Άστεγοι στο Πάρκο Γεωργιάδη, σκουπίδια μέσα και γύρω από τους κάδους, φανάρια που δεν λειτουργούν με την πρώτη βροχή, λακκούβες, ετοιμόρροπα κτίρια.
Το εορταστικό Ηράκλειο, αν κοιτάξεις λιγάκι πίσω από την στολισμένη βιτρίνα του κέντρου, περιλαμβάνει τα παραπάνω και ακόμα περισσότερα: προβλήματα, ελλείψεις, χρόνιες παθογένειες, κακές νοοτροπίες και διάχυτη μιζέρια.
Είναι αυτή άραγε η πραγματική εικόνα της πόλης μας;
Είναι δηλαδή “Κουασιμόδεια” ,όπως ισχυρίζεται το γνωστό και δημοφιλέστατο διαδυκτιακό γκρουπ;
Εξαρτάται που, τι και κυρίως πώς -την – κοιτάζεις.
Όσοι μεγαλώσαμε στο Ηράκλειο της δεκαετίας του 70′ και του 80′ και δεν αντιλαμβανόμαστε/παραδεχόμαστε την μεταμόρφωσή του προς το καλύτερο, κυρίως τα τελευταία είκοσι χρόνια, μάλλον δεν θυμόμαστε καλά ή έχουμε πέσει θύματα του γνωστού εξωραϊστικού παιχνιδιού της μνήμης.
Όσοι ζήσαμε, εργαστήκαμε ή έχουμε αντίληψη και από άλλες πόλεις της Ελλάδος και δεν βλέπουμε ότι η δική μας είναι μια από τις λίγες ελληνικές που βελτιώνεται αργά μα σταθερά (και ουσιαστικά), μια από τις ελάχιστες που μπορεί στα αλήθεια να ισχυριστεί ότι αναπτύσσεται, νομίζω ότι συνειδητά ή υποσυνείδητα εθελοτυφλούμε.
Η ζωή στο Ηράκλειο παραμένει δύσκολη ή και εκνευριστική. Σε πολλές στιγμές κατά τη διάρκεια της ημέρας το βλέμμα σου θα πέσει πάνω σε κάτι που σε πληγώσει. Μια λακκούβα, μια κακοτεχνία, μια ανοιχτή τσάντα σκουπιδιών.
Σε πολλές άλλες όμως, αν το επιλέξεις, θα δεις και πράγματα που θα σε κάνουν να χαμογελάσεις.
Από τα έργα που μας έδωσαν την δυνατότητα να περπατάμε ελεύθερα και ωραία στο κέντρο, στην παραλιακή, στα Ενετικά Τείχη, μέχρι μια μικρή, χριστουγεννιάτικη συναυλία παιδιών και σχολείων στη Λότζια ή στη Βασιλική.
Από τις παραστάσεις υψηλού επιπέδου στο Πολιτιστικό Κέντρο, το υπέροχο “Τέχνη Καθ΄Οδόν”, τα υπερεπιτυχημένα mini bus, μέχρι υπόγειους κάδους σε όλο και περισσότερες περιοχές εντός και εκτός κέντρου.
Αλλά πέρα και πάνω από αυτά, πέρα και πάνω από δημάρχους και δημοτικές αρχές: θα δεις την ιστορία αιώνων και την ζωντάνια του σήμερα να μπλέκονται καθημερινά σε ένα εντελώς άναρχο και απολύτως ενδιαφέρον, αξεδιάλυτο “ταγκό”.
Θα δεις εθελοντικές ομάδες με κέφι και χαμόγελο, ερασιτεχνικό θέατρο με ψυχή, μικρά βιβλιοπωλεία με γνώση και μεράκι, νέους μουσικούς με ταλέντο και ορμή, καφέ με γούστο , κάποιους φούρνους με ποιότητα, κάποιες κουζίνες με σεβασμό στον πελάτη.
Θα δεις και ανθρώπους ευγενικούς, δημιουργικούς, ατόφιους, που το παλεύουν, κόντρα στις αντιξοότητες και στην περιρρέουσα, ενδεχομένως κυρίαρχη ηρακλειώτικη ατμόσφαιρα – μα σε πλήρη συντονισμό με το υπόγειο και κάπως σκόρπιο ρεύμα που αρνείται να αποδεχθεί την “κουασιμόδεια” μίρλα ως μοναδική επιλογή έκφρασης και επικοινωνίας.
Θα δεις ανθοστολισμένα μπαλκονάκια στην Αγία Τριάδα και πολύχρωμα υπόγεια στα Καμίνια, θα δεις μια ηλικιωμένη να τραγουδάει ρεμπέτικα ενώ καθαρίζει την αυλή της και έναν ηλικιωμένο να βγάζει βόλτα τον σκυλάκο του και να σκύβει, με πόνο στη μέση, να μαζέψει σε σακουλάκι τις ακαθαρσίες.
Θα δεις, κάνοντας δυο βήματα, την θάλασσα. Και τον Κούλε. Και την Κνωσσό.
Αρκούν όλα αυτά για να καλύψουν την ασχήμια;
Δεν ξέρω τι να σας πω. Διαβάζοντας πολλές φορές αναρτήσεις και σχόλια που κακολογούν το Ηράκλειο (επί εφτά χρόνια άλλωστε ήταν και μέρος της δουλειάς μου), ένοιωθα ότι τα περισσότερα εξ αυτών δεν εκκινούσαν από τη γνήσια αγάπη για την πόλη και άρα την χρήσιμη διάθεση να στηλιτευθούν τα κακώς κείμενα προκειμένου να βελτιωθούν. Εκκινούσαν είτε από πολιτική/προσωπική υστεροβουλία του σχολιαστή, είτε, ακόμα χειρότερα από μια βαθιά, ριζωμένη, απέχθεια για τον τόπο. Και τούτο φανερώνει τελικά και την μεγαλύτερη παθογένεια όλων:
Οι Ηρακλειώτες, σε θλιβερά μεγάλο ποσοστό, δεν αγαπούν το Ηράκλειο.
Από φοιτητές στην Αθήνα, όταν εκεί που οι άλλοι αποθέωναν την πόλη τους, εμείς την κράζαμε, μέχρι τώρα που γίναμε χρήστες στα social media, η τάση μας είναι περισσότερο η πλήρης απαξίωση και λιγότερο η εποικοδομητική κριτική.
Το Ηράκλειο, θα το ξαναπώ, έχει πολλά και μεγάλα προβλήματα.
“Κουασιμόδεια” πόλη όμως είναι μονάχα αν επιλέγεις να την δεις έτσι.
Ο Κουασιμόδος άλλωστε, είχε παραμορφωμένη όψη, μα “χρυσή” καρδιά.
Το αν θα μείνουμε στο “πρόσωπο” ή θα αναζητήσουμε την “καρδιά”, ετούτης της παράξενης μα αγαπησιάρικης και στο κάτω – κάτω της γραφής, δικής μας πόλης, είναι τελικά αποκλειστικά δική μας επιλογή.
Χρόνια πολλά σε όλους.