Η Ελληνοτουρκική κρίση του Ιανουαρίου 1996 με επίκεντρο τις βραχονησίδες Ίμια έχει καταγραφεί στην ιστορία ως μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις την μεταπολεμική περίοδο.
Πολλοί είναι που ενθυμούνται τη «μάχη» της σημαίας, τα τύμπανα του πολέμου που ηχούσαν παντού σε Ελλάδα και Τουρκία, αλλά και την καταλυτική παρέμβαση των ΗΠΑ για την αποτροπή του πολέμου.
Αντικείμενο κριτικής είχε προκαλέσει η περιβόητη δήλωση του νέου πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Σημίτη, «ευχαριστούμε τους Αμερικανούς» στη Βουλή των Ελλήνων.
Λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν λεπτομέρειες, στοιχεία και τα γεγονότα όπως αυτά με ακρίβεια εξελίχθηκαν και οδήγησαν δύο χώρες στα πρόθυρα ενός «για ασήμαντη αφορμή» καταστροφικού πολέμου.
Εκείνοι που γνωρίζουν ασφαλώς είναι οι γνωστοί και άγνωστοι «αθέατοι» πρωταγωνιστές των γεγονότων της επίμαχης περιοχής και του κέντρου διαχείρισης κρίσεων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Ένας από εκείνους που γνωρίζουν τα γεγονότα στη γέννησή των και τα πραγματικά περιστατικά που έλαβαν χώρα όπως τα έζησε προσωπικά, είναι ο Λιμενάρχης Καλύμνου την περίοδο αυτή, Αντιπλοίαρχος ΛΣ τότε, και σήμερα Ναύαρχος ε.α. Χουχουρέλος Νικόλαος.
Είχα την τύχη και την τιμή να συνυπηρετήσουμε σε πολλές υπηρεσίες, διαγράφοντας μαζί του μία παράλληλη πορεία στο Λιμενικό Σώμα.
Υπήρξε δυνατός μάχιμος Αξιωματικός που άφησε το δικό του αποτύπωμα σε όλες τις Λιμενικές Αρχές που υπηρέτησε ως Λιμενάρχης.
Θα προσπαθήσουμε συνοπτικά να αποκαταστήσουμε ανακρίβειες που έχουν γραφτεί, όπως ο ίδιος μας έχει αφηγηθεί για τη διαχείριση του περιστατικού, ως αρμόδιος Λιμενάρχης, πριν το θέμα εξελιχθεί σε μέγα Εθνικό ζήτημα μεταξύ των δύο χωρών.
Όλα ξεκίνησαν όταν ανήμερα Χριστουγέννων στις 25/12/1995 τις νυχτερινές ώρες (μεσάνυχτα )το λιμεναρχείο Καλύμνου αλλά και ο θάλαμος επιχειρήσεων του Υ.Ε.Ν. έλαβαν σήμα κινδύνου από το τουρκικό φορτηγό σκάφος FIGEN AKAT ότι είχε προσαράξει στην περιοχή των Ιμίων.
Αμέσως Λιμενάρχης Καλύμνου ( Αντιπλοίαρχος Λ.Σ Νίκος Χουχουρέλος ) με ταχύπλοο φουσκωτό σκάφος πήγε στην περιοχή του συμβάντος ανέβηκε στο πλοίο ενημερώθηκε από τον πλοίαρχο για τις συνθήκες του ατυχήματος και του έκανε γνωστό ότι η περιοχή που έγινε η προσάραξη είναι Ελληνική και υπάγεται στην αρμοδιότητα του λιμεναρχείου Καλύμνου και σύμφωνα με την εθνική αλλά και διεθνή νομοθεσία θα έπρεπε εάν χρειαστεί επιθαλάσσια αρωγή – βοήθεια να χρησιμοποιήσει ελληνικά ρυμουλκά και συνεργεία .
Ο πλοίαρχος δήλωσε θα λάβει υπόψη του και θα εφαρμόσει τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία αλλά στην αρχή θα προσπαθήσει όπως άλλωστε είχε το δικαίωμα να το αποκολλήσει ιδίας δυνάμεις δηλαδή με τα μέσα του πλοίου ( χωρίς χρησιμοποίηση
ρυμουλκών .
