«Ως κλινικός μικροβιολόγος, πίστευα πως όλοι ξέρουν ότι είναι κακή ιδέα να φιλάς ένα νεογέννητο κοντά στο πρόσωπο» γράφει η Primrose Freestone, Ανώτερη Λέκτορας Κλινικής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ, που ενημερώνει με άρθρο της στο The Conversation για τους κινδύνους μιας συχνής και κακής συνήθειας, έστω και με αγαθές προθέσεις. «Είναι αυτή η γνωστική προκατάληψη, γνωστή ως “κατάρα της γνώσης” ή “της εξειδίκευσης”, που μας κάνει να υποθέτουμε εσφαλμένα ότι όλοι γνωρίζουν ένα θέμα το ίδιο καλά με εμάς» εξηγεί για ένα θέμα που, όπως φαίνεται, η άγνοια είναι θεαματική.
Αφορμή για το άρθρο στάθηκαν ένα βίντεο που ανέβασε στο TikTok ο Δρ. Karan Raj, χειρουργός από βρετανικό σύστημα υγείας (NHS), όπου προειδοποιούσε για τους κινδύνους των φιλιών στα βρέφη, καθώς και τα χιλιάδες σχόλια που ακολούθησαν, αποκαλύπτοντας το τεράστιο έλλειμμα γνώσης για το ζήτημα. «Πέρυσι, ένας βρετανικός οργανισμός, το The Lullaby Trust, δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας έρευνας που έδειξε ότι το 54% των νέων και μελλοντικών γονέων αφήνει φίλους και συγγενείς να φιλήσουν το νεογέννητο μωρό τους, χωρίς να γνωρίζει τον κίνδυνο σοβαρών λοιμώξεων» σημειώνει και εξηγεί τη σκοτεινή πτυχή αυτής της κίνησης.
Ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα
«Το ανοσοποιητικό σύστημα των μωρών δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο κατά τη γέννησή τους, επομένως αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος σοβαρών λοιμώξεων» αναφέρει η Freestone. Τους πρώτους τρεις μήνες περίπου, εξηγεί, το βρεφικό ανοσοποιητικό σύστημα έχει λιγότερα κύτταρα που μάχονται τις λοιμώξεις, όπως ουδετερόφιλα και μονοκύτταρα, σε σύγκριση με τους ενήλικες. Έτσι, μια λοίμωξη «αθώα» με ήπια συμπτώματα στον ενήλικα, μπορεί να αποβεί θανατηφόρα για το βρέφος.
«Ο ιός του έρπητα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Στους ενήλικες προκαλεί έρπη στα χείλη, στα μωρά όμως μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή νόσηση. Εάν ο λοίμωξη από τον ιό περιοριστεί στα μάτια, το στόμα ή το δέρμα του μωρού, η αντιιική θεραπεία μπορεί να το βοηθήσει να αναρρώσει. Ωστόσο, αν γίνει συστηματική και προσβάλλει τα όργανά του, μπορεί να γίνει εξαιρετικά επικίνδυνη έως και θανατηφόρα» αναφέρει, επισημαίνοντας ότι ο κίνδυνος κορυφώνεται κατά τις πρώτες τέσσερις εβδομάδες ζωής.
Άλλο παράδειγμα αποτελεί ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Β (group B strep – GBS), κοινό βακτήριο που αποικίζει φυσιολογικά τη χλωρίδα του κόλπου και του εντέρου πολλών ενηλίκων χωρίς να τους θέτει σε κίνδυνο, στα νεογέννητα όμως και τα βρέφη μπορεί να προκαλέσει ασθένεια στρεπτικής ομάδας Β. Πρόκειται για σοβαρή λοίμωξη με επικίνδυνες επιπλοκές όπως σήψη, πνευμονία, μηνιγγίτιδα και σηψαιμία. Αντίστοιχα, δραματική μπορεί να είναι έκβαση από τη βρεφική έκθεση σε στελέχη E. coli καθ΄ όλα αβλαβή για τους ενήλικες.
4 κανόνες για ασφαλείς εκδηλώσεις αγάπης
«Όταν υπάρχει νεογέννητο στο σπίτι, οι γονείς δεν θα πρέπει να αισθάνονται άβολα να ζητήσουν από επισκέπτες να αποφεύγουν τα φιλιά ή την άμεση επαφή με το παιδί τους. Αν οι δεύτεροι ενδιαφέρονται πράγματι για την υγεία του μωρού, δεν θα πρέπει να παρεξηγηθούν» επισημαίνει η Freestone. «Αν υπάρχει σοβαρός λόγος να φιλήσει κάποιος το μωρό, υπάρχουν τρόποι να μειωθεί ο κίνδυνος» αναφέρει και παραθέτει τέσσερις κανόνες για εκδήλωση αγάπης με ασφάλεια:
- Πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας.
- Αποφύγετε τα φιλιά στο στόμα ή το πρόσωπο. Μπορείτε να φιλήσετε το ποδαράκι ή το πίσω μέρος του κεφαλιού.
- Αν έχετε οποιαδήποτε ενεργή λοίμωξη, καλό είναι να αποφύγετε τελείως την επαφή με το μωρό.
- Αν είναι απαραίτητο να επισκεφθείτε το μωρό ενώ ασθενείτε, φορέστε μάσκα και αποφύγετε να πλησιάσετε το παιδί, ιδίως σε περίπτωση αναπνευστικής λοίμωξης.
«Να έχετε πάντα κατά νου ότι τα βρέφη είναι πολύ ευάλωτα στις λοιμώξεις. Παρόλο που το φιλί τους είναι ένδειξη αγάπης, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για το νεογέννητο· και θα νιώθατε απαίσια αν συνέβαινε κάτι τέτοιο» υπενθυμίζει στους γονείς.