Έξι νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» για ενεργειακές ανακαινίσεις κτηρίων ετοιμάζει το επιτελείο της υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρας Σδούκου, όπως είχε προαναγγείλει η ίδια σε ειδική ημερίδα στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ στο περίπτερο του υπουργείου.
Τότε η κ. Σδούκου παρουσίασε τα νέα προγράμματα με τον πολίτη στο επίκεντρο όπως είπε, ξεκινώντας από το Πρόγραμμα Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά, δηλαδή νοικοκυριά με ατομικό εισόδημα έως 5.000€ ή οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 €.
Τα νέα προγράμματα αναμένεται να βγουν στον ψηφιακό «αέρα» σταδιακά έως τα τέλη του έτους, ενώ ένα μεγάλο «Εξοικονομώ» εκτιμάται ότι θα παρουσιαστεί στις αρχές του 2025.
Υπενθυμίζεται ότι η ανακαίνιση και η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας του κτιριακού δυναμικού της χώρας αποτελούν έναν από τους βασικούς άξονες του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Ο ποσοτικός στόχος ενεργειακής αναβάθμισης που τίθεται στο ΕΣΕΚ αφορά 68.000 κτίρια ετησίως έως το 2030.
Στην Ελλάδα, πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνδυασμό με το ΕΣΠΑ και άλλα ευρωπαϊκά κονδύλια στηρίζουν πολλαπλούς κύκλους του «Εξοικονομώ» και άλλα προγράμματα εξοικονόμησης. Στα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται ότι θα είναι έτοιμα ακόμη δύο προγράμματα και το ένα θα αφορά ευάλωτους, όπως έχει ήδη πει η κ. Σδούκου. Το «Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά», προϋπολογισμού περίπου 125 εκατ. ευρώ, θα επιδοτεί τις παρεμβάσεις με 95% και ειδικά για τα φτωχά νοικοκυριά της Θεσσαλίας 100%, με μέγιστο προϋπολογισμό παρεμβάσεων τα 25.000 ευρώ.
«Εξοικονομώ» χωρίς κριτήρια
Παράλληλα ετοιμάζεται και ένα μίνι «Εξοικονομώ» για όλους, περίπου 110 εκατ. ευρώ, στο οποίο δεν θα λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 50% και ειδικά για τα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 80%, με 25.000 ευρώ μέγιστο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Θα ακολουθήσει ένα πρόγραμμα αντικατάστασης παλαιών συστημάτων θέρμανσης με αντλίες θερμότητας για νοικοκυριά, ύψους 60 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης για την αγορά θα είναι 50% (με όριο τα 5.000 ευρώ) και 50% για τις εργασίες (έως 500 ευρώ).
Θα ακολουθήσει ένα «Εξοικονομώ για ορεινά τουριστικά καταλύματα», που θα αφορά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων σε ορεινές περιοχές ,όπως αυτές ορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 10 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 1 εκατ. ευρώ αφορά κτήρια που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακά-διατηρητέα. Το ποσοστό επιδότησης θα είναι 60% για τις μικρές επιχειρήσεις, 45% για τις μεσαίες και 35% για τις μεγάλες.
Θα ακολουθήσει το «Ανακυκλώνω – αλλάζω θερμοσίφωνα 2», ύψους 170 εκατ. ευρώ, στο οποίο θα έχουν προτεραιότητα τα επιλαχόντα νοικοκυριά του πρώτου κύκλου με επιδότηση από 60% για τα ευάλωτα νοικοκυριά έως και 50% για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ. Εφόσον ολοκληρωθεί το χρονικό διάστημα υποβολής αιτήσεων από τα νοικοκυριά που έχουν προτεραιότητα, ο υπολειπόμενος προϋπολογισμός μέχρι εξάντλησής του θα είναι διαθέσιμος για υποβολή αιτήσεων από τα υπόλοιπα νοικοκυριά. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 170 εκατ. € .
Έρχεται άμεσα το πρόγραμμα Αναβάθμισης Σχολικών Κτηρίων
Το 5ο νέο πρόγραμμα που βγαίνει άμεσα αφορά την Ενεργειακή Αναβάθμιση Σχολικών Κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών. Αφορά το σύνολο των δημόσιων σχολικών κτιρίων και των νηπιαγωγείων (ώς ένα πρόγραμμα ) και των παιδικών σταθμών (ως δεύτερο διακριτό πρόγραμμα) της Επικράτειας.
Η σειρά επιλεξιμότητας θα καθοριστεί από τις βαθμοημέρες , άρα η έμφαση δίνεται στις περιοχές και στα σχολεία εκείνα που χρειάζονται την παρέμβαση περισσότερο. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 40 εκατ. € εκ των οποίων τα 30 εκατ. € αφορούν το πρόγραμμα για τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία και τα 10 εκατ € το πρόγραμμα των παιδικών σταθμών σημείωσε ο υφυπουργός.
