Με τιμές για άλλη μια φορά γιόρτασε η πόλη του Ηρακλείου την επέτειο της 25ης Αυγούστου.Ημέρα μνήμης της Σφαγής των Ελλήνων του Ηρακλείου από τους Τούρκους το 1898 (σημ: Σωστότερα των Χριστιανών Ελλήνων του Ηρακλείου από τον όχλο των κατά πλειοψηφία επίσης Ελλήνων, Κρητικών Μουσουλμάνων).
Επίσης εκτός από την Επέτειο της Σφαγής το Ηράκλειο φυσικά τίμησε και την Εορτή του Αποστόλου Τίτου,πρώτου Επισκόπου Κρήτης και ιδρυτή της τοπικής μας Εκκλησίας.
Μέχρι εδώ όλα σωστά και αναμενόμενα.
Υπάρχει όμως και μια άλλη ιστορική στιγμή,που για έναν παράξενο λόγο συνεχίζει να βρίσκεται στην σφαίρα της συλλογικής λήθης και κανείς ούτε τιμά αλλά και ούτε καν αναφέρει.
25 Αυγούστου 1363: Επανάσταση και Δημοκρατία του Αγίου Τίτου
Το 1363 την ημέρα αυτή (25 Αυγούστου) είχαμε στο Ηράκλειο μία ακόμη εξέγερση κατά των Ενετών κατακτητών.
Υπήρξε μία από τις πολλές εξεγέρσεις κυρίως της πρώτης περιόδου της Ενετοκρατίας στην Κρήτη,με τη διαφορά ότι η συγκεκριμένη είχε σαν αποτέλεσμα από τη μία,τη δημιουργία του αυτόνομου κράτους,της Δημοκρατίας του Αγίου Τίτου,από την άλλη τα χαρακτηριστικά της ήταν διαφορετικά από εκείνα των υπόλοιπων επαναστάσεων του ρωμέικου-ορθόδοξου στοιχείου κατά των Φράγκων κατακτητών.
Στην περίπτωση λοιπόν της Επανάστασης του Αγίου Τίτου είχαμε ευγενείς ιταλικής καταγωγής να συμμαχούν με ντόπιους Ρωμιούς άρχοντες με σκοπό να φτιάξουν μια ανεξάρτητη Δημοκρατία (Repubblica) κατά τα πρότυπα της Βενετίας και όχι μια Μοναρχία ή κάτι παρόμοιο,που ήταν το κυρίαρχο πολίτευμα της εποχής.
Εδώ έρχεται και η ανάλυση του ακαδημαϊκού κ. Γ.Μηλιού για το θέμα,που παραθέτουμε παρακάτω.
Για τον ίδιο το ότι Λατίνοι και Έλληνες ενώθηκαν για να φτιάξουν ένα ανεξάρτητο κράτος στην Κρήτη,είναι η απόδειξη ότι δεν υπάρχει η ιστορική συνέχεια του ελληνισμού και ότι τα έθνη δημιουργήθηκαν μετά τη Γαλλική Επανάσταση ενώ πριν (δηλαδή την εποχή της Επανάστασης του Αγίου Τίτου) δεν υπήρχαν.
Είναι προφανές ότι οι περισσότεροι διανοούμενοι σήμερα είναι προσκολλημένοι στο επίσημο αφήγημα της εποχής της παγκοσμιοποίησης και μπερδεύουν τα βασικά.
Μπερδεύουν την έννοια του έθνους σαν ταυτότητα με εκείνη του κράτους.
Αν.Γερμανία,Δυτ.Γερμανία και Αυστρία ήταν τρία διαφορετικά κράτη.Ήταν μέρος όμως του ίδιου έθνους.
Βόρεια και Νότια Κορέα είναι δύο χωριστά κράτη και δυο εντελώς διαφορετικά κοινωνικά συστήματα αλλά ένα έθνος.
Κύπρος και Ελλάδα είναι δυο διαφορετικές κρατικές οντότητες.Ελλαδίτες όμως και Κύπριοι είναι Έλληνες.
Άλλο η εθνική ταυτότητα,άλλο το κράτος.Είναι έννοιες που δεν ταυτίζονται πάντα.
Ειδικά για την εποχή στην οποία αναφερόμαστε.
Επίσης δεν είναι όλες οι ταυτότητες ίδιες,ούτε δημιουργήθηκαν την ίδια ιστορική περίοδο γιατί απλούστατα δεν έχουν όλοι οι λαοί την ίδια ιστορία,ούτε τα ίδια χαρακτηριστικά.
Ας πούμε η “Ιταλική και η Ελληνική ιστορική συνέχεια”,που αναφέρει ο κ.καθηγητής.
Μόνο που ούτε καν οι Ιταλοί δε μιλάνε για “ιταλική συνέχεια” -πλην μερίδας φασιστών που το λένε χωρίς να το πιστεύουν όμως ούτε και οι ίδιοι στην πραγματικότητα.
Η Ιταλία δεν υπήρξε ένας ενιαίος χώρος,ούτε γεωγραφικά,ούτε ιστορικά αλλά κυρίως ούτε και εθνολογικά.Για πάρα πολλούς αιώνες -και μέχρι την Ένωση της στα μέσα του 19ου αιώνα- η περιοχή ήταν χωρισμένη σε διάφορα κράτη και κρατίδια,που μπορεί να είχαν σαν βάση τους την Καθολική πίστη και για γλώσσα τους διάφορες νεολατινικές διαλέκτους (με μεγάλες αποκλίσεις η μία από την άλλη) αλλά το βασικό είναι ότι δεν είχαν αίσθηση ότι αποτελούν μια κοινότητα ανθρώπων.
