“Τρία στα τέσσερα παιδιά στην Βρετανία ζουν σε καθεστώς φτώχειας,ενώ οι γονείς τους εργάζονται“,αναφέρει η Ντέμπι Χάνεϊγουντ, πρωταγωνίστρια της επιτυχημένης ταινίας του Κεν Λόουτς:“Δυστυχώς,απουσιάζατε” (“Sorry,we missed you”),η οποία συμπληρώνει: “Αυτή η ταινία αναφέρεται στη Gig Economy και τις συμβάσεις μηδενικού ωραρίου,που βάζουν τους ανθρώπους να δουλεύουν καθημερινά και σε εξαντλητικά ωράρια,δίχως και πάλι να έχουν αρκετά χρήματα για να πληρώνουν το φαγητό τους…” (Βλ.Βίντεο)
Σοκαρισμένη (για μερικά 24ωρα) και πάλι η ελληνική κοινή γνώμη αντιλαμβανόμενη,έστω και επιφανειακά, ότι η εξέλιξη που έχουν πάρει τα πράγματα είναι τέτοια που κάποιος θα πρέπει να δουλεύει όλο και περισσότερο, προκειμένου να ζει όλο και με λιγότερα.
Το παράδειγμα της γνωστής πλατφόρμας παραγγελιών που ανήγγειλε ότι θα “συνεργάζεται” πλέον μόνο μεταφορείς που είναι “ελεύθερους επαγγελματίες”, έχει προκαλέσει σάλο στα σόσιαλ μίντια.
Τι το διαφορετικό όμως κάνει η γνωστή πλατφόρμα,απ’αυτό που κάνουν όλοι παγκοσμίως;Από αυτό που περιγράφει στην ταινία του ο Λόουτς,από αυτό που κάνει ο Τζεφ Μπέζος της Άμαζον, από αυτό που είναι πια νέα πραγματικότητα στα εργασιακά του (λεγόμενου) “Ανεπτυγμένου Κόσμου”.
Παίζοντας με τις λέξεις
Καταρχάς δεν είσαι πια “υπάλληλος”.
Ο όρος μαζί με μια σειρά από άλλες λέξεις-ταμπού για το σημερινό σύστημα,που η αναλυτική αναφορά τους θα ήταν μια καλή ιδέα για βιβλίο,θα πρέπει να σβηστεί από το καθημερινό λεξιλόγιο του μοντέρνου ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν πια “υπάλληλοι”,διότι στη θεωρία είμαστε όλοι…ίσοι!
Υπάρχουν αντίθετα “συνεργάτες”.
Ο όρος έχει πια καθιερωθεί διεθνώς.Είσαι ένας “freelancer”-συνεργάτης της τάδε επιχείρησης,που τυγχάνει τις περισσότερες φορές να είναι και πολυεθνική,για να πληρώνει φόρους κάπου που θα της έρχεται πιο φτηνά.Στην πράξη εκείνη δεν έχει καμία υποχρέωση απέναντι σου.Ασφαλιστική,εργοδοτική ή άλλη.
Λογικό,αφού δεν είσαι “υπάλληλος” της αλλά “συνεργάτης”.
Βέβαια ο συνεργάτης (εντός ή εκτός εισαγωγικών) δεν έχει και πολλά δικαιώματα.
Είναι υποχρεωμένος να δουλεύει συνέχεια και χωρίς ωράριο (αφού είναι “συνεργάτης”),ενώ υπάρχουν πρόστιμα για το αν δεν κάνει άψογα τη δουλειά του.
Προφανώς αφού δεν είσαι εργαζόμενος δεν έχεις άδειες μετ’αποδοχών,σε πολλές περιπτώσεις δεν έχεις καν άδειες,έστω και χωρίς αποδοχές αλλά θα πρέπει να πληρώσεις και από την τσέπη σου για να βρεις αντικαταστάτη για τη μέρα που θα λείψεις (γιατί αρρώστησες ή γιατί είχες κάποιο οικογενειακό πρόβλημα ή τον οποιονδήποτε άλλο λόγο).
Η Δυστοπία της Εποχής μας
Η Δυστοπία στην οποία ζει σήμερα το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων του “Ανεπτυγμένου Κόσμου”,έχει αυτά τα χαρακτηριστικά:
Δουλειά όλη μέρα,κάθε μέρα και από τους δύο γονείς,προκειμένου ίσα-ίσα να επιβιώσει μια οικογένεια.Ειδικά σε ακριβές χώρες ή περιοχές χωρών.
Και να σκεφτεί κανείς ότι τις δεκαετίες πριν το ’90,που σήμερα βέβαια φαντάζουν με τον…”Χρυσό Αιώνα του Περικλή”,αρκούσε η 8ωρη δουλειά του ενός γονιού για να ζήσει αξιοπρεπώς μια 4μελής οικογένεια.Ενώ αν δούλευαν και οι δύο,υπήρχε επιπλέον και άνεση.
Στην αρχή της κρίσης του 2008-09 είχα διαβάσει στο ιταλικό “Ore 24” ένα άρθρο κάποιου κοινωνιολόγου,από εκείνους που προσπαθούν να προβλέψουν το μέλλον,που υποστήριζε ότι κοινός στόχος είναι να επιστρέψει η σχέση Εργασίας-Κεφαλαίου στην προ του Α’Παγκοσμίου Πολέμου Εποχή.
Τότε μου είχε φανεί εντελώς παρανοϊκό,σχεδόν αστείο.
Τώρα πια όχι…