Eνα βήμα παρακάτω θέλει να πάει ο ελληνικός τουρισμός επεκτείνοντας σε αυτή τη συγκυρία τη σεζόν εκτός της περιόδου αιχμής.
Η εξίσωση είναι δύσκολη και πολυπαραγοντική, ωστόσο η πρώτη προσπάθεια γίνεται τώρα με επίκεντρο τρεις κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, την Κρήτη, τη Ρόδο και την Κω, όπου μπορούν να διατεθούν μέσα στον Νοέμβριο συνολικά 14.000 κλίνες σε ξενοδοχεία που θα παραμείνουν ανοιχτά για τον σκοπό αυτό. Στο κάδρο, πέραν των ξενοδόχων, είναι φυσικά όλη η τουριστική αλυσίδα, από τις μεγάλες αεροπορικές και τους tour operators του εξωτερικού μέχρι τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και τα εμπορικά στους προορισμούς, εξ ου και η αγορά κάνει λόγο για την ανάγκη ενός πολύπλοκου, στρατηγικού πλάνου που απαιτεί σχεδιασμό και πρέπει να συμπεριλάβει όλες τις παραμέτρους.
Ακριβώς στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες από την αεροπορική αγορά, θα πρέπει να αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα κι ένα πλέγμα «γενναίων» κινήτρων για τις αεροπορικές στα αεροδρόμια, το οποίο επεξεργάζεται, κεντρικά, το κυβερνητικό επιτελείο, παραπέμποντας ακόμη και σε επιδότηση ανά αεροπορική θέση, ώστε να αυξηθεί η συνδεσιμότητα ελληνικών προορισμών τη χειμερινή περίοδο.
Επαφές στο εξωτερικό
Από την πλευρά του, ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, με στόχο την επέκταση της τουριστικής περιόδου αλλά και την προετοιμασία της επόμενης σεζόν, μετέβη την περασμένη εβδομάδα στη Γερμανία, την πρώτη αγορά εισερχόμενου τουρισμού για την Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το φετινό α’ εξάμηνο, από το σύνολο των τουριστικών εισπράξεων των 5,126 δισ. ευρώ (μειωμένες κατά 5,3% έναντι του α’ εξαμήνου του 2019), πάνω από το 1/5, δηλαδή 1,086 δισ. ευρώ ήταν από την πρώτη αγορά, τη Γερμανία, έχοντας ξεπεράσει κατά 19% τις εισπράξεις του 2019 και κατά 38,5% του Ιουνίου του 2019.
Επόμενοι σταθμοί της περιοδείας του κ. Κικίλια θα είναι η Βιέννη, το Παρίσι και η Στοκχόλμη για την προσέλκυση ταξιδιωτών τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, «με στόχο σιγά-σιγά και βήμα-βήμα να γίνει πράξη η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, έχοντας ξεκινήσει ήδη από φέτος νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά τη θερινή τουριστική σεζόν, ενώ στόχος είναι να βάλουμε τις βάσεις και για τον επόμενο χρόνο», όπως δηλώνει ο ίδιος. Ο έγκαιρος προγραμματισμός για το 2023 είναι σημείο-κλειδί, πολύ περισσότερο από τη στιγμή όπου θα έχει μεσολαβήσει ο δύσκολος χειμώνας της Ευρώπης και θα έχει φανεί περισσότερο και ο οικονομικός αντίκτυπος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις από το μείζον ζήτημα της ενέργειας και της ακρίβειας.
Την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Κικίλιας είχε σειρά επαφών στο Βερολίνο με τους επικεφαλής των αεροπορικών εταιρειών Lufthansa, Eurowings και Condor αλλά και μεγάλους tour operators όπως οι TUI και DER Tοuristik, με κοινό τόπο συζήτησης, πέραν των μέχρι σήμερα επιδόσεων, την επέκταση της σεζόν έως και τις τελευταίες εβδομάδες του Νοεμβρίου ειδικά στους πιο μεγάλους προορισμούς και γύρω από τα αστικά κέντρα και τον σχεδιασμό της σεζόν του 2023.
Δύο βασικά σημεία ήταν η διεύρυνση των απευθείας πτήσεων από τη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη προς τη χώρα μας, σε βασικούς προορισμούς, εκτός της περιόδου αιχμής, αλλά και η δημιουργία ειδικών πακέτων από τους tour operators (σημ.: είναι ενδεικτικό ότι η πλειονότητα των Γερμανών, 60%-70%, που επιλέγουν τη χώρα μας για διακοπές, έρχονται με tour operators).
