Την επιθυμία της να κλείσει το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου της Ευρώπης, ενδεχομένως και εντός του έτους, μελετά η Ολλανδία, κρίνοντας ότι είναι «πολύ επικίνδυνο» να συνεχίσει να λειτουργεί.
Με συνέντευξή του στους Financial Times, ο υφυπουργός Εξόρυξη, Hans Vijlbrief, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το κοίτασμα φυσικού αερίου του Χρόνινγκεν, υπογράμμισε ότι στόχος είναι να το κλείσει μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Διευκρίνισε ωστόσο, ότι πρώτα θα διαπιστωθεί αν υπάρχει έλλειψη φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά τον χειμώνα, και σε τέτοια περίπτωση η απόφαση αυτή θα μετατεθεί για έναν χρόνο αργότερα, τον Οκτώβριο του 2024.
Στο.. ρελαντί
Το χερσαίο κοίτασμα φυσικού αερίου, στα βορειοανατολικά της Ολλανδίας, κοντά στα γερμανικά σύνορα, βρίσκεται στο «backburner», παράγοντας μόνο ένα ποσοστό της συνολικής δυναμικής του, είπε ο Vijlbrief, ο οποίος πάντως, απέκλεισε την επέκταση της παραγωγής στο εργοτάξιο.
«Δεν θα ανοίξουμε περισσότερο λόγω των ζητημάτων ασφάλειας», είπε στους Financial Times. «Είναι πολιτικά εντελώς μη βιώσιμο. Αλλά εκτός από αυτό, δεν πρόκειται να το κάνω γιατί αυτό σημαίνει ότι αυξάνονται οι πιθανότητες σεισμών, για τους οποίους δεν θέλω να είμαι υπεύθυνος».
Από την δεκαετία του 1980 καταγράφονται έως και 100 σεισμικές δονήσεις στην περιοχή, ενώ οι αξιώσεις για υλικές ζημιές ξεπερνούν τις 160.000. Οι ισχυρότεροι έχουν καταγράψει μέγεθος 3,6 βαθμών, με τα φαινόμενα να μεγεθύνονται λόγω του μαλακού εδάφους και του μικρού εστιακού βάθους.
Πιέσεις από τις Βρυξέλλες
Η Χάγη βρέθηκε στο στόχαστρο πιέσεων το περασμένο καλοκαίρι να αυξήσει την εξόρυξη στον Χρόνινγκεν, καθώς η Μόσχα άρχισε να περιορίζει τις προμήθειες στην ΕΕ λόγω της υποστήριξης του μπλοκ στην Ουκρανία. Το 2021 η Ρωσία εξήγαγε στην Ευρώπη 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, το 40% της συνολικής κατανάλωσης στην ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό η ολλανδική κυβέρνηση ανέβαλε τα σχέδια να κλείσει το κοίτασμα, αλλά μείωσε την ετήσια παραγωγή στα 2,8 bcm, το ελάχιστο που απαιτείται για να διατηρήσει τις αντλίες του σε λειτουργία. Η παραγωγή περισσότερων από 5 bcm θα επιδείνωσε τον κίνδυνο σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή, υπογράμμισε ο Vijlbrief.
Το Χρόνινγκεν, το οποίο άνοιξε το 1963, αντλούσε περισσότερα από 50 bcm στο αποκορύφωμά του σχεδόν πριν από μια δεκαετία. Η κυβέρνηση κάλεσε την διαχειρίστρια εταιρεία NAM, μια κοινοπραξία της Royal Dutch Shell και της ExxonMobil, να μειώσει την παραγωγή από το 2013 και το 2018 ανακοίνωσε ότι το πεδίο θα κλείσει.
«Είναι πολύ, πολύ απλό: όλοι όσοι έχουν κάποια γνώση του κινδύνου σεισμού μου λένε ότι είναι πραγματικά πολύ επικίνδυνο να συνεχίσεις να παράγεις εκεί. Είμαι πολύ πεπεισμένος ότι είναι σοφό να το κλείσουμε», είπε ο Vijlbrief.
Συγκαλύψεις
Στην πίεση έρχεται να προστεθεί μια κοινοβουλευτική έρευνα που πρόκειται να επιβεβαιώσει ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις συγκάλυψαν το γεγονός ότι η εξόρυξη φυσικού αερίου προκαλούσε σεισμούς.
