Αν «το ποδήλατο είναι ανθρωπισμός», όπως διατείνεται στο ευπώλητο βιβλίο του «Εγκώμιο του ποδηλάτου» ο Μαρκ Οζέ (μεταφράστηκε στα ελληνικά και κυκλοφορεί από το 2011 από τις εκδόσεις «Αλήστου Μνήμης»), τότε κάλλιστα η γαλλική κυβέρνηση και οι τοπικές αρχές μπορούν να υποστηρίξουν ότι επενδύουν στον άνθρωπο. Και επενδύουν πολλά λεφτά! Πάνω από ένα δισ. ευρώ ετησίως για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, 6 δισ. ευρώ συνολικά στο πλαίσιο του Σχεδίου «Ποδηλασία-Κινητικότητα 2023-2027».
Εξ αυτών η κυβέρνηση του Παρισιού δια των αρμοδίων υπουργών Οικολογικής Μετάβασης Κριστόφ Μπεσί και Μεταφορών Κλεμάν Μπον ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει τα 2 δισ. ευρώ. Το όλο σχέδιο προβλέπει μια σειρά μέτρων για την προώθηση της μετακίνησης με δίκυκλα (δίχως μηχανή εσωτερικής καύσης, εννοείται) ξεκινώντας από την ανάπτυξη ποδηλατοδρόμων και λωρίδων κυκλοφορίας που προορίζονται για αποκλειστική κίνηση ποδηλάτων και φθάνοντας μέχρι την υιοθέτηση αλλαγών στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για την ασφαλέστερη μετακίνηση των ποδηλατών και την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας ποδηλάτων.
Στόχος η ενίσχυση της διατροπικότητας
«Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μισές διαδρομές που κάνει κανείς με το αυτοκίνητό του είναι μικρότερες των πέντε χιλιομέτρων, αντιλαμβάνεται ότι το ποδήλατο πρέπει να έχει μια πιο σημαντική θέση στη ζωή των ανθρώπων και στην προσπάθεια να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων που δημιουργούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου», δήλωσε η γαλλίδα πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν κατά τη διάρκεια εισαγωγικής ομιλίας στο κυβερνητικό σεμινάριο παρουσίασης του Σχεδίου για την Ποδηλασία και την Κινητικότητα.
Είναι αλήθεια ότι η γαλλική κυβέρνηση και οι τοπικές αρχές έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια να ευνοούν τη μετακίνηση με ποδήλατο. «Από το 2019 η χρήση υποδομών για ποδηλασία έχει αυξηθεί κατά το ένα τρίτο», σημείωσε η Μπορν. Ως εκ τούτου «με το νέο Σχέδιο σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε και να επιταχύνουμε το έργο που έχει ήδη ξεκινήσει». Και ένας από τους στόχους του Σχεδίου είναι ο καλύτερος συνδυασμός της χρήσης ποδηλάτων με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
«Η διατροπικότητα, η συνδυαστική κυκλοφορία που επωφελείται από τα πλεονεκτήματα όλων των μεταφορικών μέσων και αποσκοπεί στην αποσυμφόρηση του οδικού δικτύου, είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε», υπογράμμισε η Ελίζαμπεθ Μπορν.
Και ποδηλατικός τουρισμός
Το 2023 το γαλλικό Δημόσιο έχει ήδη προγραμματίσει να επενδύσει 200 εκατ. ευρώ σε υποδομές για το ποδήλατο. Η προσπάθεια αυτή θα συνεχιστεί μέχρι το 2027 με την παράταση της κρατικής βοήθειας. «Όσο διαρκεί η υλοποίηση του Σχεδίου, το Ταμείο Ενεργού Κινητικότητας θα προικοδοτηθεί με 1,25 δισ. ευρώ ή 250 εκατ. ευρώ ετησίως, ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη ποδηλατικών εγκαταστάσεων σε ολόκληρη τη Γαλλία», διευκρινίζει ένα κυβερνητικό έγγραφο που δημοσιοποιεί το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Η κυβέρνηση της Γαλλίας θέλει επίσης να προωθήσει την ανάπτυξη διαδρομών δημοφιλών στους ποδηλατικούς τουρίστες, μέσω συμβάσεων που θα υπογράψουν η κεντρική διοίκηση και οι περιφερειακές αρχές. Επί του παρόντος υπάρχουν 57.000 χλμ. ασφαλών ποδηλατοδρόμων στη χώρα. Στόχος είναι να φθάσει το δίκτυο στα 80.000 χλμ το 2027 και στα 100.000 χλμ. το 2030.
Επίσης, το Σχέδιο της κυβέρνησης Μπορν προβλέπει παράταση της κρατικής ενίσχυσης για την αγορά ποδηλάτου από τους Γάλλους καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος για την ενίσχυση του ποδηλάτου ως μεταφορικού μέσου, έως και το 2027 δηλαδή. Σημειωτέον ότι κρατική επιδότηση εισπράττει κανείς και για την αγορά μεταχειρισμένων ποδηλάτων που μεταπωλούνται από επαγγελματίες – μέσω καταστημάτων δηλαδή, όχι από ιδιώτη σε ιδιώτη που παρακάμπτεται ο ΦΠΑ.
