Την ισχυρή βελτίωση των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας αναδεικνύει το πρόγραμμα σταθερότητας, το οποίο προδιαγράφει μία σημαντική περαιτέρω μείωση του χρέους της, αναφέρει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch σε έκθεσή του. Και μάλιστα, έναν περίπου μήνα πριν από τη νέα αξιολόγησή του στις 9 Ιουνίου, ενώ «βλέπει» την Ελλάδα πιο κοντά στην επενδυτική βαθμίδα, μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.
«Οι προβλέψεις του προγράμματος, ακόμη και αν κάποιες από αυτές αποδειχθούν αισιόδοξες, ενισχύουν την άποψή μας ότι το ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ θα συνεχίσει να μειώνεται μεσοπρόθεσμα», σημειώνει.
Τα στοιχεία
Το πρόγραμμα σταθερότητας, το οποίο υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο, προβλέπει την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ φέτος με ρυθμό 2,3% που είναι χαμηλότερος από τον περσινό 5,9% αλλά ισχυρότερος από τον ρυθμό 0,8% που προβλέπει ο Fitch για την Ευρωζώνη το 2023.
Προβλέπει επίσης πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ φέτος και έλλειμμα στο συνολικό ισοζύγιο του προϋπολογισμού, που περιλαμβάνει και τους τόκους για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, στο 1,8% του ΑΕΠ έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 0,1% του ΑΕΠ και ελλείμματος 2,3% το 2022, αντίστοιχα.
Η σταθερή οικονομική ανάπτυξη, η οποία ενισχύεται από τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, θα βοηθήσει στη διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία θα φθάσουν το 2,5% του ΑΕΠ το 2026, σύμφωνα με το πρόγραμμα.
Ο Fitch σημειώνει ότι η αναβάθμιση που προχώρησε στο αξιόχρεο της Ελλάδας τον Ιανουάριο, στη βαθμίδα ΒΒ+ με σταθερές προοπτικές, ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, αντανακλούσε την προσδοκία του για καλύτερα αποτελέσματα και προβλέψεις όσον αφορά το έλλειμμα και το χρέος την περίοδο 2022-2024, χάρη στην ισχυρότερη αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, την «υποεκτέλεση» του προϋπολογισμού και την ευνοϊκή διάρθρωση της εξυπηρέτησης του χρέους.
Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα
Υπογραμμίζει ότι τα δημοσιονομικά αποτελέσματα για το 2022 που καταγράφονται στο πρόγραμμα σταθερότητας ήταν ακόμη καλύτερα από τις εκτιμήσεις του Fitch, με το συνολικό και το πρωτογενές ισοζύγιο να ξεπερνούν τις προσδοκίες του που καταγράφηκαν στο Sovereign Data Comparator τον Μάρτιο κατά περισσότερο από μία ποσοστιαία μονάδα.
Παρά το καλύτερο σημείο εκκίνησης, οι προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας μπορεί να αποδειχθούν αισιόδοξες, σημειώνει ο οίκος, εν μέρει λόγω του ότι η πρόβλεψη για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,3% προέρχεται κυρίως από την αναμενόμενη αύξηση των επενδύσεων και τη συμβολή της κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες στην προβλεπόμενη για το 2023 ανάπτυξη.
Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθούν στο 15,3% φέτος από 13,7% πέρυσι, υποθέτοντας την αποτελεσματική υλοποίηση του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Ο πολιτικός κύκλος και το Ταμείο Ανάκαμψης
Ωστόσο, αναφέρει ο Fitch, «o εκτενής πολιτικός κύκλος θα μπορούσε να καθυστερήσει τις πληρωμές από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», επηρεάζοντας αρνητικά την ανάπτυξη.
Oι δημοσκοπήσεις, προσθέτει, δίνουν για τις εκλογές της 21ης Μαΐου σταθερό προβάδισμα στη Νέα Δημοκρατία έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δείχνουν ότι κανένα κόμμα δεν θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία, καθιστώντας πιθανές τις δεύτερες εκλογές.
Σημειώνει επίσης ότι οι πιο εποικοδομητικές σχέσεις μεταξύ των ελληνικών κυβερνήσεων και των διεθνών πιστωτών έχουν υποστυλωθεί από το σταθερότερο πολιτικό πλαίσιο, το οποίο συνέβαλε στην ανοδική δυναμική του ελληνικού αξιόχρεου. «Το βασικό σενάριό μας είναι ότι οι εθνικές πολιτικές θα παραμείνουν σε γενικές γραμμές σταθερές μετά τις εκλογές του 2023», αναφέρει ο Fitch, αλλά σημειώνει ότι οι εκλογές αναπόφευκτα σημαίνουν κάποιο βαθμό αβεβαιότητας για τη δημοσιονομική πολιτική.
Οι προβλέψεις
Ο Fitch αναφέρει ότι οι προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας έχουν γίνει με την υπόθεση πως δεν θα υπάρξουν αλλαγές στην πολιτική και δεν περιλαμβάνουν τα δημοσιονομικά μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση πριν από τις εκλογές, της τάξης του 0,1% του ΑΕΠ για το 2024 και 0,3% για το 2025 και για το 2026.
Γενικότερα, η συνεχής μείωση των δαπανών μπορεί να αποδειχθεί πιο δύσκολη μετά την πλήρη απόσυρση των προσωρινών μέτρων στήριξης που ελήφθησαν στην πανδημία και αν η αύξηση των εσόδων επιβραδυνθεί σημαντικά, σημειώνει.
«Όπως σε άλλες χώρες, το δημοσιονομικό όφελος από τον υψηλό πληθωρισμό που ενισχύει τα έσοδα δεν θα έχει διάρκεια, κάτι που αναγνωρίζει το πρόγραμμα σταθερότητας καθώς προβλέπει μείωση των εσόδων από το 50,2% του ΑΕΠ το 2022 στο 47,1% το 2023», σημειώνει η έκθεση.
Δεσμεύσεις
Ωστόσο, προσθέτει, το πρόγραμμα σταθερότητας υπογραμμίζει την ευρεία δέσμευση των Αρχών στη δημοσιονομική σύνεση.
Σημειώνει επίσης ότι τυχόν μικρότερα από το αναμενόμενο πρωτογενή πλεονάσματα δεν θα εκτροχίαζαν τη μείωση του χρέους.
Ο Fitch αναμένει ο λόγος του χρέους να μειώνεται με πιο αργό ρυθμό μεσοπρόθεσμα, θεωρώντας απίθανο να υποχωρήσει στο 135,2% του ΑΕΠ το 2026, όπως προβλέπει το πρόγραμμα.
«Στην τελευταία αξιολόγησή μας, τονίσαμε ότι η εμπιστοσύνη σε μία συνεχιζόμενη σταθερή καθοδική πορεία του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα» αποτελεί μία βασική παράμετρο θετικών αξιολογήσεων, καταλήγει η έκθεση.