Από την άλλη με τον ελληνισμό δεν ήταν έτσι τα πράγματα.
Από την εποχή του Αλεξάνδρου και μετά ο ελληνισμός έζησε με κοινούς κρατικούς θεσμούς.
Είτε στο πλαίσιο του Ρωμαϊκού κράτους,που μετά έγινε “βυζαντινό”,είτε στην Οθωμανική αυτοκρατορία που όμως οι “Ρωμιοί” είχαν το δικό τους παράλληλο κράτος,το “μιλλέτι” των Ρωμιών με κεφαλή τον εκάστοτε Οικουμενικό Πατριάρχη Κων/πολης.
[Εικόνα: Iππικοί αγώνες στην πλατεία του Αγ Μάρκου, που έγιναν για να τιμηθεί το γεγονός της καταστολής της επανάστασης, της γνωστής ως επανάστασης του Αγ. Τίτου, και της επανάκτησης της Κρήτης]
Έρχεται λοιπόν ο κ.καθηγητής και παρατηρεί ότι οι Γκραντένιγκο και οι Βενιέρ συμμάχησαν με τους Καλλέργηδες προκειμένου -κατά την άποψη του- να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο κρητικό κράτος (!)
Και μαζί -κατά την άποψη του πάντα- και ένα …Κρητικό Έθνος!
Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα;
Ότι δεν υπήρχε ελληνική ταυτότητα αλλά μια νέα,εκείνη της Κρήτης.
Φυσικά το ότι οι ιταλικής καταγωγής κρητικοί ζούσαν στο νησί ήδη για πάνω από 150 χρόνια,μακριά από την ιταλική χερσόνησο,μιλούσαν κυρίως ελληνικά (υπάρχουν οι μαρτυρίες του Cristoforo Buondelmonti,που ηρθε 40-50 χρόνια αργότερα) για να περιγράψει επίσης ότι γιόρταζαν οι Ενετοκρητικοί το “ορθόδοξο Πάσχα” (“Pasqua Greca”) μαζί με τους Έλληνες,μάλλον δεν τον βάζουν σε σκέψεις για το κατά πόσο οι απόγονοι των Ιταλών εποίκων ένιωθαν “Ιταλοί” (σε μια εποχή που δεν υπήρχε καν Ιταλία) ή Έλληνες σε μια εποχή που ο ελληνισμός ήταν ακόμη ισχυρός σαν ταυτότητα λόγω της χιλιετούς ιστορίας του Βυζαντίου.
Εξάλλου δεν χρειάζεται τρομερή σκέψη αν κάποιος αναλύσει την πορεία των κρητικών επαναστάσεων επί Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας.
Θα δει ξεκάθαρα ότι οι περισσότερες έγιναν τις περιόδους που υπήρχε κάποιο ρωμέικο-ελληνικό κράτος ζωντανό.
Σαν φάρος για τους επαναστατημένους.
Δηλαδή τους πρώτους αιώνες της Ενετοκρατίας και μέχρι το 1453 έγιναν οι περισσότερες εξεγέρσεις κατά των Ενετών και από το 1821 και μετά κατά των Τούρκων.
Με εξαίρεση τα Ορλωφικά του 1770 και δύο εξεγέρσεις κατά των Ενετών μετά την Άλωση του 1453.
Προφανώς κάτι θα σημαίνει αυτό.
Συμπέρασμα
Το ότι οι ταυτότητες των λαών,όπως και οι ίδιοι οι λαοί αλλάζουν από εποχή σε εποχή είναι προφανές.
Το ότι δεν υπάρχει ιστορική συνέχεια και τα έθνη γεννήθηκαν μετά τη Γαλλική επανάσταση,είναι ηλίθιο.
Δεν μπορεί να ισχύει για όλα τα έθνη αυτό.
Σαν σήμερα εξίμισι αιώνες πριν κάποιοι Κρητικοί ιταλικής καταγωγής αλλά εξελληνισμένοι επαναστάτησαν μαζί με Κρητικούς ελληνικής-ρωμέικης καταγωγής κατά της Ενετικής Εξουσίας.
Όπως ακριβώς έκαναν αιώνες αργότερα οι Αγγλοσάξονες προτεστάντες της Αμερικής κατά των Άγγλων.
Αυτή τη σημαντική ιστορική στιγμή θα πρέπει επιτέλους κάποτε να την συμπεριλάβουμε στους εορτασμούς της 25ης Αυγούστου.
Καταλαβαίνω ότι βρισκόμαστε σε μια ιστορική συγκυρία που όλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν μια “κοινή Ευρωπαϊκή Ταυτότητα”,οπότε συγκρούσεις ανάμεσα σε ευρωπαϊκούς λαούς δεν πρέπει να εξυμνούνται,όμως εδώ δεν κατηγορούμε κάποιον ευρωπαϊκό λαό.
Η Γαληνοτάτη (“Serenissima Respublica”) έχει πάψει να υπάρχει εδώ και αιώνες.
[Κρητική…εθνογένεση.Γ.Μηλιός]
ΛΙΝΚΣ
http://www.tanea.gr/2018/07/01/opinions/i-dimokratia-toy-agioy-titoy/
“Η εξέγερση του Αγίου Τίτου,μια πρώιμη κρητική εθνικογένεση;”
https://en.wikipedia.org/wiki/Cretan_Revolt