Ένα από τα κυριότερα σημεία αναφορά του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας είναι οι συμβάσεις εξαήμερης εργασίας, οι οποίες αλλάζουν τα δεδομένα για εργοδότες και εργαζόμενους σε όλους τους κλάδους.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, η εξαήμερη εργασία θα επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις και αναμένεται να δώσει λύση και στο πρόβλημα των βαρδιών για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν σε 7ήμερη βάση ή σε 24ωρη βάση.
Συγκεκριμένα, πλέον θα καθίσταται επιτρεπτή η απασχόληση κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας με υποχρεωτική προδήλωση της στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και μη δυνατότητα υπέρβασης των 8 ωρών ημερησίως, ενώ παράλληλα προβλέπεται ότι ο εργαζόμενος θα δικαιούται ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 40% για την 6η ημέρα απασχόλησης.
Η κύρια διαφορά είναι πως πλέον οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα σύμβασης εξαήμερης απασχόλησης και όχι υπό το καθεστώς «σύμβασης πενθήμερης απασχόλησης με προσθήκη της 6ης ημέρας».
Το ισχύον καθεστώς
Μέχρι στιγμής, η εξαήμερη απασχόληση προβλέπεται κυρίως σε κλαδικές συμβάσεις, όπως στον κλάδο του επισιτισμού και του τουρισμού. Μάλιστα σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπεται ότι εάν οι μισθωτοί στον επισιτισμό εργαστούν σε ημέρες ανάπαυσής τους, λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή και συγκεκριμένα αποζημίωση ίση με ένα ημερομίσθιο για κάθε ημέρα ανάπαυσης που εργάστηκαν, το οποίο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά 75% εφόσον η απασχόληση σε ημέρα ανάπαυσης λάβει χώρα καθ’ ημέραν Κυριακή ή σε ημέρα θεσμοθετημένης από την εργατική νομοθεσία αργίας.
Σύμφωνα με την 14.02.1984 ΕΓΣΣΕ, η εβδομαδιαία διάρκεια της εργασίας ορίσθηκε σε 40 ώρες (συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο), ενώ παράλληλα με ΕΓΣΣΕ καθιερώθηκε το πενθήμερο σύστημα εργασίας, κατά το οποίο ο χρόνος εργασίας της 6ης ημέρας κατανέμεται σε 5 ημέρες (5 Χ 8 = 40 ώρες/ εβδ.), χωρίς όμως να καταργηθεί το σύστημα εξαήμερης εργασίας. Το πλήρες συμβατικό ωράριο εργασίας των 40 ωρών και η δυνατότητα κατανομής των ωρών εργασίας σε πέντε ή σε έξι ημέρες της εβδομάδας καταγράφηκε και επιβεβαιώθηκε και με το άρθρο 55 του Ν. 4808/2021
Παράλληλα, σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων, βάσει της ισχύουσας σήμερα νομοθεσίας
(α) στο σύστημα της εξαήμερης απασχόλησης το πλήρες συμβατικό ωράριο είναι 6 ώρες και σαράντα λεπτά ημερησίως και 40 ώρες εβδομαδιαίως, ενώ ως νόμιμο ωράριο θεωρούνται οι 8 ώρες ημερησίως και 48 ώρες εβδομαδιαίως, ενώ
(β) στο σύστημα πενθήμερης απασχόλησης το πλήρες συμβατικό ωράριο είναι 8 ώρες ημερησίως και 40 ώρες εβδομαδιαίως, ενώ ως νόμιμο ωράριο θεωρούνται οι 9 ώρες ημερησίως και 45 ώρες εβδομαδιαίως (επετράπη η υπέρβαση του ανώτατου ορίου της ημερήσιας εργασίας κατά μία ώρα χωρίς αυτή να θεωρείται υπερωρία, εφόσον το σύνολο των εργασίμων ωρών δεν υπερβαίνει το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο).
Τονίζεται ότι όλοι οι νομοθετικά καθοριζόμενοι μισθοί, αλλά και εκείνοι που προβλέπονται από τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, τις Διαιτητικές Αποφάσεις, αλλά και τις ατομικές συμβάσεις εργασίας αφορούν σε εργασία 40 ωρών εβδομαδιαίως. Κάθε υπέρβαση ημερήσιου και εβδομαδιαίου συμβατικού ωραρίου συνεπάγεται την υποχρέωση του εργοδότη να καταβάλει πρόσθετη αμοιβή.
Η έκτη ημέρα εργασίας
Με την εφαρμογή του συστήματος της πενθήμερης εργασίας των μισθωτών, προβλέπονται δύο ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης: η ημέρα της βασικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης που είναι η Κυριακή και η ημέρα πρόσθετης εβδομαδιαίας ανάπαυσης που προβλέπεται ευθέως από το προκείμενο σύστημα. Με το εν λόγω σύστημα της πενθήμερης εργασίας δεν καταργήθηκε η 6η ημέρα εργασίας, αλλά οι ώρες εργασίας της 6ης ημέρας μεταφέρονται στις υπόλοιπες πέντε εργάσιμες ημέρες, με αποτέλεσμα το ωράριο εργασίας των εν λόγω ημερών να γίνεται μεγαλύτερο από το νόμιμο.
Η 6η ημέρα εργασίας στο σύστημα της πενθήμερης εργασίας αποτελεί μεν ημέρα υποχρεωτικής ανάπαυσης του εργαζόμενου, πλην όμως δεν έχει τον χαρακτήρα της ημέρας υποχρεωτικής αργίας, όπως η 7η ημέρα της εβδομάδος, η οποία ρυθμίζεται ειδικώς από τις διατάξεις του Β.Δ. 738/1966. Γι’ αυτό και οι διατάξεις περί εργασίας την Κυριακή, δεν εφαρμόζονται επί απασχόλησης κατά την 6η ημέρα εργασίας και δεν οφείλεται σε αυτή την περίπτωση η προσαύξηση του 75% που παρέχεται στους εργαζόμενους κατά την Κυριακή και τις αργίες, ούτε αναπληρωματική ανάπαυση σε άλλη εργάσιμη ημέρα της επόμενης εβδομάδας.
Η αμοιβή της 6ης ημέρας εργασίας ρυθμίστηκε νομοθετικά για πρώτη φορά με το άρθρο 8 του Ν. 3846/2010 και έκτοτε για την απασχόλησή του κατά την 6η ημέρα, ο εργαζόμενος αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%, χωρίς όμως να δικαιούται αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση.
Και η εν λόγω απασχόληση θεωρείται τροποποίηση του ωραρίου εργασίας και πρέπει να δηλώνεται στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ προ της ανάληψης υπηρεσίας εκ μέρους του εργαζόμενου (Έντυπο Ε4 – Συμπληρωματικός Ωραρίου).
