Πέρυσι, περισσότερο από το 40% της επιφάνειας της Γης ήταν τουλάχιστον 1,5 βαθμούς Κελσίου (2,7 βαθμούς Φαρενάιτ) θερμότερο από ό,τι στα τέλη του 1800, σύμφωνα με ανάλυση της Washington Post των δεδομένων θερμοκρασίας που κυκλοφόρησε η μη κερδοσκοπική εταιρεία Berkeley Earth.
Ένα επίπεδο θέρμανσης 1,5 βαθμών είναι το σημείο αναφοράς που ορίστηκε στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα του 2015, ένας κρίσιμος στόχος που οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να περιορίσει τις πιο τρομερές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε σύγκριση με δύο ή τρεις βαθμούς θέρμανσης.
Περίπου το ένα πέμπτο του πλανήτη έχει ήδη θερμανθεί κατά περισσότερους από 2 βαθμούς Κελσίου (3,6 F) σε σύγκριση με τα τέλη του 1800, πριν την εποχή δηλαδή που οι άνθρωποι αρχίσουν να καίνε ορυκτά καύσιμα σε μεγάλη κλίμακα. Επίσης η ίδια έρευνα αναφέρει ότι περίπου το 5% του πλανήτη έχει θερμανθεί περισσότερο από 3 βαθμούς Κελσίου (5,4 F) (σε αυτή την έκταση συμπεριλαμβάνεται και μια περιοχή που θερμαίνεται γρήγορα γύρω από την Αρκτική).
θα υπάρξει «μεγάλη κλιμάκωση των επιπτώσεων» μεταξύ 1,5 και 2 βαθμών θέρμανσης, ανέφερε ο Zeke Hausfather, επιστήμονας του κλίματος στο Berkeley Earth.
Οι περιοχές με το μεγαλύτερο πρόβλημα
Η Washington Post έχει χαρτογραφήσει τις περιοχές που κατέγραψαν τις μεγαλύτερες θερμοκρασιακές ανωμαλίες το 2023 – μέρη που έχουν θερμανθεί τόσο γρήγορα που το κλίμα δοκιμάζει ήδη τα όρια των ανθρώπινων υποδομών και την ικανότητα του φυσικού κόσμου να αντεπεξέλθει.
Σε περιοχές του Καναδά και των βόρειων ΗΠΑ σημειώθηκαν θερμοκρασίες τουλάχιστον 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον προβιομηχανικό μέσο όρο, συμβάλλοντας στη χειρότερη εποχή των δασικών πυρκαγιών που έχει καταγραφεί ποτέ στον Καναδά.
Μια μελέτη με επικεφαλής τους ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή έκανε τις καιρικές συνθήκες τουλάχιστον επτά φορές πιο πιθανό και 50% πιο έντονο για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Η Βραζιλία, η Παραγουάη και η Βολιβία παρουσίασαν ασυνήθιστα ύψη θερμοκρασιών το 2023, παρά το γεγονός ότι η αύξηση της θερμοκρασίας ήταν πιο αργή τις τελευταίες δεκαετίες, σύμφωνα με στοιχεία του Berkeley Earth.
Ο Carlos Nobre, επιστήμονας του Earth System στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, είπε ότι το 2023 σηματοδότησε την τέταρτη φορά που η περιοχή του Αμαζονίου υπέστη σοβαρή ξηρασία σε λιγότερο από 20 χρόνια, κάτι που δεν έχει ξαναδεί στα ιστορικά αρχεία. «Αυτό δεν είναι φυσική μεταβλητότητα», είπε.
Η περσινή ξηρασία έκλεισε τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς στη Βραζιλία και απέκοψε τις παραποτάμιες κοινότητες στον Αμαζόνιο από τον έξω κόσμο, καθώς οι υδάτινες οδούς σύνδεσης μετατράπηκαν σε κενές όχθες άμμου.
Πολύ δύσκολη η κατάσταση στην Ευρώπη
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση η Ευρώπη έχει καταγράψει πολύ υψηλότερα ποσοστά θέρμανσης από άλλα μέρη του πλανήτη. Το 2023 τμήματα της ηπείρου ήταν έως και 3 βαθμούς θερμότερα από ό,τι στα τέλη του 19ου αιώνα.
Οι ερευνητές δεν κατανοούν πλήρως γιατί οι θερμοκρασίες αυξάνονται πιο γρήγορα στην Ευρώπη, δήλωσε η Friederike Otto, ανώτερη λέκτορας στην επιστήμη του κλίματος στο Ινστιτούτο Grantham του Imperial College του Λονδίνου.
Τα κύματα καύσωνα είναι μεταξύ των κορυφαίων ανησυχιών καθώς η Ευρώπη και άλλα μέρη του πλανήτη συνεχίζουν να θερμαίνονται και οι κίνδυνοι για την υγεία τους παραμένουν ευρέως υποτιμημένοι, είπε ο Otto. «Βλέπουμε θερμοκρασίες που δεν έχουν καταγραφεί ποτέ πριν, και μήνες και μήνες ζέστης στις οποίες οι κοινωνίες μας δεν είναι προσαρμοσμένες».
