Στην ιστορική διαδρομή του σχεδίου της ευρωπαϊκής ενοποίησης, από τα πρώτα βήματα στην 10ετία του ’50 έως και σήμερα, οι γαλλογερμανικές σχέσεις συνέτειναν στην ενίσχυση της. Η παρομοίωση των σχέσεων Γαλλίας-Γερμανίας ως ατμομηχανή που έθετε σε κίνηση το ενοποιητικό σχέδιο, είναι μια σταθερή παράμετρος, που γύρω από αυτήν τοποθετούνται επι μέρους στοιχεία.
Στην ευρωπαϊκή ατζέντα σήμερα κυριαρχούν οι συζητήσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, αλλά και το Σχέδιο Ανάκαμψης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των συνεπειών από την υγειονομική πανδημία. Παραδοσιακά στην θεσμική ζωή της ΕΕ, στις συζητήσεις για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό υπάρχουν πολιτικές εντάσεις, αποκαλύπτοντας διαιρέσεις μεταξύ Βορρά και Νότου.
Σήμερα, με την κατάθεση της πρότασης Γαλλίας-Γερμανίας για το σχέδιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και των γενικότερων συζητήσεων που λαμβάνουν χώρα στα κοινοτικά όργανα και στα κράτη-μέλη, παρουσιάζεται μια ιστορική ευκαιρία: Nα ξεπεράσουμε την λογική για έναν προϋπολογισμό περιορισμένης εμβέλειας και να επιτύχουμε μια μεγάλη ευρωπαϊκή συμφωνία για έναν κοινοτικό προϋπολογισμό που να εγγυάται όχι μόνον την στήριξη των οικονομιών των κρατών-μελών από τις επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά και να αποτελεί το πλαίσιο θωράκισης των κοινοτικών πολιτικών, που είναι οι πυλώνες της ευρωπαϊκής συνεργασίας. Γιατί η Περιφερειακή Πολιτική, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα, οι ανταλλαγές στον ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό χώρο, η κινητικότητα των Erasmus, χρειάζονται ένα πραγματικό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, τέτοιον που να δίνει την δική του διάσταση στο ενοποιητικό εγχείρημα.
Με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και την προερχόμενη από την διαβούλευση Βερολίνου-Παρισίων, η Ευρώπη δείχνει να αντιδρά στο παρελθόν. Την ώρα που η ΕΕ αντιμετωπίζει τους ισχυρούς κλυδωνισμούς της μεταναστευτικής προσφυγικής κρίσης, που οι δημαγωγικές, λαϊκιστικές τάσεις ενισχύονται, το να ξεπεράσουμε τις διαφορετικές εθνικές αντιλήψεις και περιορισμούς, υπερτονίζει ότι η υλοποίηση ενός μεγάλου σε έκταση Κοινοτικού χρηματοδοτικού βραχίονα, δημιουργεί σημαντικές προοπτικές για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Εαν ο συγκερασμός της δυναμικής του σχεδίου της ΕΕ και της γαλλογερμανικής συνεργασίας θέσει σε κίνηση το ευρωπαϊκό συμφέρον, αυτό θα σημάνει όχι μόνον ενίσχυση των κοινοτικών πολιτικών. Το ζήτημα της εμβάθυνσης του ενοποιητικού σχεδίου, έχει ως προϋπόθεση την επιτάχυνση της δημοκρατικής αυτής κατάκτησης.
Σε μια περίοδο που ποικίλες κρίσεις και κίνδυνοι απειλούν την παγκόσμια κοινότητα, επιφέροντας μετατοπίσεις με οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και γεωπολιτικές προεκτάσεις, που το αντισυστημικό ταυτίζεται με τον εθνικολαϊκισμό, το σχέδιο της πολιτικής ενοποίησης, η ομοσπονδιακή κατεύθυνση, πρέπει να επιστρέψει ενισχυμένη στην ευρωπαϊκή δημόσια συζήτηση.
Η 70χρονη εξέλιξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης διασφάλισε την διαρκή ειρήνη, εμβάθυνε την δημοκρατία, ενίσχυσε την κοινωνική συνοχή, το κράτος δικαίου, το κοινωνικό κράτος, επιτεύγματα για τα οποία η Ευρώπη είναι υπερήφανη. Τα βήματα που θεμελίωσαν την ΕΟΚ, την ΕΕ εν συνεχεία, οι κοινές πολιτικές για τις Πόλεις και τις Περιφέρειες, για τα νησιά μας, για τον Αγροτικό Τομέα, το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, αποτελούν τις κατακτήσεις μας.
Όμως τα κενά και οι ελλείψεις στο σχέδιο ενοποίησης, οι διακρατικές, διακυβερνητικές ασάφειες αντί της πολιτικής ενοποίησης, έφεραν την στασιμότητα, αλλά και την άνοδο λαϊκιστικών κινημάτων, που συνιστά απειλή για την Δημοκρατία, για την Κοινωνίας.
Τώρα είναι η ώρα για την ΕΕ να υπερασπιστεί τα κεκτημένα της, να επαναπροσδιορίσει την στρατηγική και τις προτεραιότητες της, να επανακτήσει την κοινωνική εμπιστοσύνη, να προχωρήσει στις αναγκαίες θεμελιώδες μεταρρυθμίσεις στους θεσμούς και στις πολιτικές της. Η συζήτηση για το Ταμείο Ανάκαμψης παρέχει το υπόβαθρο για να οδηγηθούμε σε μια Ευρώπη ισχυρή, με συνταγματικές και πολιτικές εξουσίες, δημοκρατικά νομιμοποιημένες, την επαναφορά της φεντεραλιστικής μετεξέλιξης. Για μια πραγματική Ένωση που θα υπηρετεί το κοινό συμφέρον, όλων των εθνικών κρατών και των συμφερόντων τους σε μια πορεία προόδου και ανάπτυξης.
Το Σχέδιο Μέρκελ-Μακρόν, η Γαλλογερμανική πρόταση των 500 δις €, οι στοχευμένες παρεμβάσεις της ΕΚΤ για την αγορά κρατικών ομολόγων, η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης, επιβεβαιώνει το ιστορικό κοινοτικό κεκτημένο, να συντελλούνται τα μεγάλα βήματα στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης , όταν το ζητά η ιστορική αναγκαιότητα.
Το άρθρο έχει γραφεί για το Creta24.gr