Η προσπάθεια αποκόλλησης με τα μέσα του πλοίου απέτυχε και τελικά ο πλοίαρχος ζήτησε την συνδρομή ρυμουλκών .
Στις 28/12/95 έγινε τελικά η αποκόλληση πλοίου με την συνδρομή του Ρ/Κ ΜΑΤΣΑΣ ΣΤΑΡ και δόθηκε από το Λιμεναρχείο Καλύμνου αδεία απόπλου για λιμένα Gulluk Τουρκίας με συνοδεία του ρκ ΜΑΤΣΑΣ ΣΤΑΡ .
Για όλες τις ενέργειες το Λ/Χ Καλύμνου ενημέρωνε με σωματικές αναφορές το Θ.Ε. του ΥΕΝ και την πρεσβεία της Τουρκιάς .
Μέχρι τότε δεν υπήρξε κανένα ουσιαστικό θέμα αμφισβήτησης του θαλάσσιου χώρου και ο λόγος που ο πλοίαρχος δεν ήθελε αρχικά την επέμβαση των Ελληνικών Ρ/Κ ήταν μάλλον οικονομικός και όχι εθνικής κυριαρχικής αμφισβήτησης.
Αργότερα, μετά από ένα μήνα, ξεκίνησε η περιβόητη κρίση στα Ίμια, από δημοσιεύματα των τουρκικών και Ελληνικών ΜΜΕ περί αμφισβήτησης της περιοχής των Ιμίων η Τουρκία με έγγραφο της στο Υπ Εξωτερικών έθεσε θέμα κυριαρχίας για την συγκεκριμένη περιοχή.
Η κρίση κορυφώθηκε μετά και την κίνηση του Δημάρχου της Καλύμνου, Δημήτρη Διακομιχάλη, ο οποίος θορυβημένος από τα δημοσιεύματα για εδαφικές διεκδικήσεις της Τουρκίας, έσπευσε να υψώσει μία ελληνική σημαία στην μία βραχονησίδα την 25η Ιανουαρίου 1996.
Στη συνέχεια όσα ακολούθησαν είναι περισσότερο γνωστά για τη μάχη της σημαίας ελληνικής και τουρκικής, τις αποβάσεις Τούρκων και Ελλήνων καταδρομέων εκατέρωθεν των βραχονησίδων και τους δύο πολεμικούς στόλους απέναντι, έτοιμοι για μία μεγάλη ναυμαχία με απρόβλεπτες συνέπειες.
Θετική κίνηση για την αναφερόμενη κρίση η παρέμβαση των Αμερικανών, καθώς επίσης η επιλογή της Ελληνικής κυβέρνησης να «υποβαθμίσει» το πρόβλημα σε αστυνομικό – λιμενικό επίπεδο.
Τα πολεμικά πλοία απομακρύνθηκαν σε απόσταση ασφάλειας και τον έλεγχο της περιοχής ανέλαβαν τα περιπολικά σκάφη του Λιμενικού Σώματος. Μεταξύ των σκαφών που συμμετείχαν ήταν και το ΠΛΣ-119 του Κ.Λ. Ηρακλείου με κυβερνήτη τον υποφαινόμενο.
Αρνητική εξέλιξη η πτώση του ελληνικού ελικοπτέρου που σφράγισε με το χειρότερο τρόπο τις εξελίξεις, με αποτέλεσμα τον θάνατο των τριών Ελλήνων αξιωματικών, μέλη του πληρώματος.
Η ελληνοτουρκική κρίση στις βραχονησίδες Ίμια έχει γραφτεί στην ιστορία, με κύρια χαρακτηριστικά, τα μέτρια πολιτικά αντανακλαστικά στη διαχείριση της κρίσης, που κλόνισαν την αξιοπιστία της νέας ελληνικής κυβέρνησης και έδωσαν την αφορμή στην Τουρκία για την ανάδειξη «γκρίζων ζωνών», αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε πολλά νησιά ακόμη και σήμερα.