Ρύθμιση με την οποία επικαιροποιεί το νομοθετικό πλαίσιο χορήγησης του ΑΜΚΑκαι την υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων με ενεργό ΑΜΚΑ περιλαμβάνει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, για λόγους αντιμετώπισης φαινομένων καταστρατήγησης.
Συγκεκριμένα, με την προτεινόμενη ρύθμιση, το κυβερνητικό επιτελείο επιχειρεί να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα κατά τα οποία άνθρωποι που δεν μένουν ή/και δεν έχουν καμία έννομη σχέση με την Ελλάδα επισκέπτονται περιστασιακά τη χώρα, μόνο για να κάνουν χρήση της δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και φεύγουν αμέσως μετά, επιβαρύνοντας οικονομικά τη χώρα και τους πολίτες που πληρώνουν φόρους και εισφορές.
Τι σημαίνει «Ενεργό ΑΜΚΑ»
Η διάταξη για την υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων προσαρμόζεται στα νέα διακριτά στάδια έκδοσης και ενεργοποίησης του ΑΜΚΑ και θέτει ως προϋπόθεση για την παροχή δωρεάν υγειονομικής κάλυψης, την κατοχή ενεργού ΑΜΚΑ.
Με τον τρόπο αυτό συμπληρώνεται το θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε και παρέμενε αμετάβλητο από το 2008, με κεντρικό στόχο να ελεγχθεί η νομιμότητα κάθε επαφής των πολιτών, με το ελληνικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, την πρόσβαση στο εθνικό σύστημα υγείας και για πάσης φύσεως παροχές.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που ισχύουν δικαιούχοι ΑΜΚΑ είναι:
(α) οι Έλληνες πολίτες,
(β) οι πολίτες κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
(γ) πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι παραμένουν νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας και υπαγωγής στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.
Δικαιούχοι είναι και οι ανήλικοι των ανωτέρω κατηγοριών, εφόσον παραμένουν νόμιμα και κατοικούν στη χώρα.
Ποιοι χάνουν τη δωρεάν περίθαλψη
Πρακτικά, η νέα ρύθμιση αφήνει «εκτός» όσους πολίτες δεν έχουν ενεργό ΑΜΚΑ.
Αυτοί είναι όλοι όσοι δεν έχουν νόμιμη κατοικία στην χώρα και μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Πολίτες που διέμεναν στη χώρα προ ετών, αλλά δεν έχουν πλέον φορολογικές υποχρεώσεις στην Ελλάδα.
- Πολίτες που γειτονικών χωρών που επισκέπτονται την Ελλάδα για να πάνε στο νοσοκομείο ή/και να πάρουν φάρμακα και αποχωρούν αμέσως μετά.
- Μετανάστες που εργάζονται παράνομα στη χώρα, χωρίς να έχουν φορολογική παρουσία.
Αξίζει να σημειωθεί πως η πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία και δομές υγείας για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη παραμένει ελεύθερη, ωστόσο σε περίπτωση μη ενεργού ΑΜΚΑ, η σχετική δαπάνη θα βαρύνει τον ασθενή, όπως ισχύει και τώρα για τους μη κατόχους ΑΜΚΑ.
Πέντε ερωτήσεις για το ΑΜΚΑ και την Ασφαλιστική Ικανότητα
Τι είναι ο ΑΜΚΑ;
Είναι ένας ενιαίος αριθμός μητρώου για την εργασία και την κοινωνική ασφάλιση. Είναι ουσιαστικά η ασφαλιστική ταυτότητα όλων των πολιτών και είναι υποχρεωτική από το Νόμο για όλους από τον Οκτώβριο του 2009.
Ποιοι πρέπει να πάρουν ΑΜΚΑ;
Όλοι όσοι ασφαλίζονται (άμεσα ή έμμεσα), εργάζονται ή πρόκειται να εργαστούν και όσοι λαμβάνουν σύνταξη ή επίδομα ανεργίας.
Πρέπει να έχουν ΑΜΚΑ και τα προστατευόμενα μέλη οικογένειας-έμμεσα ασφαλισμένοι (παιδιά, σύζυγοι, γονείς, κλπ.);
Ναι, είναι υποχρεωτικός για όλα τα έμμεσα μέλη.
Τι δικαιολογητικά χρειάζονται για την έκδοση του ΑΜΚΑ;
1. Για Έλληνες υπηκόους
- Απαιτείται Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας ή Δελτίο Ελληνικής Στρατιωτικής Ταυτότητας.
- Για ανήλικα άτομα που δεν έχουν συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας και δεν έχουν αστυνομική ταυτότητα απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης από το γονέα ή το νόμιμο εκπρόσωπό του.
2. Για ξένους υπηκόους
- Απαιτείται το Δελτίο Ταυτότητας ομογενούς ή
- Δελτίο Ταυτότητας (αντίστοιχο της ελληνικής αστυνομικής) ή
- πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης επίσημα μεταφρασμένο στα ελληνικά, όταν δεν υπάρχει δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο
- Για ανήλικα άτομα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα αρκεί η ληξιαρχική πράξη γέννησης.
Είναι δυνατή η απόκτηση ΑΜΚΑ τηλεφωνικά;
Όχι, θα πρέπει να πάει ο ίδιος ο πολίτης σε κάποιο ΚΕΠ ή γραφείο ΑΜΚΑ. Σε περίπτωση που δεν μπορεί ο ίδιος, μπορεί να πάει εκπρόσωπός του, έχοντας μαζί του τις ταυτότητες του εκπροσώπου και του εκπροσωπούμενου.