστανται μια ολοένα και πιο οικονομικά αποδοτική πηγή θέρμανσης. Οι υφιστάμενοι οικοδομικοί κώδικες ενισχύονται και εισάγονται νέοι στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, ενώ ένα αυξανόμενο κύμα εκστρατειών ευαισθητοποίησης για την εξοικονόμηση ενέργειας βοηθά εκατομμύρια πολίτες να διαχειριστούν καλύτερα τη χρήση ενέργειας. Όλες οι κυβερνήσεις στη Νοτιοανατολική Ασία, για παράδειγμα, αναπτύσσουν τώρα πολιτικές για αποτελεσματική ψύξη, ζωτικής σημασίας για μια περιοχή με έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Πολιτικές
Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από αρκετές σημαντικές ανακοινώσεις πολιτικής και δαπανών που επισημαίνουν τη συνέχιση των επενδύσεων αποδοτικότητας και της προόδου για τα επόμενα χρόνια. Αυτά περιλαμβάνουν τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, το σχέδιο REPowerEU της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το πρόγραμμα πράσινου μετασχηματισμού (GX) της Ιαπωνίας, τα οποία προσθέτουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες για πιο αποδοτικά κτίρια, αυτοκίνητα και βιομηχανίες τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, οι δέσμες αυτές – όπως και μεγάλο μέρος των επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης ευρύτερα – συγκεντρώνονται στις προηγμένες οικονομίες και απαιτούνται πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