Τα ευρήματα, τα οποία θα παρουσιαστούν τον επόμενο μήνα, θα είναι «καταστροφικά», είπε ο Vijlbrief. «Σε όλες τις ακροάσεις, ήταν ξεκάθαρο ότι ολόκληρη η πτυχή της ασφάλειας της γεώτρησης αερίου στο Χρόνιγκεν αποσιωπήθηκε για πολλά χρόνια.
«Έχω ήδη μια μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία πίσω μου που θέλει να κλείσει το συντομότερο δυνατό. Αυτή η έκθεση απλώς θα ενισχύσει αυτήν την πλειοψηφία».
Η κυβέρνηση έχει διαθέσει 8,8 δισεκατομμύρια ευρώ για τη διευθέτηση αξιώσεων μέχρι το 2028.
Νέες έρευνες
Ο Vijlbrief είπε ότι η Ολλανδία —και η Ευρώπη— είχαν αρκετό φυσικό αέριο αφού εξασφάλισαν εισαγωγές από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, το Κατάρ και αλλού, με τον ήπιο χειμώνα μέχρι στιγμής να έχει βοηθήσει στη διατήρηση υψηλών επιπέδων αποθήκευσης.
Και πρόσθεσε, ότι η Ολλανδία μείωσε την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά ένα «εκπληκτικό» 22% πέρυσι σε σύγκριση με το 2021.
Επεσήμανε μάλιστα, ότι η βορειοδυτική Γερμανία εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το αέριο χαμηλών θερμίδων του Χρόνινκεν, προσαρμόζοντας ανάλογα τους οικιακούς λέβητες και τις βιομηχανικές μονάδες , αλλά έχει ήδη στραφεί σε εναλλακτικές πηγές. Το μεγαλύτερο μέρος του εισαγόμενου αερίου έχει υψηλότερες θερμίδες, επομένως πρέπει να αναμιχθεί με άζωτο για να λειτουργήσει στα ίδια συστήματα.
Η κυβέρνηση στοχεύει επίσης να παράσχει κίνητρα σε εταιρείες για την ανάπτυξη κοιτασμάτων κάτω από τη Βόρεια Θάλασσα. Ένα επιπλέον 1 bcm θα μπορούσε να παραχθεί μέσα σε τρία χρόνια και ένα επιπλέον 2-4 bcm μετά από πέντε χρόνια, πρόσθεσε.
«Γολγοθάς» διαρκείας
Περισσότερες από 1.300 δονήσεις έχουν καταγραφεί στην ευρύτερη περιοχή του Χρόνινγκεν από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80.
Χιλιάδες σπίτια, επιχειρήσεις, ιστορικά κτίρια, σχολεία και υποδομές έχουν υποστεί ζημιές.
Τα περισσότερα κτίρια χρονολογούνται από πολύ παλιά και είναι χτισμένα ως επί το πλείστον με τούβλα.
Εκατοντάδες έχουν χαρακτηριστεί εξαιρετικά επικίνδυνα, που πρέπει να κατεδαφιστούν και να αντικατασταθούν με νέα και αντισεισμικά.
Διαδικασία, που συνήθως διαρκεί -εκτός από τη χρονοβόρα γραφειοκρατική έγκριση- πάνω από ένα έτος…
Δεκάδες χιλιάδες άλλα κτίρια πρέπει να επισκευαστούν ή να ενισχυθούν.
Με την πάροδο του χρόνου η έκταση των ζημιών ήταν τόσο ευρεία και η λαϊκή οργή τόσο μεγάλη, που οι προσφυγές κατά της ΝΑΜ έπεφταν «βροχή».
Λόγω κωλυσιεργιών από την εταιρεία και υπό την πίεση της κοινής γνώμης, η ολλανδική κυβέρνηση ανέλαβε τελικά το 2017 τη διαδικασία ελέγχων και εγκρίσεων επισκευών και ανακατασκευών, με τη NAM να συνεχίζει να πληρώνει τον λογαριασμό.
Όμως οι ιδιοκτήτες κατοικιών συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να βρίσκονται αντιμέτωποι με το «τέρας» της γραφειοκρατίας.
Ακόμη και μετά τις επισκευές, εν τω μεταξύ, ένας νέος σεισμός μπορεί να προκαλέσει νέες ζημιές σε όσα κτίρια δεν έχουν αντικατασταθεί με αντισεισμικές κατασκευές.
