Στο τέλος μιας περιόδου που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την έναρξη νέων χρηματοδοτήσεων για έργα ενεργειακής μετάβασης (IF24 action) καλούμαστε να μείνουμε ψύχραιμοι και πραγματιστές, για την νέα χρονιά η οποία έρχεται, με πολλαπλά θέματα κλιματικής κρίσης, και Ανάπτυξης αφού η πρόσφατη COP δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την παγκόσμια κοινότητα.
Ενώ το υδρογόνο μπορεί να θεωρηθεί ως η νέα ασημένια επένδυση στην ενεργειακή μετάβαση, η πρόσφατη διαφημιστική εκστρατεία και οι υπερβολικές ανακοινώσεις μεγάλων έργων έχουν κάνει μάλλον περισσότερο κακό παρά καλό, σε ένα κλάδο που βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα όσον αφορά την καθετοποιημένη ανάπτυξη της αλυσίδας αξίας του. Είναι σημαντικό να το θυμάστε αυτό καθώς η καινοτομία, οι οικονομίες κλίμακας και επιχειρηματικά μοντέλα, καθώς και ρυθμιστικά πλαίσια, δεν έχουν ακόμη ωριμάσει και βρισκόμαστε απλώς στην αρχή ενός βιομηχανικού κύκλου πολλών δεκαετιών. Η έμφαση δίνεται στο πράσινο Υδρογόνο, μα ουσιαστικά η αγορά υποδεικνύει ακόμη άλλες χρωματικές προτιμήσεις.
Η μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον έχει τοποθετήσει το πράσινο υδρογόνο μέσα στα φώτα της δημοσιότητας ως η πιο βιώσιμη λύση για την παραδοσιακή απανθρακοποίηση σε τομείς με προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής χάλυβα, της διύλισης πετρελαίου, της ναυτιλίας, αεροπορίας και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το Πράσινο υδρογόνο, που παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης νερού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προσφέρει ένα αποτελεσματικό μέσο μεταφοράς ανανεώσιμης ενέργειας από περιοχές με χαμηλό κόστος παραγωγής σε αγορές υψηλής ζήτησης όπως η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία, τη Γερμανία και τις Κάτω χώρες . Ωστόσο, η επίτευξη αυτού του εγχειρήματος θα απαιτήσει χρόνο και μια πειθαρχημένη προσέγγιση για την κλιμάκωση της παραγωγής υδρογόνου στους στόχους κόστους που απαιτούνται (8 δολάρια/κιλό-όταν ο στόχος είναι 2-4 δολάρια αναλόγως τεχνολογίας) για την ευρεία υιοθέτηση σε διάφορους βιομηχανικούς τομείς και περιφέρειες ανάπτυξης.
Επί του παρόντος, το κόστος παραγωγής πράσινου υδρογόνου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που αντιπροσωπεύει το 50-55% του κόστους παραγωγής της, χωρίς να λαμβάνετε υπόψη η ωριμότητα των τεχνολογιών ηλεκτρόλυσης και η εξάρτηση της διαδικασίας από διάφορες Κρίσιμες Ύλες. Αυτό στην πραγματικότητα ωφελεί χώρες με άφθονες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως πχ η Χιλή, η Αυστραλία, το Μαρόκο, η Σαουδική Αραβία, το Ομάν, η Μαυριτανία και η Αίγυπτος.
Αυτά τα έθνη μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν το κίνημα του πράσινου υδρογόνου με εξασφάλιση μακροπρόθεσμων συμφωνιών off-take που μετριάζουν τους κινδύνους και διασφαλίζουν την επιτευξιμότητα του έργου απεξάρτησης και οικονομικά.
Τα ρυθμιστικά πλαίσια πρέπει να είναι σαφή και σταθερά.
Οι απλοί και αποτελεσματικοί κανονισμοί είναι απαραίτητοι για την προώθηση της χρήσης του πράσινου υδρογόνου (ενδεχομένως και άλλων χρωμάτων όπως ροζ και μπλέ ), μειώνοντας τις εκπομπές, υποστηρίζοντας τη ζήτηση και προσελκύοντας επενδυτές να αναπτύξουν και να κλιμακώσουν τα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής.
Για να είναι απλά τα πράγματα, η ΕΕ χρησιμοποιεί δύο κύρια ρυθμιστικά πλαίσια
που ονομάζεται Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών (ETS) και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας – Οδηγία (RED III).
