Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία με ανάρτησή της πριν λίγα 24ωρα επεσήμανε την κλιματική αλλαγή ως κορυφαία απειλή για τη δημόσια Υγεία και την υγεία των παιδιών.
Η κακή ποιότητα του αέρα εξαιτίας των αλλαγών στο κλίμα μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, ειδικά σε παιδιά με άσθμα. Παράλληλα και μεταξύ άλλων, η επισιτιστική ανασφάλεια και η έλλειψη πρόσβασης σε υγιεινά τρόφιμα επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν αντικείμενο συζήτησης και ανάμεσα στους Έλληνες ειδικούς και βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, στο επίκεντρο του 2ου summer school που διοργάνωσε στις αρχές Ιουλίου η Ελληνική Εταιρεία Εφηβικής Ιατρικής σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Αναπτυξιακής και Εφηβικής Υγείας» της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Με αφορμή τις πυρκαγιές που πλήττουν ακόμη ένα καλοκαίρι τη χώρα μας και τα ακραία φαινόμενα, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, το summer school είχε ως θέμα την καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης στους εφήβους και τους νέους.
Εκπρόσωποι της γενιάς Ζ (όσοι γεννήθηκαν από το 2000 και μετά), μάλιστα, ανέπτυξαν τις πρωτοποριακές τους προτάσεις και προοπτικές λύσης της κλιματικής κρίσης και της αξίας κατάκτησης μιας οικολογικής συνείδησης για όλες τις ηλικιακές ομάδες. Κοινό μήνυμα όλων των ομιλητών και συμμετεχόντων το « Τhere is no planet B…». Το άνοιγμα και τον συντονισμό της διημερίδας επιμελήθηκε η κ Άρτεμις Τσίτσικα, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής ΕΚΠΑ και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής.
Ποιότητα αέρα – άγχος – επισιτισμός
Ορισμένα από τα θέματα που προέκυψαν από τη διημερίδα και αποτελούν βασικά σημεία στην προσπάθεια ανάπτυξης οικολογικής συνείδησης των παιδιών είναι:
– H ποιότητα του αέρα είναι πολύ σημαντική για την υγεία. Οι ρυπαντές είναι πολλαπλοί (καπνός τσιγάρου, αλλεργιογόνα –βιολογικοί ρυπαντές, CO, NO2, υγρασία, χημικά, ραδόνιο) και η έκθεση σε αυτούς αυξάνει τη βαρύτητα των ιογενών εξάρσεων σε παιδιά με άσθμα. Βασικά μέτρα αποτελούν ο συστηματικός έλεγχος των επιπέδων των ρύπων, η μείωση – απομάκρυνση των πηγών παραγωγής ρύπανσης και ο καθαρισμός του αέρα με το συστηματικό αερισμό (ειδικές συνθήκες για τους αλλεργικούς) και η τοποθέτηση φίλτρων αέρα (ΗEPA) σε σπίτια, ιατρεία, σχολεία, αυτοκίνητα.
– Το άγχος μικρών και μεγάλων για τη κλιματική αλλαγή – αφορά στις οικολογικές καταστροφές, τις απειλές για το φυσικό περιβάλλον, τη ρύπανση και τα ακραία καιρικά φαινόμενα – είναι γεγονός αλλά υπάρχουν εξειδικευμένες πρακτικές παρέμβασης για τη μετατροπή του σε λειτουργική ανησυχία.
– Οι επιπτώσεις της περιβαλλοντικής καταστροφής στον άνθρωπο είναι τεράστιες με κυριότερες τον κίνδυνο υποσιτισμού (π.χ. λόγω του πολέμου στην Ουκρανία μιας και η Ουκρανία είναι από τις μεγαλύτερες σιτοπαραγωγούς χώρες), τα αυξημένα κόστη σε αγαθά και υπηρεσίες λόγω ενεργειακής κρίσης και τις μετακινήσεις πληθυσμών. Ακόμη πιο σημαντικές είναι οι επιπτώσεις στην υγεία λόγω της έκθεσης σε καρκινογόνες ουσίες, μέταλλα και τοξικά αέρια.
– Η ομάδα νέων συμμετείχε ενεργά στον σχολιασμό και παρουσίασε το θέμα της βιώσιμης μόδας, της χρήσης ρούχων δεύτερης ευκαιρίας, ενώ συζητήθηκε το fast fashion και οι συνθήκες/κανόνες εργασίας σε τέτοια συνθήκη.
Σε ακόμη μεγαλύτερο εύρος ζητημάτων, όπως προκύπτουν συνέχεια από την κλιματική κρίση, και στη σημασία της πρόληψης θα εμβαθύνει η επιστημονική κοινότητα στο επόμενο summer school, το ερχόμενο καλοκαίρι στη Χαλκιδική, σε συνεργασία με την Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Θεσσαλονίκης και την πρόεδρό της, Όλγα Τζέτζη.
Οι κίνδυνοι για την Υγεία
Είναι γνωστό ότι η κλιματική αλλαγή αφήνει ισχυρό αποτύπωμα στην υγεία. Ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ, Δημήτρης Παρασκευής, κατά τη διάρκεια της διημερίδας τόνισε τους κινδύνους για την υγεία. Ποιοι είναι αυτοί;
-Αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα λόγω έκθεσης σε ακραίες θερμοκρασίες
-Αύξηση των τροφιμογενών και υδατογενών νοσημάτων.
-Η αυξημένη επίπτωση και θνησιμότητα καρδιαγγειακών και αναπνευστικών νοσημάτων λόγω υποβάθμισης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα.
-Η επιδείνωση της ψυχικής υγείας λόγω άγχους, επιδείνωσης των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και καταστροφών.
– Η αύξηση της έκθεσης σε αλλεργιογόνα λόγω αλλαγών στις περιόδους ανθοφορίας.
– Αναδυόμενη απειλή η οποία σχετίζεται με την οικολογική καταστροφή αποτελεί η εμφάνιση των νοσημάτων των μεταδιδόμενων από τα κουνούπια στην Ευρώπη όπως η μόλυνση από τον ιό του Δυτικού Νείλου, η ελονοσία και ο Δάγκειος πυρετός.
Επιπλέον, σημαντική είναι η σχέση της οικολογίας με τη διατροφή. Αποτελεί πρόκληση για το μέλλον η αύξηση της παραγωγής τροφίμων αντιμετωπίζοντας την κλιματική αλλαγή, ενώ μειώνουμε το αποτύπωμα άνθρακα από την παραγωγή αλλά όχι απλώς παράγοντας με χαμηλότερη εντατικοποίηση και χρησιμοποιώντας περισσότερη γη.
