Η υπεραπόδοση των εσόδων του προϋπολογισμού, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2022 και αυτό που αναμένεται να επιτευχθεί το 2023 σε συνδυασμό με την ανάγκη να υπάρξουν περαιτέρω ελαφρύνσεις στις «τσέπες» των πολιτών οι οποίοι εξακολουθούν να πλήττονται από το μέτωπο της ακρίβειας, δημιουργούν τις συνθήκες ώστε η επόμενη κυβέρνηση που θα σχηματιστεί μετά τις εκλογές να εφαρμόσει ένα φιλολαϊκό πρόγραμμα στο πλαίσιο των αντοχών της ελληνικής οικονομίας και δημιουργήσει ουσιαστικά μία έμμεση ή και άμεση αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Την ίδια στιγμή, ο επόμενος υπουργός Οικονομικών, θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι επανέρχονται από το 2024 οι αυστηροί κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής καθώς μετά από 3 χρόνια καταργείται η ρήτρα διαφυγής που εφαρμόστηκε λόγω της υγειονομικής κρίσης αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία.
Νέες αντικειμενικές αξίες
Μέσα στους επόμενους μήνες και πάντως πριν το τέλος του τρέχοντος έτους, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να εξετάσει όλες τις προσφυγές των 170 Δήμων (σε σύνολο 332 της επικράτειας) που αφορούν τις τελευταίες αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Υπάρχουν ενστάσεις οι οποίες είναι αρκετά εμπεριστατωμένες όπου θα πρέπει η αρμόδια επιτροπή να τις λάβει σοβαρά υπόψη και να προχωρήσει σε ουσιαστική αξιολόγησή τους και μείωση των τιμών ζώνης και άλλες που απλώς θα απορριφθούν. Οι όποιες αλλαγές πραγματοποιηθούν αυτές θα επηρεάσουν τον ΕΝΦΙΑ του 2024, ενώ κομβικό ρόλο θα παίξουν οι αποφάσεις ανεξάρτητων εκτιμητών. Παράλληλα, έως τα τέλη του 2023 αναμένεται να έχουν προσδιοριστεί οι νέες τιμές ζώνης σε χιλιάδες περιοχές που ακόμη παραμένουν εντός σχεδίου αλλά εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού. Ο αριθμός των νέων ζωνών που θα προκύψουν και θα καλύπτουν μαζί με τις υφιστάμενες το σύνολο της επικράτειας και αναμένεται να ανέλθει σε 2.167 όπως έχει υπολογιστεί αρμοδίως.
Προς κατάργηση το τέλος επιτηδεύματος
Δύο σημαντικά μέτρα που θα δρομολογήσει η επόμενη κυβέρνηση είναι η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος που επιβαρύνει πάνω από 1.000.000 ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και η σταδιακή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης που πλήττει όλους εκείνους που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τη χρήση διαφόρων περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα κτλ.) από τα εισοδήματα που δηλώνουν στην εφορία.
Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος αναμένεται να γίνει σε βάθος διετίας – τριετίας, ενώ για τα τεκμήρια που επιβαρύνουν ετησίως 2.000.000 πολίτες αναμένεται να καταργηθούν σταδιακά εντός της επόμενης τετραετίας και να παραμείνουν μόνο για κραυγαλέες περιπτώσεις χαμηλών εισοδημάτων
Αυξήσεις μισθών – μείωση ασφαλιστικών εισφορών
Στοίχημα για την επόμενη κυβέρνηση θα αποτελέσει η αύξηση μισθών του ιδιωτικού τομέα η οποία εν πολλοίς θα προκύψει από την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας αλλά και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Τόσο ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξης Τσίπρας σε πρόσφατες δηλώσεις τους έχουν αναφερθεί στο θέμα των αυξήσεων των μισθών. Σε πρόσφατη ομιλία του ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι «οι μισθοί στη χώρα μας, παρά τις αυξήσεις, εξακολουθούν να είναι χαμηλοί» επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «μπορούμε να πετύχουμε μέσα στην επόμενη τετραετία, οι αμοιβές στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα να αυξηθούν τουλάχιστον κατά 25%. Είναι εφικτός στόχος και μπορούμε να τον πετύχουμε» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από τη πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι ο κατώτατος μισθός πρέπει να φθάσει στα 880 ευρώ (από 780 ευρώ σήμερα), να θεσπιστεί ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή, να ξεπαγώσουν οι τριετίες κτλ.
Την ίδια στιγμή μεταφέρεται για μετά τις εκλογές η νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,6 μονάδες που είχε δεσμευτεί η παρούσα κυβέρνηση, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι υπάρχουν προτάσεις για περαιτέρω μείωση των εισφορών κατά 2-3 ποσοστιαίες μονάδες μετά τις εκλογές.
