Η κοιλιοκάκη είναι μία από τις συνηθέστερες, συνδεδεμένες γενετικά, ασθένειες του λεπτού εντέρου στην Ευρώπη, η οποία προκαλείται από δυσανεξία στη γλουτένη.
Πρόκειται για μία εφ’ όρου ζωής πάθηση, με πιθανές επιδράσεις σε ολόκληρο το σώμα.
Ο βασικός τρόπος διαχείρισης της κοιλιοκάκης είναι η αποχή από τη γλουτένη.
H κοιλιοκάκη προκαλεί χρόνια δυσαπορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών από το έντερο και μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως απώλεια βάρους, αναιμία κλπ.
Οι πάσχοντες με κοιλιοκάκη δεν πρέπει να αποφεύγουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων προληπτικά ή να αποκλείουν πλήρως μία πρωτεΐνη όπως η γλουτένη, λόγω εμφάνισης φουσκωμάτων ή γαστρεντερικών προβλημάτων.
Τα συμπτώματα των ασθενών με κοιλιοκάκη όταν καταναλώνουν τρόφιμα με γλουτένη διαφέρουν αρκετά, ενώ υπάρχουν πάρα πολλοί ασθενείς –σχεδόν το 50%– που δεν παρουσιάζουν καθόλου συμπτώματα, έτσι ώστε να προχωρήσουν στη διατροφική θεραπεία.
Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης μπορεί να είναι περισσότερα από ένα, ενώ η φύση τους διαφέρει.
Μερικά από τα συνηθέστερα είναι:
- Πρήξιμο και πόνοι στην κοιλιά
- Χρόνια διάρροια / δυσκοιλιότητα
- Εμετοί
- Απώλεια βάρους
- Άχρωμα και δύσοσμα κόπρανα
- Σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη φαρμακευτική αγωγή
- Κόπωση
- Πόνοι στις αρθρώσεις
- Ήπιας μορφής οστεοπενία κ. ά.
Τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη
Δημητριακά όπως σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρόμη, καθώς και τα προϊόντα τους, όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, οι φρυγανιές, τα παξιμάδια και άλλα αρτοσκευάσματα όπως μπισκότα, βάφλες, μπάρες δημητριακών κλπ.
Υπάρχουν επίσης αρκετές κρυφές πηγές γλουτένης, όπως ορισμένα είδη αλλαντικών (π.χ. τα λουκάνικα), ορισμένα είδη τυριών (π.χ. blue cheese), έτοιμες σάλτσες, συσκευασμένοι χυμοί φρούτων, επεξεργασμένοι ξηροί καρποί, ορισμένα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, ενώ δεν είναι απίθανο να συναντήσετε ίχνη γλουτένης ακόμα και σε τσίχλες.
Προσοχή πρέπει να δίνετε και στα αλκοολούχα ποτά που καταναλώνετε. Μείνετε μακριά από τη μπύρα και όλα τα ποτά από βύνη. Ρωτήστε πριν καταναλώσετε κάποιο λικέρ ή κάποιο γλυκό ζεστό κρασί και σίγουρα πριν καταναλώσετε ουίσκι, διότι προστίθεται βύνη κατά την απόσταξη.
Τρόφιμα που δεν περιέχουν γλουτένη
Όλα τα νωπά λευκά και κόκκινα κρέατα (που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία), όλα τα φρέσκα φρούτα (και αποξηραμένα) και λαχανικά, το απλό φυσικό γιαούρτι, η κρέμα γάλακτος, τα περισσότερα είδη τυριών, τα αυγά, όλα τα όσπρια, το καλαμπόκι (και το καλαμποκάλευρο), το ρύζι (και το ρυζάλευρο), η πατάτα (και το πατατάλευρο), οι ξηροί καρποί χωρίς περαιτέρω επεξεργασία.
Τα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη, εάν χρησιμοποιούν τους ίδιους χώρους αποθήκευσης, τους ίδιους πάγκους και τα ίδια σκεύη προετοιμασίας των γευμάτων με την υπόλοιπη οικογένεια πρέπει πολύ τακτικά να καθαρίζουν καλά τα σημεία για να μη «μολυνθούν» τα τρόφιμα τους από γλουτένη. Ιδανικά, χρειάζονται διαφορετικά σκεύη.
