Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα φυτά μπορούν να «ακούσουν» το βουητό των μελισσών και να παράγουν περισσότερο νέκταρ όταν βρίσκονται κοντά τους.
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, τα φυτά είναι πιο ενεργοί «συνεργάτες» από ό,τι πιστεύαμε μέχρι τώρα στη συμβιωτική τους σχέση με τα έντομα–επικονιαστές, αναφέρει ο Guardian. Η συμπεριφορά αυτή θα μπορούσε να αποτελεί στρατηγική επιβίωσης, προκειμένου τα φυτά να δίνουν νέκταρ στις μέλισσες και όχι στους αποκαλούμενους «ληστές νέκταρ», οι οποίοι δεν τους προσφέρουν κανένα αναπαραγωγικό όφελος.
Στο μέλλον, σύμφωνα με την ομάδα των ερευνητών, τέτοιοι ήχοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη γεωργία ως ένας φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος ενίσχυσης της επικονίασης των καλλιεργειών.
Πώς ακούνε τα φυτά;
Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πώς τα φυτά μπορεί να ακούνε. Θα μπορούσαν να βασίζονται σε μηχανοϋποδοχείς, κύτταρα που ανταποκρίνονται σε μηχανικά ερεθίσματα όπως η αφή, η πίεση ή οι δονήσεις. «Τα φυτά δεν έχουν εγκέφαλο, αλλά μπορούν να αισθανθούν το περιβάλλον και να ανταποκριθούν ανάλογα», δήλωσε η Barbero.
Αφού παρατήρησαν ότι οι μέλισσες και τα ανταγωνιστικά έντομα έχουν διακριτά δονητικά σήματα που χρησιμοποιούνται στο ζευγάρωμα και σε άλλες μορφές επικοινωνίας, η Barbero και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να διερευνήσουν εάν τα φυτά ανιχνεύουν αυτά τα σήματα.
Ξεχωρίζουν τους επικονιαστές από τους «ληστές νέκταρ»
Κοντά σε αντίρρινα (ανθοφόρα φυτά γνωστά και ως «σκυλάκια») έπαιξαν ηχογραφήσεις με τους ήχους που παράγουν οι μέλισσες Rhodanthidium sticticum, οι οποίες είναι αποτελεσματικοί επικονιαστές τους, καθώς και ήχους από σφήκες που δεν επικονιάζουν και ήχους του περιβάλλοντος.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, ανταποκρινόμενα στους ήχους των μελισσών Rhodanthidium sticticum, τα αντίρρινα αύξησαν την ποσότητα του νέκταρ και την περιεκτικότητά του σε ζάχαρη και παρουσίασαν αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση που ρυθμίζει τη μεταφορά της ζάχαρης και την παραγωγή νέκταρ.
Αυτό θα μπορούσε να αποτελεί μια εξελικτική προσαρμογή για να προσελκύσουν τους επικονιαστές να περάσουν περισσότερο χρόνο στα άνθη. «Η ικανότητα να διακρίνουν τους επικονιαστές που πλησιάζουν με βάση τα διακριτά δονητικά–ακουστικά σήματά τους θα μπορούσε να αποτελεί μια στρατηγική προσαρμογής για τα φυτά», δήλωσε η Barbero.
Οι επιστήμονες ελέγχουν τώρα εάν οι αντιδράσεις των φυτών ενίσχυσαν την έλξη για όλους τους επισκέπτες των λουλουδιών – συμπεριλαμβανομένων των «ληστών νέκταρ» – ή μόνο για τους καλύτερους επικονιαστές.
«Η υπόθεσή μας είναι ότι οι αλλαγές στο νέκταρ που παρατηρήσαμε αυξάνουν την έλξη αυτού του συγκεκριμένου είδους (Rhodanthidium sticticum)», δήλωσε η Barbero. «Ωστόσο, για να το επιβεβαιώσουμε, πρέπει να διεξάγουμε δοκιμές επιλογής για να αξιολογήσουμε πώς οι διαφορετικές συγκεντρώσεις νέκταρ προσελκύουν διάφορα είδη».
