Η διεθνής τιμή του πετρελαίου μπρεντ, ανέβηκε τον Ιούλιο πάνω από 13% και αυτό κατέστησε τον συγκεκριμένο μήνα τον χειρότερο –δηλαδή μήνα με την μεγαλύτερη αύξηση- από τον Ιανουάριο του 2022 δηλαδή των τελευταίων 18-19 μηνών. Τα 85 δολάρια είχαμε να τα δούμε από τον περασμένο Απρίλιο. Κατέστη έτσι σαφές ότι χρειάζεται πολύ λίγος χρόνος για να επιδεινωθεί η κατάσταση. Μόλις στο τέλος Ιουνίου, το πετρέλαιο ήταν στα 72 δολάρια. Τι σημαίνουν τα 85 δολάρια;
Αμόλυβδη κοντά ή και πάνω από τα δύο ευρώ στις περισσότερες περιοχές της χώρας, βενζίνη πάνω από 2,2 ευρώ στα νησιά και μια «θεωρητική» τιμή της τάξεως των 1,4-1,45 ευρώ ανά λίτρο για το πετρέλαιο θέρμανσης αν ξεκινούσε σήμερα η διανομή του. Αιτία της ανόδου; Η επικείμενη απόφαση του OPEC+ να κρατηθεί σε χαμηλά επίπεδα η παραγωγή του πετρελαίου αλλά και τα στοιχεία για αύξηση της ζήτησης που πηγάζουν από την αμερικανική αγορά.
Το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση με την τιμή του πετρελαίου, ουδείς μπορεί να το γνωρίζει. Αυτό όμως που είναι σαφές (και στο οικονομικό επιτελείο) είναι ότι πρέπει να υπάρξουν οι σχετικές προετοιμασίες για το ενδεχόμενο ενός βαρύ ενεργειακού χειμώνα. Και δεν είναι μόνο το πετρέλαιο. Η χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου στο Άμστερνταμ παρουσιάζει ήδη μεγάλες διακυμάνσεις της τάξεως του 5-8% ημερησίως αλλά δεν έχει ξεφύγει από την περιοχή των 25-30 ευρώ.
Ακόμη και έτσι όμως η λιανική του φυσικού αερίου είναι σχεδόν διπλάσια σε σχέση με τα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα καθώς μια κιλοβατώρα εξακολουθεί να κοστίζει 7-8 λεπτά Το ίδιο ισχύει και για το ηλεκτρικό ρεύμα. Αρκούσε ένας καύσωνας για να σταθεροποιηθεί η τιμή πάνω από τα 100-110 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Η παράταση του μηχανισμού μέχρι το τέλος του χρόνου θα διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών σε ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση της χρηματιστηριακής τιμής, όμως ο χειμώνας αρχίζει και δεν τελειώνει τον Δεκέμβριο. Και αυτή τη στιγμή είναι ασαφές το τι θα γίνει από το νέο έτος καθώς και η Ευρώπη δεν είναι καθόλου δεκτική στο ενδεχόμενο παράτασης των επιδοτήσεων. Όσο για τα σημερινά επίπεδα τιμών ηλεκτρικού ρεύματος παραμένουν πολύ υψηλότερα σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Σχεδιάζοντας τη γραμμή άμυνας, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να μελετήσει το επόμενο διάστημα τα εισοδηματικά κριτήρια αλλά και το ύψους του επιδόματος θέρμανσης ώστε να καλυφθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά σε περίπτωση που παραμείνουν ψηλά οι τιμές του πετρελαίου. Αντίστοιχα, αναμένεται να παρουσιαστεί νέο πλαίσιο ενισχύσεων για τους λογαριασμούς ρεύματος των ευάλωτων νοικοκυριών. Τα εμπλεκόμενα υπουργεία, βρίσκονται σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής. Ο χειμώνας, δεν είναι πλέον μακριά.
