Πολεοδομικά, η πόλη του Ηρακλείου, διαχωρίζεται σε τρεις πολεοδομικές ζώνες, με βάση τον χρόνο και το σχέδιο πολεοδόμησης.
Η πρώτη ζώνη, αφορά το πολεοδομικό σχέδιο που βρίσκεται στο παλιό Ηράκλειο. Η δεύτερη, αφορά τις ολοκληρωμένες επεκτάσεις του σχεδίου πόλης και η τρίτη ζώνη, αφορά τις επεκτάσεις που υπάρχουν προτεινόμενα πολεοδομικά σχέδια.
Εμείς θα επιχειρήσουμε μέσα από μια σειρά άρθρων να καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις, για τις αναγκαίες μελέτες αλλά και παρεμβάσεις που πρέπει να ωριμάσουν και να υλοποιηθούν για το Ηράκλειο, την πόλη μας, όπως θέλουμε όλοι να την δούμε και να την ζήσουμε στα επόμενα χρόνια. Κι όπως επιθυμούμε μαζί με εμάς, να την ζήσουν όλοι οι επισκέπτες που θα μπορούν να απολαύσουν ξεχωριστές εμπειρίες στην πόλη και το Δήμο Ηρακλείου.
Ξεκινάμε λοιπόν από την πρώτη ζώνη που αφορά το παλιό Ηράκλειο, η οποία διαχωρίζεται στο τμήμα εντός των τειχών και στο τμήμα εκτός τειχών. Για το τμήμα εντός τοίχων εκκρεμεί η αναθεώρηση της πολεοδομικής Μελέτης «Πανταζή» η οποία βρίσκεται στάσιμη τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια. Η μελέτη προέβλεπε νέες ρυμοτομήσεις, δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων και συνολική αναμόρφωση της εικόνας του κέντρου του Ηρακλείου. Το μοναδικό τμήμα της Μελέτης «Πανταζή» που έχει αναθεωρηθεί μέχρι τώρα (2018) αφορά την περιοχή της Αγίας Τριάδας. Πρόκειται για ένα πολύ μικρό τμήμα της παλιάς πόλης. Το υπόλοιπο, μέχρι τα όρια των τοιχών, παρά την ύπαρξη της μελέτης δεν έχει προχωρήσει στην τελική έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το τμήμα αυτό – εκτός της Αγίας Τριάδας – δεν έχει καν ερωτηθεί και φυσικά δεν έχει γνωμοδοτήσει η Αρχαιολογία.
Είμαστε λοιπόν στο στάδιο που αρκετά χρόνια μετά την ολοκλήρωση της μελέτης «Πανταζή», οφείλουμε να αναλάβουμε πρωτοβουλία και δράση. Να προχωρήσουμε στην πλήρη έγκριση της, προκειμένου να μπούμε και στα στάδια υλοποίησης συγκεκριμένων παρεμβάσεων. Είναι σαφές, πως με τη μελέτη της παλιάς πόλης του Ηρακλείου εντός των τοιχών, μπορούν να αναδειχτούν ιστορικά μνημεία που αποτελούν πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα της πόλης, όπως για παράδειγμα οι 100 ναοί και τα 20 μοναστήρια της ενετικής περιόδου.
Συνεπώς, αυτό που απαιτείται να γίνει την επόμενη δημοτική περίοδο, είναι να τεθεί ως πρωταρχικός στόχος η άμεση αναθεώρηση της μελέτης καθώς και η ανασύνταξη τμημάτων επιμέρους μελετών για να μπορούν να μπουν σε τροχιά υλοποίησης. Η χρηματοδότηση που απαιτείται από την αναθεώρηση αυτή εκτιμάται πως έχει ελεγχόμενο κόστος το οποίο μπορεί να καλυφθεί με χρηματοδότηση από διάφορες πηγές, ακόμα κι από ίδιους πόρους.
Στο πλαίσιο αυτό, οι δράσεις και οι παρεμβάσεις που μπορούν ν’ αναπτυχθούν με την εφαρμογή της μελέτης, αφορούν μεταξύ άλλων την διάνοιξη κοινόχρηστων χώρων, τη δημιουργία πλατειών, χώρων πρασίνου και αναψυχής καθώς και χώρους στάθμευσης. Πρόκειται για ένα σχεδιασμό με τον οποίο θα προχωρήσουμε στην διαμόρφωση του κέντρου του Ηρακλείου, με όρους σύγχρονης βιώσιμης πόλης. Σε μια οργανωμένη λειτουργία όπου συνυπάρχουν τα ιστορικά μνημεία, η καθημερινή ζωή των πολιτών, τα καταστήματα, ο πολιτισμός. Με επιχειρήσεις και καταστήματα που δεν θα αναπτύσσονται μεμονωμένα και άναρχα, αλλά μέσα από πλήρεις και ολοκληρωμένες μελέτες, με χρώμα και χαρακτήρα τοπικό. Μια πόλη ζωντανή, όπου οι επισκέπτες μπορούν να βιώσουν την διαχρονική διαδρομή της παράλληλα με τη σύγχρονη ζωή της πόλης.