Το μεγάλο «Εξοικονομώ»
Τέλος, στις αρχές του 2025 αναμένεται ότι θα παρουσιαστεί ένα μεγάλο «Εξοικονομώ», προϋπολογισμού περίπου 870 εκατ. ευρώ, με αυξημένες επιδοτήσεις για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας.
Τα προγράμματα μέχρι σήμερα
Αναλύοντας τα στοιχεία και την απόδοση των προγραμμάτων που ήδη έχουν μπει σε εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις ότι από το 2019 μέσω των προγραμμάτων Εξοικονομώ έχουν ενταχθεί αναλυτικά η κα Σδούκου ανέφερε :
• ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΑΥΤΟΝΟΜΩ : 34.716 κατοικίες με συνολική επιδότηση 829 εκατ. €
• ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2021: 71.875 κατοικίες με συνολική επιδότηση 808 εκατ. €
• ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2023 : 32.371 κατοικίες με συνολική επιδότηση 365 εκατ. €
• ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ : 6.670 εκ των οποίων οι 3.834 επέλεξαν και το εργαλείο του σκέλους της ανακαίνισης, με δική μας συνολική επιδότηση συνολικά 85 εκατ. € Πρόκειται για 146.000 κατοικίες. Αν πούμε ότι, κατά μέσο όρο, αφορούν μια τριμελή οικογένεια
έχουμε το νούμερο των 450.000 περίπου ανθρώπων που ζουν πια σε σπίτια αναβαθμισμένα ενεργειακά. Σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι.
Τέλος, σημείωσε οτι οι δράσεις δημιούργησαν δουλειές για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους αναφερόντας οτι.
• Ενδεικτικά, για το ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2021 έχουν εκταμιευθεί σε προκαταβολές περίπου 460 εκατ. €
• Και το ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2023 δημιουργεί έναν κύκλο εργασιών στην αγορά περίπου 600 εκατ € , ενώ οι αμοιβές μόνο των μηχανικών υπολογίζονται σε 70 εκατ. €
• Το πρόγραμμα PV STEGI, το γνωστό Φωτοβολταϊκά στη Στέγη, αξιοποίησαν χιλιάδες νοικοκυριά και αγρότες προκειμένου να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά πάνελς ισχύος έως 10,8 kW και να μειώσουν σημαντικά το κόστος της ενέργειας που καταναλώνουν. Υποβλήθηκαν 14.585 αιτήσεις από νοικοκυριά εκ των οποίων οι 2.539 αφορούν ευάλωτα νοικοκυριά, και 847 αιτήσεις από αγρότες.Μιλάμε για 50 με 60 χιλιάδες κόσμο. Ξανά, μια ολόκληρη μεγάλη πόλη!
• Το Πρόγραμμα Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι. Το πρόγραμμα βγήκε την Άνοιξη φέτος και απορρόφησε τον προϋπολογισμό των 30 εκατ € σε περίπου 20 ημέρες. Υποβλήθηκαν συνολικά 5400 αιτήσεις με αντίστοιχη δημόσια δαπάνη 55 εκατ €.
Τα προγράμματα που… τρέχουν σήμερα
Σήμερα είναι ενεργά δυο προγράμματα εξοικονόμησης που αφορούν επιχειρήσεις, κυρίως τις πιο μικρές :
Πρόκειται για το Αλλάζω Συσκευή στις επιχειρήσεις, που βγάλαμε την άνοιξη, με συνολική δημόσια δαπάνη 105,6 εκατομμύρια, πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Εως σήμερα έχουν συνολικά υποβληθεί 2.264 πλήρεις αιτήσεις ενώ υπό επεξεργασία υποβολής βρίσκονται επιπλέον 4.297.
Οι πλήρεις αιτήσεις καλύπτουν το 21,5% του συνολικού προϋπολογισμού. Χρηματοδοτείται εξοπλισμός, όπως αντλίες θερμότητας ή έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας, αλλά και γενικά δαπάνες παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας που είναι απαραίτητες για την επίτευξη του ενεργειακού στόχου του προγράμματος (πχ αντικατάσταση λοιπού εξοπλισμού παραγωγής).
Το δεύτερο πρόγραμμα που πάλι βγήκε την Άνοιξη αφορά στη Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων του τριτογενή τομέα, με συνολική δημόσια δαπάνη 176,75 εκατ. ευρώ.
Και αυτό χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Απευθύνεται σε επιχειρήσειςπου δραστηριοποιούνται στους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών, της εστίασης, της παραγωγής αρτοσκευασμάτων και γλυκισμάτων, καθώς και του τουρισμού.