Αλλαγές στον ΚΟΚ
Η γαλλική κυβέρνηση μελετά επίσης στο πλαίσιο του όλου Σχεδίου να γίνουν αλλαγές στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση της βελτίωσης και της διευκόλυνσης της ποδηλασίας. «Προτείνεται να τοποθετηθούν στηρίγματα για τα πόδια στην άκρη του οδοστρώματος προκειμένου να μπορούν οι ποδηλάτες να σταματούν στα φανάρια δίχως να χρειάζεται να κατέβουν από τη σέλα», διευκρινίζεται στο κυβερνητικό έγγραφο.
Θα δοκιμαστεί επίσης να εφαρμοστεί μια καθυστέρηση στο πέρασμα από το κόκκινο φως στο πράσινο. Ουσιαστικά θα δίνεται η δυνατότητα στους ποδηλάτες να ξεκινούν λίγο νωρίτερα, ώστε «να προλάβουν να ανακτήσουν επαρκή ταχύτητα προτού ξεκινήσουν από το φανάρι τα άλλα οχήματα».
Το γαλλικό «Ποδηλασία-Κινητικότητα 2023-2027» θα υποστηριχθεί επίσης με την αύξηση του «πακέτου βιώσιμης κινητικότητας» για τους δημοσίους υπαλλήλους από τα 200 στα 300 ευρώ. Πρόκειται για ένα επίδομα που λαμβάνουν όσοι χρησιμοποιούν μέσα που δεν ρυπαίνουν για να μεταβούν στη δουλειά τους.
Μέτρα για στάθμευση και κλοπές
«Το κράτος έχει ως στόχο να εξασφαλίσει έως το 2027 την ασφαλή στάθμευση του 100% των ποδηλάτων που χρησιμοποιούν οι υπάλληλοί του για τις μετακινήσεις τους», προσθέτει το κυβερνητικό έγγραφο.
Για τον περιορισμό των κλοπών, ειδικότερα, σχεδιάζεται η γενίκευση της εγγραφής των ποδηλάτων στον Εθνικό Φάκελο Αναγνώρισης Ποδηλάτου. Ο δε αριθμός των ασφαλών τοποθεσιών στάθμευσης των ποδηλάτων κοντά σε σταθμούς του Μετρό ή άλλων μέσων μαζικής μεταφοράς θα αυξηθεί έως το 2027 στις 90.000 σε ολόκληρη τη χώρα από 30.000 που είναι σήμερα.
Τέλος, η κυβέρνηση Μπορν μελετά την αύξηση των εκπαιδευτικών μαθημάτων οδήγησης ποδηλάτου για νέους ηλικίας 6 έως 11 ετών, ώστε από το 2027 και μετά στα προγράμματα ασφαλούς οδήγησης να υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής 850.000 παιδιών ετησίως. Κίνητρα βέβαια θα δοθούν και για την κατασκευή περισσότερων ποδηλάτων στη Γαλλία. Στόχος της γαλλικής κυβέρνησης είναι η εγχώρια παραγωγή να ξεπεράσει τα 1,4 εκατ. ποδήλατα το 2027 από 854.000 που ήταν το 2022.
Η διαχείριση του χρόνου
Δεν είναι λοιπόν μόνο η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, που έχει αναγάγει το ποδήλατο σε κεντρικό μέσο μεταφοράς των κατοίκων της γαλλικής πρωτεύουσας και κατηγορείται από κάποιους ως «εχθρός της αυτοκίνησης». Η χρήση του ποδηλάτου προωθείται εντατικά και συστηματικά και από την κεντρική κυβέρνηση. Και ήδη το μέσο αυτό μετακίνησης που δεν επιβαρύνει διόλου το περιβάλλον ενώ γυμνάζει και τον αναβάτη, αποτελεί μέρος της καθημερινότητας πάμπολλων ανθρώπων στη Γαλλία – όχι βέβαια στο βαθμό που αυτό συμβαίνει στην Ολλανδία ή στη Δανία.
Επανέρχεται όμως στο προσκήνιο το ποδήλατο και ως μείζον θέμα δημοσίου διαλόγου στα γαλλικά ΜΜΕ. Ειδικοί αναλύουν το ρόλο του ως μέσου για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στην πόλη, ακόμα και ως μέσου για τη βελτίωση του ψυχισμού μας.
Αντιγράφουμε από το βιβλίο του Μαρκ Οζέ: «Το ποδήλατο μας μαθαίνει να εναρμονιζόμαστε με τον χρόνο και το χώρο. Χάρη σ’ αυτό ανακαλύπτουμε ξανά την αρχή της πραγματικότητας σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από την εικονικότητα. Το να κάνεις ποδήλατο σημαίνει να μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι τον χρόνο, τόσο το βραχύ χρόνο της ημέρας όσο και το μακρύ χρόνο των ετών που συσσωρεύονται».
