Περίπου 2,3 δισ. άνθρωποι παγκοσμίως εξακολουθούν να παρασκευάζουν γεύματα χρησιμοποιώντας ακατάλληλες εστίες που λειτουργούν με κηροζίνη, βιομάζα και κάρβουνο προκαλώντας σημαντική οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία βρίσκεται πίσω από περίπου 3,2 εκατ. θανάτους ετησίως, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 237.000 θανάτων παιδιών κάτω των 5 ετών, σύμφωνα με δεδομένα του 2020 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Σε συνδυασμό δε με την κακή ποιότητα αέρα που οι πολίτες εκτίθενται καθημερινά από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ετησίως καταγράφονται 6,7 εκατ. πρόωροι θάνατοι.
Όπως επισημαίνει ο ΠΟΥ η έκθεση σε οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να προκαλέσει ασθένειες όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, ισχαιμική καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και καρκίνο του πνεύμονα, με πολλά από τα θύματα να είναι γυναίκες και παιδιά που σε πολλές περιοχές με χαμηλό εισόδημα επιβαρύνονται με τις οικιακές εργασίες, όπως το μαγείρεμα και η συγκέντρωση καυσόξυλων και διανύουν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στο εσωτερικό των κατοικιών τους.
Την ίδια στιγμή, ο κακός αερισμός των σπιτιών εγκλωβίζει τον καπνό που δημιουργείται από τη χρήση των αυτοσχέδιων εστιών κουζίνας, οδηγώντας σε πολύ υψηλά επίπεδα λεπτών σωματιδίων που εισπνέουν οι κάτοικοι.
Παράλληλα, όπως αναφέρει το The Conversation η ανάγκη κατασκευής κτιρίων με αεροστεγανότητα στο πλαίσιο της καλύτερης ενεργειακής απόδοσης, μπορεί να επιδράσει στην ποιότητα του αέρα. Για αυτό το λόγο ο ρόλος των συστημάτων αερισμού είναι σημαντικός. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σε ερμητικά κλειστά κτίρια, εισέρχεται λιγότερος καθαρός αέρας, γεγονός που σημαίνει ότι δεν υπάρχει συχνή ανανέωση στους εσωτερικούς χώρους και οι ρύποι από εσωτερικές πηγές γίνονται πιο συγκεντρωμένοι πριν απελευθερωθούν στο περιβάλλον.
Επιπλέον, πηγή ρύπανσης εσωτερικών χώρων είναι και τα προϊόντα καθαρισμού, πολλά από τα οποία διαχέουν πτητικές οργανικές ενώσεις, ενώ από το μαγείρεμα στην κουζίνα υγραερίου μπορούν να προκύψουν περισσότερα σωματίδια σε σύγκριση με τα καυσαέρια που εκπέμπουν αυτοκίνητα, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης άσθματος ή άλλων παθήσεων του αναπνευστικού, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Περντιού.
Επομένως οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο έλεγχος εξαερισμού των κτιρίων είναι κρίσιμης σημασίας για τη διασφάλιση της καλύτερης δυνατής ποιότητας αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει ο μηχανισμός εξαερισμού να προσαρμοστεί σύμφωνα με τις συνθήκες του εξωτερικού αέρα, αυξάνοντας ή μειώνοντας την ποσότητα του αέρα που εισέρχεται σε ένα κτίριο ανάλογα με τη διαφορά στη συγκέντρωση ρύπων μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο ΠΟΥ σημειώνει ότι ανάμεσα στα εμπόδια που προκύπτουν σχετικά με τη μείωση στη θνησιμότητα από την ατμοσφαιρική ρύπανση, είναι η έλλειψη παρατήρησης των επιπέδων, των πηγών και των επιπτώσεών της στη δημόσια υγεία. Συνεπώς, η λεπτομερής κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα κτίρια μπορεί να εντείνουν την αστική ρύπανση είναι απαραίτητη. Επιπλέον, ο ΠΟΥ τονίζει ότι απαιτούνται αλλαγές που θα συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, καθώς και θα αυξήσουν την πρόσβαση των ανθρώπων σε καθαρά καύσιμα.
