Δεν είναι μόνο οι αγχολυτικές και παυσίπονες ιδιότητες της μουσικής που θα πρέπει να εκμεταλλευτούν όσοι πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση ή βρίσκονται ήδη στο στάδιο της ανάρρωσης, σύμφωνα με μελέτη που διαπίστωσε ότι η ακρόαση αγαπημένων μελωδιών μπορεί να τους βοηθήσει να ανακάμψουν ταχύτερα.
Οι ερευνητές από το Κολέγιο Ιατρικής του California Northstate University, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο Συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών (American College of Surgeons-ACS) 2024 στο Σαν Φρανσίσκο, ανέτρεξαν σε 3.736 μελέτες προτού καταλήξουν σε 35 που πληρούσαν τα ερευνητικά κριτήρια. Όπως έδειξε η κατάδυσή τους στον κοινό κόσμο της ιατρικής και της μουσικής, αρκούν ένα ζευγάρι ακουστικά και το πάτημα του «play» στη συσκευή για να αρχίσει η αναπαραγωγή για να επέλθει μια μικρή επανάσταση στο πεδίο της μετεγχειρητικής φροντίδας.
Λιγότερος πόνος και άγχος
Οι ασθενείς που άκουγαν μουσική ανέφεραν σημαντικά λιγότερο πόνο την επομένη της χειρουργικής επέμβασης, κατά 19% και 7% σε δύο ξεχωριστές κλίμακες αξιολόγησης του πόνου. Παράλληλα, η ακούγοντας την αγαπημένη τους μουσική, οι αναρρώσαντες μπόρεσαν να παρακάμψουν ένα βασικό εμπόδιο για την ομαλή μετεγχειρητική πορεία: το άγχος από τους θορύβους του νοσοκομειακού περιβάλλοντος. Αν και η μείωση ήταν της τάξεως του 3%, οι ερευνητές ανέφεραν ότι δεν πρέπει να υποτιμάται η θετική της επίδραση στους ασθενείς.
Μικρότερη ανάγκη για οπιοειδή αναλγητικά
Την πρώτη ημέρα μετά την επέμβαση, οι ασθενείς που άκουγαν μουσική χρειάστηκαν λιγότερο από τη μισή δόση μορφίνης που χορηγήθηκε στους μετεγχειρητικούς ασθενείς χωρίς μουσική παρέμβαση. Πρόκειται για σημαντικό εύρημα, ιδίως λαμβάνοντας υπ΄όψιν τις ανησυχίες που εγείρει η χρήση οπιοειδών αναλγητικών στην ιατρική περίθαλψη.
Βελτίωση του καρδιακού ρυθμού
Τα οφέλη επεκτείνονται και στην καρδιαγγειακή υγεία, με τους ασθενείς που άκουγαν μουσική να σημειώνουν κατά μέσο όρο περίπου 4,5 λιγότερους παλμούς το λεπτό σε σύγκριση με εκείνους που δεν άκουγαν μουσική. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η σταθερότητα και ηρεμία του καρδιακού ρυθμού διευκολύνει τον οργανισμό στη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών, στοιχείο κρίσιμο για την ανάρρωση. Επιπλέον, μειώνει τον κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές όπως καρδιακές αρρυθμίες.
«Όταν οι ασθενείς ξυπνούν μετά τη χειρουργική επέμβαση, μερικές φορές νιώθουν πολύ φοβισμένοι και δεν ξέρουν πού βρίσκονται. Η μουσική μπορεί να βοηθήσει στη μετάβαση από το στάδιο της ανάνηψης στην επιστροφή στην κανονικότητα και να συμβάλει στη μείωση του σχετιζόμενου άγχους» εξήγησε ο Δρ Eldo Frezza, καθηγητής χειρουργικής και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.
Η μουσική ως πολλά υποσχόμενη βοηθητική θεραπεία
Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της μετεγχειρητικής μουσικοθεραπείας, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν την εύκολη εφαρμογή της, καθώς δεν απαιτεί συγκέντρωση ή κινήσεις -είναι παθητική εμπειρία- ούτε απαιτεί εκπαίδευση ή εξοπλισμό.
«Αν και δεν μπορούμε να πούμε με ακρίβεια ότι οι ασθενείς βιώνουν λιγότερο πόνο, οι μελέτες έδειξαν ότι οι ασθενείς αντιλαμβάνονται μειωμένο πόνο, και πιστεύουμε ότι αυτό είναι εξίσου σημαντικό. Όταν ακούς μουσική, μπορείς να αποσυνδεθείς και να χαλαρώσεις. Με αυτόν τον τρόπο, δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά ή να εστιάσεις κάπου, αλλά μπορείς απλώς να ηρεμήσεις» σχολίασε ο Shehzaib Raees, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και φοιτητής ιατρικής.
Μείωση της κορτιζόλης
Για τους ερευνητές, η πιθανότερη εξήγηση για την αναλγητική δράση της μουσικής είναι η ιδιότητά της να ρίχνει τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Η μουσική μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση αυτών των επιπέδων υπό έλεγχο, μειώνοντας την απόκριση του σώματος στο άγχος και βοηθώντας στη θεραπεία.
Κάποιες αδυναμίες της μελέτης ήταν η μη διερεύνηση της διάρκειας ακρόασης μουσικής από τους ασθενείς. Κατά τα άλλα, δεν φάνηκε κάποιο είδος μουσικής να υπερτερεί έναντι άλλων.