Η παρατεταμένη υγειονομική κρίση, τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπισή της και οι επιπτώσεις που προκλήθηκαν στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου, έθεσαν στο περιθώριο της επικαιρότητας ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά ζητήματα· την εξυγίανση των προβληματικών ΔΕΚΟ.
Η σημερινή κυβέρνηση από το ξεκίνημα της θητείας της είχε θέσει το θέμα ΔΕΗ σε προτεραιότητα, ξεκινώντας το εγχείρημα για τη διάσωσή της άμεσα. Η εντατικοποίηση ενεργειών και σχεδίων διάσωσης στις αρχές του 2020 φαίνεται ότι σταμάτησε τον Μάρτιο από την εκδήλωση της πανδημίας και το πιθανότερο σενάριο είναι η αναβολή, αφού γι’ αυτό το μείζον οικονομικό πρόβλημα «ούτε φωνή, ούτε ακρόαση».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ξεκινάει μία προσπάθεια διάσωσης των προβληματικών ΔΕΚΟ τα τελευταία χρόνια. Εδώ και δεκαετίες η ΛΑΡΚΟ, η ΕΑΒ, η ΕΛΒΟ, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά βρίσκονται μπροστά στον κίνδυνο να κλείσουν οριστικά. Χρεοκοπούν, κλείνουν για λίγο καιρό, ξανανοίγουν, χρεοκοπούν και ξανακλείνουν. Όλες οι κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης επιχείρησαν να τις σώσουν, τις χρηματοδότησαν με αποτυχία επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος, που τελικά πληρώνεται από τους πολίτες.
Τώρα στη λίστα των προβληματικών προστέθηκαν η ΔΕΗ και τα ΕΛΤΑ, επιχειρήσεις που πριν από λίγα χρόνια παρουσίαζαν έστω μικρά οριακά κέρδη. Σύμφωνα με δημοσιοποιημένα στοιχεία τα συνολικά χρέη των προβληματικών ΔΕΚΟ εκτός ΔΕΗ, προσεγγίζουν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Είναι πολλά τα αίτια που διαχρονικά οδήγησαν τις προβληματικές ΔΕΚΟ στην χρεοκοπία και έχει γίνει πολλή συζήτηση μέχρι σήμερα γι’ αυτό το θέμα. Δεν είναι μόνο η κακή διαχείριση, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας και αναπτυξιακής προοπτικής. Πολλή κουβέντα έχει γίνει για τα «κεκτημένα» συνδικαλιστικά δικαιώματα, τους υψηλούς μισθούς των εργαζομένων και την έλλειψη επιχειρηματικής πολιτικής για την κερδοφορία των. Δυστυχώς έχει αποδειχθεί ότι το κράτος αδυνατεί να λειτουργήσει μία δημόσια επιχείρηση ανταγωνιστική με τον ιδιωτικό τομέα. Γιατί στην Ελλάδα κράτος σημαίνει κυβέρνηση, και οι κυβερνήσεις ήθελαν πάντα να χρησιμοποιούν τις ΔΕΚΟ εξυπηρετώντας κομματικές επιλογές, διορισμούς, κομματικές διοικήσεις, χαϊδεύοντας τους συνδικαλιστές. Κανείς δεν έδινε σημασία στην παραγωγική διαδικασία, το χρέος ανέβαινε και τα κρατικά πακέτα διάσωσης συνεχίζονται ακόμη.
Η λύση είναι εύκολη και η επιλογή απλή. Μία χρεοκοπημένη ΔΕΚΟ ή θα κλείσει ή θα ιδιωτικοποιηθεί. Διαφορετικά το κράτος, δηλαδή η κυβέρνηση, πρέπει να εφαρμόσει ένα επώδυνο σχέδιο σωτηρίας για να μετατρέψει την προβληματική σε ανταγωνιστική με τον ιδιωτικό τομέα επιχείρηση.
Οι ΔΕΚΟ χρειάζονται εξυγίανση και στο έργο αυτό η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά με τη στήριξη και συνεργασία διοικήσεων, εργαζομένων και συνδικαλιστών.
Οι φορολογούμενοι Έλληνες δεν μπορούν να είναι συνεχώς τα θύματα των προβληματικών υπερχρεωμένων δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών. Η κατάσταση αυτή πρέπει να λάβει τέλος για το συμφέρον του Δημοσίου και των πολιτών.
Η νέα κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα, προκειμένου η μεγαλύτερη δημόσια επιχείρηση, η ΔΕΗ, να μπει σε φάση οικονομικής σταθερότητας. Η διοίκηση της επιχείρησης ξεκίνησε ένα πρόγραμμα εξυγίανσης και εξορθολογισμού της εταιρείας.
Δεν υπάρχει πλέον ούτε χρόνος, ούτε χρήμα και ειδικά τώρα, λόγω της πανδημίας, που τα σύννεφα της οικονομικής ύφεσης, πυκνώνουν στον ελληνικό ορίζοντα. Η κυβέρνηση δεν πρέπει να οπισθοχωρήσει, πρέπει να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων διάσωσης για όλες τις προβληματικές ΔΕΚΟ χωρίς να φοβηθεί τις αντιδράσεις. Το πετυχημένο μοντέλο εξυγίανσης για τη διάσωση της ΔΕΗ είναι άξιο επαίνου και πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση.