Η συμφωνία στην ΕΕ για το μεταναστευτικό, που χαρακτηρίζεται και ίσως να είναι και ιστορική, δίνει για ακόμη μία φορά ρόλο ρυθμιστή στην Τουρκία.
Η επίτευξη συμφωνίας, υπήρξε μία μακρά και κυρίως δύσκολη από κάθε άποψη διαδικασία. Τα δομικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, που στα κρίσιμα ζητήματα αδυνατεί να αντιδράσει ως Ένωση, έφερναν διαχρονικά σημαντικά προβλήματα όχι μόνο στα μικρότερα, αλλά και στα μεγαλύτερα μέλη της.
Από αυτή τη σκοπιά, όντως η συμφωνία για το μεταναστευτικό είναι ιστορική. Αυτή την φορά με μία αναλυτική διαδικασία και με αξιοποίηση της πρόσφατης δραματικής και για τους πρόσφυγες και για τις χώρες υποδοχής, ιστορίας, η Ένωση των 26 (ναι πάλι η Ουγγαρία αποφάσισε να χαράξει – ακόμη χωρίς συνέπειες – τον δικό της δρόμο) δίνει λύση στην ρίζα του ζητήματος. Οι άνθρωποι ανεξάρτητα από το που έρχονται θα αντιμετωπίζονται με ταχύτητα και ισότιμα και θα έχουν την δυνατότητα να καταθέσουν αιτήσεις ασύλου για την Ευρώπη σε χρόνους πολύ μικρότερους με ένα σύστημα αποδοτικότερο.
Ο κομβικος ρόλος της Άγκυρας
Από την άλλη πλευρά, με την συγκεκριμένη εξέλιξη, ουσιαστικά στο προσκήνιο σε ρόλο ρυθμιστικό έρχεται και πάλι η Άγκυρα. Η Τουρκία είναι για το 70% των προσφύγων και μεταναστών η χώρα υποδοχής. Από την Τουρκία ξεκινούν παραδοσιακά περισσότεροι από 65% των προσφύγων που συνολικά και σε ετήσια βάση δέχεται η Ευρώπη. Στην Τουρκία θα πρέπει να εφαρμοστεί και το σχέδιο της Ένωσης για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος. Η Ένωση και στο παρελθόν είχε αναζητήσει την λύση στην Τουρκία. Τα δισεκατομμύρια που δόθηκαν από την Ένωση για τη στέγαση, τη σίτιση και την φροντίδα εκατομμυρίων ανθρώπων πολλές φορές μετατράπηκαν στα χέρια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μοχλό πίεσης για άλλα ζητήματα. Αυτό ακριβώς όμως είναι και σήμερα το θέμα: το πώς θα καταφέρει το φιλόδοξο σχέδιο της ΕΕ να εφαρμοστεί σε μία χώρα που κατά το παρελθόν έχει αποδειχθεί πως εάν ο αέρας «φυσήξει» ανατολικά θα αλλάξουν άμεσα και τα δεδομένα.
Ποιος θα ελέγξει εάν η Τουρκία θα εφαρμόσει τις δεσμεύσεις της;
Πηγές από την Ένωση, σημειώνουν πως σήμερα για πρώτη φορά υπάρχουν πολύ πιο συγκεκριμένοι και κυρίως απαιτητοί όροι από την Άγκυρα για το ζήτημα αλλά οι ίδιες πηγές δεν έχουν απάντηση στο ερώτημα «ποιος θα ελέγξει τις δεσμεύσεις». Σε κάθε περίπτωση και αυτή την φορά και με αυτό το σχέδιο και ίσως και με κάθε επόμενο, η Τουρκία θα διαδραματίζει κομβικό ρόλο στα της Ευρώπης. Για τους οραματιστές της επόμενης Ευρώπης η θέση της Άγκυρας και η λύση πολλών από των προβλημάτων είναι εντός της Ένωσης, για κάποιους άλλους η θέση της είναι εκτός, καθώς «συναγελάζεται» κατά το δοκούν με όποιον έχει συμφέροντα και κοινές διεκδικήσεις.
