Δύο νύχτες ταραγμένου ή ελάχιστου ύπνου είναι αρκετές για να μας κάνουν να αισθανόμαστε χρόνια μεγαλύτεροι, σύμφωνα με νέα μελέτη. Οι ερευνητές της μελέτης τόνισαν πως ο συνεπής, ξεκούραστος ύπνος αποτελεί βασικό παράγοντα για να νιώσουμε νεότεροι από την πραγματική μας ηλικία.
Ψυχολόγοι στη Σουηδία διαπίστωσαν ότι, κατά μέσο όρο, οι εθελοντές που συμμετείχαν στη μελέτη, ένιωθαν περισσότερο από τέσσερα χρόνια μεγαλύτεροι όταν είχαν κοιμηθεί μόνο τέσσερις ώρες για δύο διαδοχικές νύχτες, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι η υπνηλία τους έκανε να αισθάνονται δεκαετίες μεγαλύτεροι. Το αντίθετο παρατηρήθηκε όταν οι άνθρωποι κοιμόντουσαν εννέα ώρες, με τους συμμετέχοντες στη μελέτη να ισχυρίζονται ότι αισθάνονται κατά μέσο όρο τρεις μήνες νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία μετά από αρκετή ξεκούραση.
«Ο ύπνος έχει σημαντικό αντίκτυπο στο πόσο χρονών νιώθετε και δεν αφορά μόνο τις μακροπρόθεσμες συνήθειες ύπνου σας», δήλωσε η Δρ. Λεόνι Μπάλτερ, ψυχονευροανοσολόγος στο Ινστιτούτο Karolinska στη Στοκχόλμη και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν δύο μελέτες. Στην πρώτη συμμετείχαν 429 άτομα ηλικίας 18 έως 70 ετών τα οποία απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πόσο χρονών ένιωθαν και πόσες νύχτες είχαν κοιμηθεί άσχημα τον τελευταίο μήνα. Η υπνηλία τους βαθμολογήθηκε επίσης σύμφωνα με μια τυπική κλίμακα που χρησιμοποιείται στην ψυχολογική έρευνα.
Για κάθε μέρα κακού ύπνου, οι εθελοντές ένιωθαν κατά μέσο όρο τρεις μήνες μεγαλύτεροι, διαπίστωσαν οι επιστήμονες, ενώ εκείνοι που είχαν κοιμηθεί καλά τον προηγούμενο μήνα, ένιωθαν κατά μέσο όρο σχεδόν έξι χρόνια νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία. Δεν ήταν σαφές, ωστόσο, αν ο κακός ύπνος έκανε τους ανθρώπους να αισθάνονται μεγαλύτεροι ή το αντίστροφο.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές ρώτησαν 186 εθελοντές ηλικίας 18 έως 46 ετών πόσο χρονών ένιωθαν μετά από δύο νύχτες άφθονου ύπνου (9 ώρες) και δύο νύχτες όπου κοιμόντουσαν μόνο τέσσερις ώρες. Μετά από δύο νύχτες ελάχιστου ύπνου, οι συμμετέχοντες ένιωθαν κατά μέσο όρο 4,44 χρόνια μεγαλύτεροι.
«Αν θέλετε να αισθάνεστε νέοι, το πιο σημαντικό πράγμα είναι να προστατεύσετε τον ύπνο σας», σύστησε η Μπάλτερ.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B», οι ερευνητές περιγράφουν διαφορές στις αντιδράσεις των ανθρώπων στην απώλεια ύπνου ανάλογα με το αν ήταν πρωινοί ή βραδινοί τύποι. Οι δεύτεροι ένιωθαν συνήθως μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία ακόμη και μετά από αρκετό ύπνο, αλλά οι πρωινοί τύποι ήταν εκείνοι που υπέφεραν περισσότερο όταν διαταράχθηκε ο ύπνος τους.
«Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε πόσο εύπλαστη είναι η υποκειμενική ηλικία», είπε η ερευνήτρια. «Εάν μπορούμε να κάνουμε τους ανθρώπους να αισθάνονται νεότεροι, μπορεί να έχουν τα σχετικά οφέλη, όπως το να είναι πιο πρόθυμοι να αποκτήσουν νέες εμπειρίες και να είναι κοινωνικά και σωματικά δραστήριοι».
Η Σερένα Σαμπατίνι, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ στη Βρετανία, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα «υποσχόμενα», αλλά είπε ότι θα πρέπει να διερευνηθεί εάν το ίδιο ισχύει και για τους ηλικιωμένους.
«Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που πρέπει να ληφθεί υπόψη σε μελλοντική έρευνα είναι η διερεύνηση αυτών των μηχανισμών με την πάροδο του χρόνου», πρόσθεσε. «Αυτή η μελέτη μας λέει ότι μια κακή νύχτα ύπνου μπορεί να επηρεάσει το πώς νιώθουμε την επόμενη μέρα, αλλά ποιες είναι οι σωρευτικές επιπτώσεις του κακού ύπνου για μήνες και χρόνια;» αναρωτήθηκε.
Η Δρ. Ιουλιάνα Χαρτέσκου, ανώτερη λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Loughborough, η οποία επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη, είπε ότι ο ανεπαρκής ή ο κακός ύπνος αποτελούν συμπεριφορές που τελικά επηρεάζουν τη μακροπρόθεσμη υγεία ενός ατόμου.
«Ο ύπνος είναι μια τροποποιήσιμη συμπεριφορά η οποία έχει άμεση, αισθητή επίδραση στην υγεία. Οι επιπτώσεις της κακής διατροφής και της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας χρειάζονται λίγο χρόνο για να παρατηρηθούν. Το αποτέλεσμα ενός κακού ύπνου είναι άμεσο και επηρεάζει όλες τις άλλες 24ωρες συμπεριφορές στον τρόπο ζωής» κατέληξε η επιστήμονας.