Νέο μεσοπρόθεσμο με αυστηρούς κανόνες
Η αναθεώρηση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα αποτελέσει οδηγό για το τι θα προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής για τα έτη 2024 – 2027 το οποίο θα πρέπει να καταθέσει η ελληνική πλευρά στην Κομισιόν το επόμενο διάστημα. Βασική πρόβλεψη θα είναι η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2% με αποτύπωση των βασικών δημοσιονομικών περιθωρίων και ενσωμάτωση μόνιμων φορο-ελαφρύνσεων. Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να βάλει φρένο στις αλόγιστες παροχές αλλά και να επαναφέρει τους αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής από το 2024, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ζήτημα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, να επανέλθει η χώρα μας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
Επιστροφή αναδρομικών – Μόνιμες αυξήσεις συντάξεων
Με πολιτική απόφαση αναμένεται να δοθεί λύση μετά τις εκλογές στο μέτωπο των αναδρομικών των συνταξιούχων που δεν είχαν προσφύγει στη δικαιοσύνη για την περίοδο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016 για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και τα κομμένα δώρα. Την ίδια στιγμή είναι κλειδωμένη η «μόνιμη» αύξηση των συντάξεων – στο τέλος κάθε έτους -, με τη λειτουργία του μηχανισμού ο οποίος θα προσδιορίζει το ύψος των αυξήσεων. Ετσι στις αρχές του 2024 αναμένεται νέα αύξηση των συντάξεων κατά 3,4%, ενώ ενδέχεται να προκύψει –συμπληρωματικά – επιπλέον αύξηση 0,3% λόγω απόκλισης των στοιχείων του 2022. Η διορθωτική αύξηση θα καθοριστεί μετά το καλοκαίρι με βάση τα τελικά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας που θα επικυρωθούν από τη Eurostat. Επίσης, προωθείται η μείωση του ποσοστού παρακράτησης της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης που επιβάλλεται σε συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ κλιμακωτά και κυμαίνεται από 3% έως 14%.
Το «μέτωπο» της ακρίβειας
Το ενδεχόμενο να υπάρξει ένα νέο πρόγραμμα Fuel Pass 3 που θα λειτουργήσει ως ανάχωμα στις αυξημένες τιμές της βενζίνης αλλά και να παραταθεί για δύο – τρεις μήνες το Μarket Pass που θα καλύψει μέρος της ακρίβειας που παρατηρείται στα ήδη διατροφής αφήνουν ανοικτό κυβερνητικά στελέχη. Οι όποιες όμως αποφάσεις θα ληφθούν μετά τις εκλογές.
Τα στοιχεία του πληθωρισμού και ιδιαίτερα αυτά που αφορούν στις τιμές των τροφίμων είναι άκρως απογοητευτικά με τα ποσοστά να είναι διπλάσια ή και τριπλάσια του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, ενώ για μία ακόμη φορά η τιμή της αμόλυβδης βρίσκεται λίγο κάτω από τα 2 ευρώ και στα νησιά και σε απομακρυσμένες περιοχές πολύ πάνω από τη εν λόγω τιμή. Όσον αφορά στο market pass, με βάση τα ισχύοντα αφορά την 6μηνη περίοδο Φεβρουαρίου – Ιουλίου 2023 ενώ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα υπάρξει μετά τις εκλογές συζήτηση να παραταθεί η χορήγησή του έως και τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Κόκκινα Δάνεια – προστασία 1ης κατοικίας
Αντιμέτωπη με νέες αυξήσεις επιτοκίων θα βρεθούν οι δανειολήπτες τους επόμενες μήνες και η επόμενη κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί μία πιθανή νέα γενικά κόκκινων δανείων αλλά και ένα νέο γύρο πλειστηριασμών που θα πλήξει μεταξύ άλλων και κατηγορίες πολιτών που μέχρι πριν μερικούς μήνες μπορούσαν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους και πλέον αδυνατούν.
Επίσης, το στοίχημα για την επόμενη κυβέρνηση είναι να δημιουργηθεί επιτέλους αυτός ο ειδικός φορέας στον οποίο θα μεταβιβάζονται ακίνητα πολιτών που θα δηλώνουν χρεωκοπία ώστε στη συνέχεια να συνεχίσουν να μένουν στις πρώτες κατοικίες τους καταβάλλοντας ένα χαμηλό ενοίκιο και μετά από 12 έτη να έχουν τη δυνατότητα να τα αποκτήσουν και πάλι.