Σημειώνεται ότι o όμιλος της Lufthansa πραγματοποίησε, μόνο το καλοκαίρι, περισσότερες από 14.000 πτήσεις προς τη χώρα μας (Swiss, Lufthansa, Austrian, Brussels), ενώ για τη Eurowings η Κρήτη ήταν φέτος ο δεύτερος πιο δημοφιλής προορισμός μετά την Ιμπιζα και η εταιρεία, σύμφωνα με τους επιτελείς της, προγραμματίζει να αυξήσει τις πτήσεις της τόσο για τον χειμώνα όσο και για το καλοκαίρι του 2023.
Aπό το μέτωπο των μεγάλων tour operators, τόσο η TUI όσο και η DER Touristik, πέραν της επιμήκυνσης της σεζόν, διατηρούν ενδιαφέρον και για 12μηνο τουρισμό στη χώρα μας, όπως προέκυψε από τις συναντήσεις του υπουργού Τουρισμού με τους CEO Σόρεν Χάρτμαν της DER Touristik και Σεμπάστιαν Εμπελ της TUI, όπου συζητήθηκαν θέματα που περιλαμβάνουν τόσο τη λειτουργικότητα ξενοδοχειακών δομών, μουσείων και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος εκτός της περιόδου αιχμής, όσο και την προβολή της χώρας, μέσω του ΕΟΤ, για την προσέλκυση Βορειοευρωπαίων συνταξιούχων. Πολύ περισσότερο αυτό μπορεί να γίνει σε κορυφαίους ελληνικούς προορισμούς όπου ήδη έχουν δημιουργηθεί το προηγούμενο διάστημα οι προϋποθέσεις, όπως στη Ρόδο, όπου η TUI έχει «επενδύσει» για την υλοποίηση του project «The Rhodes Co-Lab» σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Ρόδου, για τον μετασχηματισμό του νησιού σε διεθνώς πρότυπο βιώσιμο τουριστικό προορισμό.
Διαθέσιμες 14.000 κλίνες
Με βάση τα σημερινά δεδομένα για τη διεύρυνση της περιόδου αρχικά μέσα στον Νοέμβριο, είναι διαθέσιμες συνολικά 14.000 κλίνες σε Ρόδο, Κω και Κρήτη, στο Ηράκλειο, στα Χανιά και το Ρέθυμνο. Ειδικότερα, στη Ρόδο είναι διαθέσιμες 3.300 κλίνες, στην Κω 4.300, στο Ηράκλειο 2.500 κλίνες, στα Χανιά 2.000 και στο Ρέθυμνο 1.900 για τη φιλοξενία Βορειοευρωπαίων επισκεπτών που θα επιλέξουν Ελλάδα το επόμενο διάστημα, χωρίς σε αυτά τα νούμερα να περιλαμβάνονται και διαθέσιμα καταλύματα τύπου Airbnb, όπως στα Χανιά, όπου υπολογίζεται ότι μπορεί να είναι διαθέσιμες επιπλέον 1.000 κλίνες στη βραχυχρόνια μίσθωση, κυρίως για μεμονωμένους ταξιδιώτες.
Από την πλευρά τους οι ξενοδόχοι έχουν θέσει τρία βασικά σημεία για να επιτύχει το εγχείρημα το επόμενο διάστημα ειδικά μέσα στον Νοέμβριο, αλλά και με το βλέμμα στη δύσκολη χειμερινή σεζόν που έρχεται λόγω της αύξησης των λειτουργικών δαπανών. «Πρώτο βασικό σημείο είναι η επιδότηση της εργασίας για όλα τα ξενοδοχεία που θα παραμείνουν ανοιχτά το επόμενο διάστημα των χειμερινών μηνών μέχρι και τον Φεβρουάριο», όπως δηλώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) Γρηγόρης Τάσιος.
