Προ των πυλών νέας ενεργειακής -και κατ΄επέκταση πληθωριστικής- κρίσης ενδέχεται να βρεθεί η παγκόσμιο οικονομία τον χειμώνα, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας. Ο επικεφαλής της ΙΕΑ, Φατίχ Μπιρόλ, με συνέντευξή του στο BBC, αναφέρει ότι οι τιμές της ενέργειας θα μπορούσαν να εκτοξευθούν αυτόν τον χειμώνα αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να παρέμβουν και να επιδοτήσει ξανά τους λογαριασμούς ρεύματος.
Ο κ. Μπιρόλ αναφέρει ότι αν η κινεζική οικονομία αναπτυχθεί ταχύτερα και υπάρξει ένας σκληρός χειμώνας, οι τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αυξηθούν, ασκώντας πίεση στους καταναλωτές. Πρόσθεσε παράλληλα ότι, οι κυβερνήσεις πρέπει να πιέσουν για εξοικονόμηση ενέργειας και να ενισχύσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι τιμές του φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αυξάνοντας τους λογαριασμούς ενέργειας σε όλο τον κόσμο. Στη συνέχεια, η πλειοψηφία των κυβερνήσεων παρενέβησαν για την υποστήριξη των νοικοκυριών, επιβαρύνοντας προϋπολογισμούς, και αυξάνοντας το δημόσιο χρέος τους.
Στρατηγικά λάθη
Ο επικεφαλής της ΙΕΑ τόνισε ότι πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκαναν «στρατηγικά λάθη», συμπεριλαμβανομένης της υπερβολικής εξάρτησης από τη Ρωσία για την ενέργεια.
«Σε ένα σενάριο όπου η κινεζική οικονομία είναι πολύ ισχυρή, αγοράζει πολλή ενέργεια από τις αγορές και έχουμε έναν σκληρό χειμώνα, μπορεί να δούμε ισχυρές ανοδικές πιέσεις στις τιμές του φυσικού αερίου, κάτι που με τη σειρά του θα επιβαρύνει επιπλέον τους καταναλωτές» είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει «να συνεχίσουν να πιέζουν για την εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικά καθώς μπαίνουμε στον χειμώνα».
Ο Φατίχ Μπιρόλ «δεν θα απέκλειε τα μπλακ άουτ» μάλιστα αυτόν τον χειμώνα ως «μέρος του παιχνιδιού».
Εάν μπορέσουμε να μειώσουμε την κατανάλωση, τα υπάρχοντα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου θα είναι αρκετά για να καλύψουν τη φθίνουσα ζήτηση, πρόσθεσε, αποκαλύπτοντας ότι έχει ήδη συζητήσεις με τους διευθύνοντες συμβούλους βρετανικών πετρελαϊκών εταιρειών.
Φρενήρεις αγορές από την Κίνα
Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια ενεργειακή κρίση φαίνεται ότι εκτονώνεται, η Κίνα συνεχίζει να αγοράζει φυσικό αέριο με φρενήρεις ρυθμούς, με αξιωματούχους της να δηλώνουν ικανοποιημένοι που οι εισαγωγείς συνεχίζουν να συνάπτουν συμφωνίες.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, το Πεκίνο συνεχίζει να υποστηρίζει τις προσπάθειες κρατικών αγοραστών να υπογράψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια και ακόμη και να επενδύσουν σε εξαγωγικές εγκαταστάσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Εκτιμάται ότι η φέτος η χώρα θα γίνει ο κορυφαίος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο το 2023. Σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από Bloomberg News, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι κινεζικές εταιρείες αυξάνουν τις αγορές τους επενδύοντας σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια.
Τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια LNG είναι ελκυστικά επειδή υπόσχονται αποστολές σε σχετικά σταθερή τιμή σε σύγκριση με την αγορά spot, εκεί όπου το φυσικό αέριο εκτινάχθηκε σε ιστορικά επίπεδα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο ρόλος της Ευρώπης
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επικρατεί έντονος προβληματισμός στην Ευρώπη, καθώς η αυξημένη ζήτηση από την Κίνα αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις προσπάθειές της για διατήρηση των τιμών σε χαμηλά επίπεδα προκειμένου να αποφευχθεί νέα εκτίναξη του πληθωρισμού.
Οι εισαγωγείς ενέργειας αναζητούσαν μακροπρόθεσμες συμφωνίες για να μειώσουν την έκθεση στις διακυμάνσεις των τιμών και ήταν σε συζητήσεις με παραγωγούς από τη Μέση Ανατολή.
Η βιασύνη αυτή που καταγράφεται, έρχεται μετά την περσινή άνοδο των τιμών του LNG στην αγορά spot, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση έσπευσε να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του καυσίμου. Αυτό ώθησε τις διεθνείς τιμές σε τόσο υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα ορισμένες χώρες αναγκάστηκαν να στραφούν από το φυσικό αέριο στον άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας.
Προβλέψεις
Σε πρόασφατη έκθεσή του Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας ανέφερε ότι η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου θα φρενάρει τα επόμενα χρόνια, καθώς οι υψηλές τιμές και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιταχύνουν τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα.
Η κατανάλωση το 2024 θα αυξηθεί με το ήμισυ του ρυθμού που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα δύο χρόνια, αναφέρει η ΙΕΑ προσθέτοντας παράλληλα ότι θα κορυφωθεί αυτή τη δεκαετία. Καθώς η παραγωγική ικανότητα εξακολουθεί να αυξάνεται, οι αγορές θα παραμείνουν «επαρκώς εφοδιασμένες» έως το 2028, ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η ανάπτυξη της παγκόσμιας ζήτησης για πετρέλαιο πρόκειται να επιβραδυνθεί σχεδόν να μηδενιστεί τα επόμενα χρόνια», ανέφερε η υπηρεσία και προσθέτει: «Η στροφή προς μια οικονομία καθαρής ενέργειας επιταχύνεται, με μια κορύφωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου εν όψει πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας».
Οι μεγάλοι καταναλωτές πετρελαίου έχουν δεσμευτεί εδώ και χρόνια σε μια μετατόπιση από τα ορυκτά καύσιμα προκειμένου να περιορίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να αποτρέψουν την καταστροφική κλιματική αλλαγή. Αυτή η φιλοδοξία ενισχύθηκε όταν οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά την επίθεση της Ρωσίας στη γείτονά της στις αρχές του 2022.
Σφικτή αγορά
Οι βραχυπρόθεσμες και οι μακροπρόθεσμες προοπτικές διαφέρουν σημαντικά. Οι παγκόσμιες αγορές πετρελαίου ενδέχεται να σφίξουν «σημαντικά» τους επόμενους μήνες καθώς η κατανάλωση καυσίμου της Κίνας ανακάμπτει από την πανδημία, ενώ οι παραγωγοί του ΟΠΕΚ+ με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία μειώνουν την παραγωγή, ανέφερε ο οργανισμός. Το πετρέλαιο διαπραγματεύεται κοντά στα 75 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο.