Ένα στα τέσσερα νοικοκυριά δεν φορολογήθηκε πέρυσι με βάση το πραγματικό του εισόδημα αλλά με βάση τα τεκμήρια. Περίπου 1,74 εκατ. φορολογούμενοι ενώ είχαν δηλώσει εισόδημα 3δισ€, φορολογήθηκαν τελικά για 9δισ€ καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης τους επιβάρυναν με 6δισ€ επιπλέον «αόρατων» εισοδημάτων.
Η συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης λοιπόν δεν είναι απλή υπόθεση και η γλώσσα των φοροτεχνικών έχει «μαλλιάσει» να λέει ότι τα τεκμήρια είναι ΜΑΧΗΤΑ, συνεπώς μπορούν να αμφισβητηθούν. Για να γίνει όμως αυτό, ο φορολογούμενος πρέπει να προσκομίσει εκείνα τα παραστατικά ή στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι τεκμαρτές δαπάνες είναι υψηλότερες από τις πραγματικές. Αρκεί λοιπόν ο υπόχρεος να αποδείξει ότι:
-Υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία
-Ήταν στη φυλακή
-Νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομείο ή κλινική
-Είναι άνεργοι και δικαιούνται επίδομα ανεργίας
-Συγκατοικούσαν με συγγενείς πρώτου βαθμού και συμμετέχουν στις δαπάνες αυτών των συγγενών, επομένως έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης.
-Είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν κληρονομήσει επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης.
-Για λόγους ανωτέρας βίας πραγματοποίησαν μικρότερες δαπάνες από τις αντικειμενικές.
Εφόσον συντρέχουν μια ή περισσότερες από τις παραπάνω συνθήκες , ο φορολογούμενος υποχρεούται να συνοδεύσει την φορολογική του δήλωση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά , την ορθότητα των οποίων θα εξετάσει η εφορία. Εφόσον τα στοιχεία είναι επαρκή , η φορολογική διοίκηση μειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειμενική δαπάνη.
Υπάρχουν βεβαίων και περιπτώσεις που το σύστημα των τεκμηρίων δεν εφαρμόζεται καθόλου όπως:
-Τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων τα οποία και απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.
-Τους αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα ή τους Έλληνες που διαβιούν μόνιμα στο εξωτερικό όμως εργάζονται αποκλειστικά σε γραφεία επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένα στη χώρα μας.
-Τις επιχειρήσεις μεταπώλησης αυτοκινήτων που έχουν υπαχθεί στο ειδικό καθεστώς φορολογίας του ν. 2859/2000
-Τα σκάφη αναψυχής μόνιμων κατοίκων εξωτερικού
-Την αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα
-Την αγορά επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης ειδικά διαμορφωμένων για πρόσωπα που έχουν κινητική αναπηρία που ξεπερνά το 67%
-Για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων από πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα αλλά δεν αποκτούν εισοδήματα στην Ελλάδα.
Τα τεκμήρια εφαρμόζονται κατά 30% μειωμένα για συνταξιούχους που έχουν ξεπεράσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.