Ο ίδιος βάζει στο κάδρο και τα αστικά ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας, όπως και αυτά των ορεινών όγκων. Πρόκειται για τις μονάδες που δεν έχουν καταφέρει ακόμη να ισορροπήσουν κι έχουν δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα από τις προηγούμενες συνέπειες της πανδημίας (έναντι των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας), ενώ τώρα έχουν να αντιμετωπίσουν εκ νέου τις δύσκολες συνθήκες του χειμώνα λόγω ακρίβειας, ενεργειακού, αλλά και ανατιμήσεων στις προμήθειες προϊόντων που έχουν επιφέρει ήδη αυξήσεις κατά 30% ανά δωματιο/διανυκτέρευση. «Δεύτερο βασικό σημείο είναι το θέμα της μείωσης των δημοτικών τελών όχι μόνο για τα ξενοδοχεία, αλλά και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που θα μείνουν ανοιχτές στους προορισμούς με στόχο την επέκταση της σεζόν, ενώ ένα τρίτο σημείο αφορά γενικότερα τα μέτρα που θα ληφθούν ώστε να αντιμετωπιστεί το αυξημένο ενεργειακό κόστος για τις επιχειρήσεις τον χειμώνα».
Οι τουριστικοί φορείς εκτιμούν ότι με κίνητρα όπως η επιδότηση της εργασίας για ένα διάστημα μέσα στον χειμώνα μπορεί να δοθεί έμμεσα, εν μέρει, λύση και στο μείζον ζήτημα της γενικότερης απασχόλησης στον τουρισμό, με τις μεγάλες ελλείψεις χιλιάδων θέσεων εργασίας που καταγράφηκαν φέτος όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Για το κατά πόσο η επέκταση της σεζόν μπορεί να γίνει πράξη ο πρόεδρος της ΠΟΞ επισημαίνει ότι «αυτό που κρατάμε ως θετικό είναι ότι επιτέλους στην Ελλάδα μπαίνουμε σε διαδικασία διαλόγου ώστε να ανοίξει η σεζόν για κάποιους μήνες όπως γίνεται στον ανταγωνισμό. Για παράδειγμα, στην Ισπανία τα τελευταία 30 χρόνια στη Μαγιόρκα ή στη γειτονική Τουρκία, στην Αττάλεια. Σε αυτή την προσπάθεια, ωστόσο, θα πρέπει να βάλουν πλάτη όλοι, από την τουριστική αλυσίδα μέχρι την Τοπική Αυτοδιοίκηση, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε πολιτική επιμήκυνσης μόνο με τις… τιμές ανά διανυκτέρευση».
Η επέκταση σε αυτή τη φάση επιχειρείται καταρχάς να εκκινήσει από τους μεγάλους νησιωτικούς προορισμούς, κοντά σε αστικά κέντρα και με μεγαλύτερους ξενοδόχους που μπορεί να έχουν περισσότερες από μία μονάδες και να συνδυάσουν ενδεχομένως ενιαία συμφωνία με τους tour operators τόσο για την περίοδο εκτός αιχμής όσο και για τη θερινή σεζόν του 2023.
Οι τουριστικοί φορείς επισημαίνουν ότι θα πρέπει να υπάρξουν συνδυαστικά δυνατότητες φιλοξενίας, εστίασης, μεταφορών και εμπορίου στους προορισμούς – εκτός φυσικά των λοιπών βασικών υποδομών, για παράδειγμα των υποδομών στην υγεία, αφού θα πρέπει να κληθούν να υποστηρίξουν συνταξιούχους, μεγαλύτερης ηλικίας επισκέπτες, κατά τους χειμερινούς μήνες.
Ενδεικτικά, στο κομμάτι των μεταφορών, πέραν της κρίσιμης αεροπορικής συνδεσιμότητας με το εξωτερικό, για την οποία αναμένονται οσονούπω, τα κίνητρα που μπορεί να δοθούν στον κλάδο, θα πρέπει να λειτουργεί τους χειμερινούς μήνες ένα ολοκληρωμένο και σύγχρονο μεταφορικό πλέγμα λεωφορείων, ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων και ταξί, τα οποία να διαθέτουν υψηλή δυνατότητα μεταφορικού φορτίου με ποιότητα στόλου οχημάτων και εξυπηρέτησης επισκεπτών.
Το θέμα της άμβλυνσης της εποχικότητας είναι διαχρονικό στον ελληνικό τουρισμό και είναι ενδεικτικό ότι σχεδόν τα 3/5 των εσόδων του κλάδου και πάνω από το ήμισυ των αφίξεων πραγματοποιείται την περίοδο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου. Με βάση τα στοιχεία της κανονικότητας, του 2019, ποσοστό 59,3% ή αλλιώς 10,5 δισ. ευρώ από το σύνολο των εσόδων της χρονιάς, πραγματοποιήθηκε το συγκεκριμένο τρίμηνο, ενώ στο 56% επί του συνόλου, ή αλλιώς 17,5 εκατομμύρια, ήταν οι αφίξεις της περιόδου Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2019.
