Με τροπολογία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που κατατίθεται σήμερα στο νομοσχέδιο «Μέριμνα υπέρ του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, εξορθολογισμός της νομοθεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, οργάνωση της Εθνοφυλακής και άλλες διατάξεις» εξειδικεύονται οι δυο νέες παρεμβάσεις για τις επικουρικές συντάξεις. Στην τροπολογία προβλέπονται τα εξής:
- Πρώτον, η χορήγηση προκαταβολής για τις εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου σε ασφαλισμένους που έχουν υποβάλλει αίτηση πριν την 1η Ιουλίου 2022 και για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση κύριας σύνταξης Η προκαταβολή χορηγείται έως τις 15 Μαρτίου 2023 –χωρίς να απαιτείται καμία ενέργεια από πλευράς του δικαιούχου- και ισούται με 100 ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης της έκδοσης της επικουρικής σύνταξης (για τις επικουρικές συντάξεις γήρατος) ,από το διάστημα υποβολής της αίτησης έως τις 31 Ιανουαρίου 2023. Η προκαταβολή ορίζεται στα 50 ευρώ για επικουρικές συντάξεις λόγω αναπηρίας και για τον επιζώντα σύζυγο που ζητά να του χορηγηθεί επικουρική σύνταξη λόγω θανάτου.
- Δεύτερον, η βελτίωση της λειτουργίας του μηχανισμού έκδοσης επικουρικών συντάξεων με διαδικασία fast track που έχει ήδη θεσπιστεί με το άρθρο 48 του Ν. 4921/2022.
Στην ίδια τροπολογία περιλαμβάνεται και η ρύθμιση για παράταση χωρίς προϋποθέσεις για ένα χρόνο (έως τις 29 Φεβρουαρίου 2024) της ασφαλιστικής ικανότητας ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια άνεργοι, ανασφάλιστοι υπερήλικες). Περιλαμβάνεται επίσης η ανανέωση της ρύθμισης του 2022 για τους μη μισθωτούς (κατ’ εξαίρεση χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας έως 31 Μαΐου ανεξαρτήτως ύπαρξης οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και ανανέωση ασφαλιστικής ικανότητας έως 29.2.2024 με την καταβολή των οφειλομένων εισφορών κλάδου υγείας για το 2022).
Τα ποσά
Τα αναδρομικά που θα δοθούν τώρα κυμαίνονται από 100 έως και πάνω από 7.000 ευρώ και αφορούν περίπου 40.000 συνταξιούχους που περιμένουν αρκετούς μήνες ή και χρόνια την επικουρική τους και έχουν υποβάλλει αίτηση έως και τον Ιούνιο του 2022 (πριν την 1η Ιουλίου 2022). Θα πληρωθούν από τον ΕΦΚΑ, μέχρι τις 15 Μαρτίου. Παράλληλα, άλλοι 40.000 συνταξιούχοι που περιμένουν επίσης την επικουρική τους θα δουν την σύνταξη τους να εκδίδεται έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Αυτός είναι ο προγραμματισμός του ΕΦΚΑ για τις περίπου 83.000 ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις για τις οποίες έχει εκδοθεί η κύρια σύνταξη. Πρόκειται δηλαδή για συνταξιούχους που έχουν πάρει την κύρια σύνταξη τους και περιμένουν την επικουρική. Θα λάβουν αναδρομικά 100 ευρώ για κάθε μήνα αναμονής έως και τον Ιανουάριο του 2023. Για τις αναπηρικές επικουρικές συντάξεις, οι οποίες είναι μικρότερες, τα έναντι αναδρομικά θα είναι 50 ευρώ για κάθε μήνα.
Το σχέδιο
Σύμφωνα με το σχέδιο του ΕΦΚΑ, περίπου 40.000 εκκρεμείς αιτήσεις επικουρικών συντάξεων θα εκδοθούν μαζικά εντός του Φεβρουαρίου και έως το τέλος του επόμενου μήνα. Οι υπόλοιποι 40.000 – 43.000 δικαιούχοι, για τους οποίους δεν είναι δυνατό να εκδοθεί άμεσα η σύνταξη, θα λάβουν έναντι αναδρομικά – σαν προκαταβολή της επικουρικής τους σύνταξης– 100 ευρώ ανά μήνα αναμονής εφάπαξ. Μοναδική προϋπόθεση είναι η αίτηση να έχει υποβληθεί έως και τον Ιούνιο του 2022 (πριν την 1η Ιουλίου 2022).
Για παράδειγμα:
- Συνταξιούχος υπέβαλλε αίτηση συνταξιοδότησης τον Ιανουάριο του 2016, έχει πάρει την κύρια σύνταξη του και περιμένει την επικουρική. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2023 είναι 7 χρόνια αναμονής. Θα λάβει τώρα τον Μάρτιο αναδρομικά 8.400 ευρώ. Όταν βγει η σύνταξη του το ποσό αυτό θα συμψηφιστεί με τα αναδρομικά που ούτως ή άλλως δικαιούται.
- Συνταξιούχος υπέβαλλε αίτηση συνταξιοδότησης τον Ιανουάριο του 2022, έχει πάρει την κύρια σύνταξη του και περιμένει την επικουρική. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2023 είναι 12 μήνες αναμονής. Θα λάβει τώρα τον Μάρτιο αναδρομικά 1.200 ευρώ. Όταν βγει η σύνταξη του το ποσό αυτό θα συμψηφιστεί με τα αναδρομικά που ούτως ή άλλως δικαιούται.