Στην πραγματικότητα υπάρχουν περισσότερες από δώδεκα οδηγίες και
κανονισμοί σε επίπεδο ΕΕ, πόσο μάλλον η μεταγραφή και υιοθέτησή τους από
κράτη μέλη, γίνεται δύσκολη και κατά επιλογή.
Εξελίξεις ETS: Το αναθεωρημένο ETS περιλαμβάνει πλέον υδρογόνο
παραγωγής μέσω ηλεκτρολύτη, προσφέροντας δωρεάν δικαιώματα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα για την παροχή κινήτρων για τη μείωση των εκπομπών και προώθηση της τεχνολογικής δικαιοσύνης.
Στόχοι RED III: Ως μέρος του πακέτου “Fit for 55”, το RED III
θέτει επιθετικούς στόχους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιβάλλει ετήσιο ποσοστό 1,6%,αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών σε διάφορους κλάδους, με συγκεκριμένα ποσοστά RFNBO για το 2030 και το 2035. (τα δεδομένα δείχνουν αναθεώρηση)
Οι νέοι κανονισμοί παρουσιάζουν προκλήσεις όπως η ανάπτυξη ισχυρού εφοδιασμού αλυσίδας που βασίζονται κυρίως σε μπλε ή υδρογόνο χαμηλών εκπομπών άνθρακα, επενδύοντας σε υποδομές και με προσαρμογή των βιομηχανικών διαδικασιών για την ενσωμάτωση του πράσινου
υδρογόνου.
Παρά τις αξιοσημείωτες εξελίξεις, η αγορά πράσινου υδρογόνου αντιμετωπίζει αρκετές άλλες βασικές προκλήσεις.
1.Ανισότητα κόστους: Το πράσινο υδρογόνο παραμένει σημαντικά πιο ακριβό από τις συμβατικές εναλλακτικές.
2.Έλλειψη Υποδομής: Επαρκείς υποδομές για την ασφαλή και επί του παρόντος αποτελεσματική αποθήκευση και διανομή υδρογόνου δεν υπάρχει.
Θα χρειαστούν τεράστιες επενδύσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα μεανάπτυξη υποδομής στην απαιτούμενη κλίμακα για να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική
χρήση υδρογόνου σε τομείς (έντασης παραγωγής βιομηχανίας) που είναι δύσκολο να εγκαταληφθούν.
3.Δημιουργία Αλυσίδων Αξίας: Δημιουργία παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού που η σύνδεση των κέντρων προσφοράς και ζήτησης απαιτεί σημαντικές επενδύσεις και συντονισμό. Νέα πλοία μεταφοράς αμμωνίας και άλλων παράγωγων υδρογόνου πρέπει να παραγγελθούν και να κατασκευαστούν. Επιπλέον, εξαγωγή και τερματικά εισαγωγής με δυνατότητες πυρόλυσης αμμωνίας θα είναι απαραίτητο για την παραγωγή υδρογόνου και την ενσωμάτωσή του στα υπάρχοντα και νέα δίκτυα υδρογόνου. Η επαναχρησιμοποίηση αγωγών φυσικού αερίου φαίνεται να είναι ουσιαστική, ωστόσο, εξακολουθεί να συναντά πολλά θέματα αδειοδοτήσεων και ρυθμιστικών προκλήσεων, σε Χώρες πχ εισαγωγής για την ΕΕ, αλλά και γενικότερα όπως η Ελλάδα.
Οι βασικές ενέργειες που είναι απαραίτητες για να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις και να ξεκλειδωθεί πλήρως το δυναμικό της αγοράς ανάπτυξης πράσινου υδρογόνου, ως καύσιμο μετάβασης και ενεργειακής αυτονομίας, παράλληλα με βιώσιμη και ανθεκτική ανάπτυξη για τις Κοινωνίες , είναι γνωστές αλλά το κατά πόσο οι Χώρες, τα Κράτη και οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί θα επιταχύνουν εξαρτάται από πλειάδα παραγόντων οι οποίοι είναι αντίρροποι.
Ο Peter Drucker είπε κάποτε: «Ο καλύτερος τρόπος να προβλέψεις το μέλλον είναι να το δημιουργήσεις».
Αυτή την στιγμή αυτό που διαφαίνεται είναι η επιστροφή στο ενεργειακό παρελθόν μας.
