Από μία κλωστή κρέμεται το μέλλον της ευρύτερης περιοχής της Κασπίας Θάλασσας, καθώς η κλιματική αλλαγή μειώνει τη στάθμη των υδάτων της, τα οικοσυστήματα εξαφανίζονται, τα απειλούμενα είδη τείνουν προς εξαφάνιση και εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να χάσουν τα προς το ζην.
Η στάθμη του νερού στην Κασπία Θάλασσα, μειώνεται σταθερά καθώς οι αυξανόμενες θερμοκρασίες προκαλούν περισσότερη εξάτμιση παρά εισροή. Ακόμη και αν η υπερθέρμανση του πλανήτη διατηρηθεί κάτω από τους 2 ° C, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η θάλασσα θα μπορούσε να μειωθεί κατά 5 έως 10 μέτρα. Εάν οι θερμοκρασίες αυξηθούν περαιτέρω, η πτώση θα μπορούσε να φτάσει τα 21 μέτρα μέχρι το τέλος του αιώνα.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Communications, Earth & Environment, σύμφωνα με το scitechdaily.com, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Leeds χαρτογράφησαν τις πιθανές επιπτώσεις αυτής της δραματικής πτώσης στα οικοσυστήματα και τις υποδομές της περιοχής.
Η ανάλυσή τους δείχνει ότι έως και 112.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μια περιοχή μεγαλύτερη από την Ισλανδία, θα μπορούσε να στεγνώσει, ακόμη και υπό το πιο αισιόδοξο σενάριο μιας μείωσης 10 μέτρων. Επειδή πολλές από τις πιο κρίσιμες οικολογικές και οικονομικές ζώνες της Κασπίας βρίσκονται σε ρηχά νερά, οι συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και τα ανθρώπινα μέσα διαβίωσης θα μπορούσαν να είναι σοβαρές.
Η Κασπία Θάλασσα φιλοξενεί την απειλούμενη με εξαφάνιση φώκια της Κασπίας και έξι είδη οξύρρυγχου, καθώς και εκατοντάδες είδη ψαριών και ασπόνδυλων που δεν βρίσκονται πουθενά αλλού. Σύμφωνα με την έρευνα, η μείωση της στάθμης των υδάτων θα αφήσει τις φώκιες της Κασπίας με σημαντικά μειωμένο βιότοπο αναπαραγωγής, θα περιορίσει την πρόσβαση των οξύρρυγχων σε ποτάμια αναπαραγωγής και θα οδηγήσει στην απώλεια παράκτιων λιμνοθαλασσών και καλαμιώνων σημαντικών για την αναπαραγωγή άλλων ειδών ψαριών και μεταναστευτικών πτηνών.
Περισσότεροι από 15 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν γύρω από την ακτή της Κασπίας, στο Αζερμπαϊτζάν, το Ιράν, το Καζακστάν, τη Ρωσία και το Τουρκμενιστάν. Τα γειτονικά έθνη βασίζονται στο υδάτινο σώμα για την αλιεία, τη ναυτιλία και το εμπόριο και η θάλασσα είναι σημαντική για τη ρύθμιση του κλίματος στην Κεντρική Ασία.
Στη βόρεια Κασπία, τα ευρήματα δείχνουν ότι ορισμένοι οικισμοί, λιμάνια και βιομηχανικές εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να καταλήξουν να αποκλειστούν δεκάδες ή ακόμα και εκατοντάδες χιλιόμετρα από νέες ακτές. Ο εκτεθειμένος ξηρός βυθός είναι πιθανό να απελευθερώσει σκόνη που περιέχει βιομηχανικούς ρύπους και αλάτι, θέτοντας σοβαρές απειλές για την ανθρώπινη υγεία, όπως συνέβη προηγουμένως με την ξήρανση της Αράλης.
Οι ερευνητές λένε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι οικολόγοι πρέπει να υιοθετήσουν μια δυναμική προσέγγιση για την προστασία της βιοποικιλότητας, αντί να βασίζονται σε παραδοσιακές προστατευόμενες περιοχές με σταθερά όρια, καθώς αυτές μπορεί γρήγορα να καταστούν παρωχημένες λόγω της ταχέως μεταβαλλόμενης στάθμης των υδάτων.
Επί του παρόντος, η Κασπία Θάλασσα εκτείνεται περίπου 1150 χιλιόμετρα επί 450 χιλιόμετρα, με συνολική έκταση 387.000 χλμ ².
Με μείωση κατά 10 μέτρα, τέσσερις στους 10 τύπους οικοσυστημάτων που είναι μοναδικοί στην Κασπία Θάλασσα αναμένεται να εξαφανιστούν εντελώς και η κάλυψη των υφιστάμενων θαλάσσιων προστατευόμενων ζωνών (περιοχές που προορίζονται για διατήρηση) θα μειωθεί έως και 94%.
Στο μέλλον, πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της προστασίας της βιοποικιλότητας και της ανθρώπινης ευημερίας και ευημερίας. Οι συστάσεις των ερευνητών περιλαμβάνουν:
- Επενδύσεις για την ενίσχυση της περιφερειακής ικανότητας παρακολούθησης της βιοποικιλότητας, σχεδιασμού διατήρησης και βιώσιμης ανάπτυξης
- Στήριξη των παράκτιων κοινοτήτων για την οικονομική διαφοροποίηση και την ανάπτυξη ανθεκτικών υποδομών
- Ανάπτυξη νομοθεσίας που επιτρέπει τη δημιουργία προστατευόμενων περιοχών με ευέλικτα σύνορα
- Υιοθέτηση μιας προσέγγισης προληπτικού σχεδιασμού για την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ της προστασίας της βιοποικιλότητας και των προσπαθειών προσαρμογής των ανθρώπινων υποδομών
- Παρακολούθηση ταχέως μεταβαλλόμενων οικοσυστημάτων και υλοποίηση μετατοπίσεων ειδών και αποκατάσταση οικοσυστημάτων όπου χρειάζεται
- Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμια κλίμακα.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι απαιτείται επείγουσα δράση, με συντονισμένο περιφερειακό σχεδιασμό και παγκόσμια συνεργασία, για τον μετριασμό των προβλεπόμενων επιπτώσεων.