- Συνταξιούχος υπέβαλλε αίτηση συνταξιοδότησης τον Αύγουστο του 2022, έχει πάρει την κύρια σύνταξη του και περιμένει την επικουρική. Δεν θα λάβει τώρα αναδρομικά, αλλά θα λάβει την σύνταξή του έως το καλοκαίρι.
Προσοχή, οι συνταξιούχοι που θα λάβουν τώρα τα έναντι αναδρομικά δεν θα συνεχίσουν να λαμβάνουν μετά τον Μάρτιο 100 ευρώ το μήνα. Η καταβολή θα είναι εφάπαξ και όταν εκδοθεί η σύνταξη τους θα λάβουν αυτό που δικαιούνται με συμψηφισμούς.
Τι περιλαμβάνει η τροπολογία
Η προκαταβολή
- χορήγηση προκαταβολής για τις εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου. Το μέτρο αφορά σε ασφαλισμένους που έχουν υποβάλλει αίτηση πριν την 1η Ιουλίου 2022 και για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση κύριας σύνταξης ίδιας κατηγορίας με την αιτούμενη επικουρική. Ειδικά για τις επικουρικές συντάξεις λόγω γήρατος, ο αιτών θα πρέπει να έχει συμπληρώσει κατ΄ ελάχιστον 15 έτη επικουρικής ασφάλισης (ή 4.500 ημέρες επικουρικής ασφάλισης).
- Η προκαταβολή χορηγείται έως τις 15 Μαρτίου 2023 –χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια από πλευράς του δικαιούχου- και ισούται με 100 ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης της έκδοσης της επικουρικής σύνταξης, για επικουρικές συντάξεις γήρατος. Η προκαταβολή ορίζεται στα 50 ευρώ για επικουρικές συντάξεις λόγω αναπηρίας, καθώς και για τον επιζώντα σύζυγο που ζητά να του χορηγηθεί επικουρική σύνταξη λόγω θανάτου. Με άλλα λόγια, εάν κάποιος που πληροί τις προϋποθέσεις περιμένει έναν χρόνο να πάρει την επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος, θα εισπράξει έως τα μέσα Μαρτίου εφάπαξ ποσό 1.200 ευρώ (100 ευρώ επί 12 μήνες αναμονής), εάν περιμένει δυο χρόνια 2.400 ευρώ κ.ο.κ.
- Ερωτώμενος για το πόσοι είναι οι δυνητικά ωφελούμενοι από το μέτρο αυτό, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι οι ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις για τις οποίες έχει εκδοθεί ήδη απόφαση κύριας σύνταξης είναι περίπου 80.000. Από αυτές περί τις 40.000 αναμένεται να έχουν εκδοθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου. Και τούτο διότι –όπως εξήγησε- λόγω των πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί από τη διοίκηση του e-ΕΦΚΑ (εισαγωγή αυτοματοποιημένων διαδικασιών και ψηφιακών εργαλείων, μαζική ανάληψη φακέλων ληξιπρόθεσμων επικουρικών συντάξεων από τους εισηγητές που μέχρι πρότινος εξέδιδαν κύριες συντάξεις, θέση σε λειτουργία ειδικού Πύργου Ελέγχου και για τις επικουρικές συντάξεις) αναμένεται μεγάλη επιτάχυνση του ρυθμού απονομής επικουρικών συντάξεων από 9 – 10.000 το μήνα πέρυσι, σε 20.000 το μήνα για το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2023. Επομένως η προκαταβολή εκτιμάται ότι θα αφορά 40.000 περίπου ασφαλισμένους. Το ποσό θα είναι εφάπαξ διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις η απόφαση για την απονομή της επικουρικής σύνταξης αναμένεται να εκδοθεί έως το καλοκαίρι.
Fast track επικουρικές
Η δεύτερη παρέμβαση αφορά στην λειτουργία του μηχανισμού έκδοσης επικουρικών συντάξεων με διαδικασία fast track που έχει ήδη θεσπιστεί για τις κύριες συντάξεις. Προβλέπει δε ότι οι επικουρικές συντάξεις θα εκδίδονται από τον τελευταίο πρώην φορέα στον οποίο υπαγόταν ο συνταξιούχος, όταν πρόκειται για συνταξιούχους που έχουν 15 έτη επικουρικής ασφάλισης (4.500 ημέρες) εφόσον έχουν ηλικία 67 ετών ή το σύνολο ή μέρος της επικουρικής τους ασφάλισης έχει διανυθεί στο πρώην ΕΤΕΑΜ (Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών) ή σε φορείς επικουρικής ασφάλισης που είχαν ενταχθεί σε αυτό. Το μέτρο αυτό απλουστεύει και επιταχύνει τη διαδικασία έκδοσης σύνταξης.
Επίσης, με την ίδια τροπολογία:
- Καθιερώνεται η άδεια πενθούντων γονέων. Πρόκειται για ειδική άδεια 20 ημερών που αφορά γονείς οι οποίοι χάνουν τα παιδιά τους, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα κοινωνικών οργανώσεων.
- Προβλέπεται η χορήγηση επιδόματος Πάσχα σε εργαζομένους στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της γουνοποιΐας και πλήττονται από τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε αναστολή.
- Διορθώνεται ο όρος «επιμέλεια» στην εσωτερική νομοθεσία και αντικαθίσταται από τον όρο «φροντίδα» στους ορισμούς που σχετίζονται με την άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια.
- Διευκολύνεται η διαδικασία εξυγίανσης προνοιακών φορέων, με ρυθμίσεις για την υπέρβαση σχετικών γραφειοκρατικών εμποδίων
